Soms vraag ik mij af wie ons land nou echt regeert. Menig Nederlander zal uitroepen dat dit de politici zijn, zij die eindeloze vergaderingen uitzitten en meesters zijn in het debatteren. Aan het hoofd staat Mark Rutte, de beschermridder van onze samenleving. Wel is het opvallend dat er naast de welbekende rol van het parlement in de trias politica, ook de media meespelen in de wetgevende macht. De rol van de media in de politiek is groot en met name de politici laten zich er te veel door beïnvloeden. Aan hun gedrag te zien zijn Rutte, Pechtold en Wilders slechts de marionetten van een veel groter goed.
De media hebben door de informatieoverdracht een ongekend grote invloed op de mening van de samenleving. En andersom is het, naast het stemrecht, een democratisch middel om te laten weten wat de bevolking te zeiken heeft. Zelfs de Kamerleden zijn hiervan op de hoogte, want waarom zouden ze immers zo graag willen poseren voor de camera tijdens de verkiezingen kortgeleden? Deze aandachttrekkerij is volgens mij zo ver doorgeslagen dat een te groot deel van hun ideeën, presentatie en uniciteit door de media is beïnvloed.
De politiek is commercieel geworden door de aanwezigheid van de media. De imagostrijd die de politici met elkaar voeren wijkt helemaal af van de essentie van de politiek: de standpunten. Zij voeren wetsvoorstellen aan voor uitzonderlijke gebeurtenissen, denken in eerste instantie vanuit hun populariteit en doen (geliefd tijdens de verkiezingen) kinderachtige oproepen aan collega’s via talkshows. In een bepaald opzicht beschouw ik al het bovenstaande als een gevaar voor de democratie, omdat het beeld dat mijn medeburgers krijgen helemaal vervormd is. Op deze verkeerde en partijdige informatie baseren onschuldige burgers hun mening.
Begrijp mij niet verkeerd, het is niet de bedoeling dat de politiek beschermd wordt tegen de media. Dit maakt de politiek ontoegankelijk en zo verliest het nieuws zijn controlerende functie op het parlement. Het is alleen beter als alleen de gigantische imagostrijd getemperd wordt en de verkiezingen niet de uitstraling krijgen van een spaaractie bij de supermarkt.
Politici strijden er namelijk eeuwenlang om: wie deelt de leukste bloemetjes uit of heeft de beste oneliners? Wat ik mij afvraag is of ze alle verkwiste tijd in deze extra’s niet efficiënter hadden kunnen besteden. Ook vind ik het niet erg geloofwaardig als politici altijd vlak voor de verkiezingen opeens last hebben van ontzettend betrokken gedrag. Hadden ze dit niet constant mogen vertonen? Daarnaast komt het ook niet sporadisch voor dat zij hun imago schaden met een nooit nagekomen belofte.
Al deze bovenstaande situaties ontstaan natuurlijk omdat de politici goed voor de dag willen komen, met name tijdens zo’n momentopname als de verkiezingen. De lijsttrekkers maken zich hier allemaal aan schuldig omdat ze aan het beeld van een “leider” willen voldoen, dat door de kiezers is opgelegd. Ik sta heel begripvol tegenover de neiging tot het zoeken van sympathie in een leider. Een leider dient natuurlijk betrokken te zijn en hoort in bezit te zijn van bepaalde capaciteiten náást een goed partijprogramma. Alleen dient een politicus te weten dat te allen tijde de ideeën waarmee hij de politiek in stapt, voorop staan.
Ook de bevolking kan zich verzetten tegen deze onbetrouwbare invloeden. Politici vertonen namelijk commercieel gedrag, omdat de bevolking hierop haar stem baseert. Denk maar aan “Het gaat er niet zozeer om wat je zegt, maar hoe je het zegt”. Deze uitspraak is jammer genoeg nergens anders méér van toepassing dan in de politiek. Daar ligt dus een groot gevaar waar wij ons bewust van moeten worden. Natuurlijk zijn er politiek bewuste mensen die door al het commerciële heen prikken, al zijn mij dit er te weinig. Een groot deel van de bevolking, en dus ook lager opgeleiden, is simpelweg niet goed op de hoogte op politiek gebied. Stel dat wij, de Nederlandse bevolking, stemmen op een prima gast met een leuke kop en ontzettend foute ideeën. Dan gaat er dus ergens wat mis. Hadden we niet beter naar zijn standpunten kunnen kijken?
Het is nodig de politieke interesse te vergroten en mensen beter te informeren, om zo een betere keuze te kunnen maken. De media kunnen de standpunten per partij verduidelijken. Deze berichten namelijk alleen nog maar het nieuws om de politiek heen, waardoor je alsnog sterk beïnvloed kunt worden door de reclames. Ten slotte een fundamentele oplossing: je ervan bewust worden dat het beeld dat door de media is gecreëerd, niet altijd juist is. Laten we inzien dat standpunten en ideeën de voorkeur hebben boven een bosje bloemen.
Bron beeld: Elger van der Wel
