Open brief aan de generaals van de Nederlandse krijgsmacht, de minister van Defensie
CC: MinDef persvoorlichting, Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst, Defensie Academie, Nederlands Instituut voor Militaire Historie – [email protected], [email protected], [email protected], [email protected]
Beste generaals, minister,
Ondanks de inmiddels zeer geringe omvang van onze krijgsmacht zitten we nog behoorlijk dik in de ‘sterren’. Deze vinden helaas pas b.d. de morele moed om publiekelijk te protesteren tegen funeste ingrepen bij de defensiebezuinigingen. Met het schrappen van de tanks als meest funeste voorbeeld. Waar bij mijn weten geen ‘generaal’ in actieve dienst in het openbaar met de vuist voor op tafel heeft geslagen.
Camping zonder schuttersputten
Wat nog erger is, is dat het overgebleven arsenaal aan sterren in toenemende mate ‘manager in uniform’ in plaats van ‘soldaat’ blijkt te zijn. Geen enkele die is uitgezonden naar Mali, of hier toezicht op houdt, lijkt te hebben geleerd van eerdere operaties. Geen heeft zelfs ooit een standaard Handboek voor de Soldaat ingekeken, zoals elke dienstplichtige in het verleden uitgereikt kreeg. Hierin is bijvoorbeeld te vinden wat voor (geïmproviseerde) veldversterkingen je in oorlogsgebied kunt- of moet aanleggen. Met de eenvoudige schuttersput als meest primaire dekking/versterking.
Kijkend naar de reportages van Arnold Karskens voor ThePostOnline vanuit Mali, lijkt er in Gao eerder sprake van de inrichting van een camping op de Veluwe dan van een militaire basis in oorlogsgebied. Terwijl keurige rijen (te) dicht op elkaar opgezette tenten worden getoond (24 april 2014), wordt er verteld al meermalen beschoten te zijn geweest. Er is geen Hesco-bastion te zien, geen schuttersput te vinden.
Zoek de verschillen. Links NL wachtpost in Mali, rechts US Marines in Helmand
Hoewel een commandant van de negenduizend Toeareg(s) Karskens meldde geen plannen te hebben om de Nederlandse troepen aan te vallen, biedt het tentdoek verdomd weinig bescherming als ze toch gaan vuren met hun 122 mm D-30 houwitser (of geshowde mortier). Deze hadden u allen hopelijk toch ook in het snotje? Mogelijk beschikken de strijdende partijen in de regio over meer artillerie. Naast bergen andere tentdoekonvriendelijke spullen. De zwaarste zichtbare Nederlandse versterking was een wachtpost van lagen zandzakken -zonder bovenbescherming- halfslachtig voorzien van inkijkhinderende cammo. Alleen buiten de hoofdpoort van Kidal doen wat Hesco’s dienst als barrière. Een veel te ‘open’ barrière bovendien, waar je nauwelijks snelheid voor hoeft te minderen.
Uw leercurve schittert door afwezigheid. De bibliotheken van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) en de Defensie Academie moeten echter rijk gevuld zijn met analyses van eerdere Nederlandse operaties. Daarnaast hebben ze planken vol boeken, verslagen en analyses van andermans operaties en campagnes in het verleden. Van Romeinse tot in Vietnam, tot de recente in Irak en Afghanistan toe. Er is geen excuus voor de huidige amateuristische gang van zaken in Mali.
D-30
De staat van de EU krijgsmachten
Minister Hennis meldde op 8 mei (van BNR):
Europa heeft de Russische gevoeligheid rond het toetreden van Oost-Europese landen onderschat. Dat zegt minister Jeanine Hennis-Plasschaert van Defensie tegen BNR. Ook is Europa, Nederland inclusief, naïef geweest door flink te bezuinigen op defensie. “We hebben de indruk gewekt dat onze vrijheid bijna als vanzelfsprekend mag worden beschouwd.”
Op papier is het niet zo belazerd als het ‘Pygmee‘-verhaal van voormalig NATO-chef Jaap de Hoop Scheffer. Cumulatief is de EU met de bestaande middelen en troepenomvang niet kansloos tegen een eventuele Russische aanval. Mits de organisatie anders wordt ingericht.
Momenteel heeft de EU/NATO bijvoorbeeld weinig aan de Spaanse krijgsmacht als er tien Russische divisies Polen binnentrekken. De EU/NATO heeft weken nodig om ergens een voldoende omvangrijke strijdmacht op te bouwen. En wee de strijdmacht zonder strakke aansturing, met lange touwtjes naar the rear (with the gear), waar (politiek) vanuit hoofdsteden aan wordt getrokken.
De staat van de Nederlandse krijgsmacht
Binnen de EU-strijdkrachten is de Nederlandse Landmacht onvoldoende ‘vierkant’ (naast andere ‘gaten’ zoals de geschrapte ‘vlootogen’/ASW P3C Orions). Hoewel landen na decennia van NATO-oefeningen behoorlijk interoperationeel zijn, gebeurt dit meestal wel in zelfstandige verbanden. Een gemechaniseerde brigade moet hierbij in haar aangewezen operatiegebied voldoende eigen slagkracht hebben voor (tegen)offensieve en defensieve operaties. Zijn de resterende 18 stuks pantserhouwitser al magere artillerieondersteuning voor onze twee overgebleven kleine (2 bataljons) gemechaniseerde brigades, zonder tanks zijn deze brigades vrijwel tandenloos.
Leren van de geschiedenis (n.v.t.)
Dat onze tanks nooit zijn uitgezonden naar gebieden waar ze nodig waren (of hadden kunnen zijn), is op zich al erg genoeg. Dat ze vervolgens totaal zijn afgeschaft is een beslissing waar zowel ‘Lions led by donkeys’ als ‘Er zijn geen slechte soldaten, alleen slechte generaals’ op van toepassing is.
In 1994 hadden uw voorgangers kunnen leren van Denemarken, dat wél tanks (Leo I) meenam naar de Balkan. En ze nodig had (Operation Bøllebank). Dutchbat bleef in Bosnië echter tandenloos. Van het Srebrenica debacle aldaar (1995) werd wederom niets geleerd. De later in Al-Muthanna (Irak) opererende troepen vertrokken wéér licht. Gelukkig ging het er nooit serieus mis. In Afghanistan, waar andere landen vroeg of laat toch tanks gebruikten, bleven de onze wederom thuis. Nu staan de laatste Leo’s te koop. Want -zo menen sommige ‘deskundigen’- zwaar kaliber pantser is overbodig in deze ‘asymmetrische’ tijden. Dat we de tanks nooit gebruikten wil niet zeggen dat ze asymmetrisch niet zinvol zijn. Of dat het altijd asymmetrische tijden zullen blijven.
De genoemde bibliotheken staan vol met oorlogen die als vanuit het niets ontstonden. Zoals die Grote honderd jaar geleden, welke in luttele weken uitbrak. De Russisch-Georgische oorlog in 2008 had de EU mee kunnen sleuren. Het huidige inmiddels al maanden durende, en escalerende Russisch-Oekraïnse conflict woekert voort, maar er is nog niet één Leopard teruggehaald om van onze twee gemechaniseerde brigades weer iets ‘vierkant’ hards te maken. Wanneer gaan jullie hersens eindelijk werken?
Vredessoldaten
Natuurlijk kunt u militairen blijven werven met tv-spotjes waarin ongewapende, reddende ‘vredessoldaten’ kinderen op hun rug nemen, maar om oorlogen te winnen moet er met scherp geschoten worden uit effectieve spullen, waar voldoende van aanwezig is. De huidige keuze voor een miniem aantal goudstukken (JSF/F-35) om op papier tot ‘De Besten’ te horen, is hierbij een verkeerde. ‘The best is the enemy of the good’. Zeker als het naast een aanschaf in marginale aantallen ten koste gaat van de slagkracht elders. Voor zover dit überhaupt nog aanwezig is.
Met bezorgde groet,
Michiel Mans
(Naschrift: een Lessons Learned – de kritieken kloppen deels niet)
