Wat doet een normaal mens op de zondagochtend? Katertje bestrijden, na een heftig avondje doorhalen. Lekker urenlang in je ochtendjas of joggingbroek de weekendkranten doorsnuffelen. Of gewoon, je vrouw of vriendin beminnen. En voor de mensen waar de passie al heel lang zoek is, doodsimpel de hond uitlaten en mijmeren over wat je allemaal gemist hebt in het leven.
Voor de desolaten onder ons kun je ook via de Vara, “gratis”, als semi-intellectueel plaats nemen in de studio van Buitenhof. Het mausoleum onder de tv-programma’s. Politiek overcorrect, waar ik nog nooit één kritische vraag heb horen stellen. Toch meld je je aan, vooral uit de provincie, want wie wil Paul Witteman niet live tegenkomen. De kritische journalist van weleer, die namens de VARA lekker mag doorsudderen bij dat terminale Buitenhof.
Juist vanwege die veilige omgeving, want hij wist op voorhand al dat niemand het hem moeilijk ging maken, was dat hét ideale platform voor Guido van Woerkom. Ternauwernood uit de gierput getrokken, want bijna net iets te lang ondergehouden door de Haagse politiek, tijdens de aanstootgevende procedure die moest leiden tot zijn benoeming van Nationale Ombudsman. Chef lege dozen die klagende burgers tot rust moet manen.
“We hebben Van Woerkom!”, is vast en zeker euforisch door de redactie van Buitenhof geroepen. Maar buiten die exclusieve deal is iedereen vergeten om de echte kritische vragen aan de beschadigde kandidaat te stellen.
“Gefeliciteerd en welkom”, opende Witteman het gesprek. Op dat moment weet je al dat Van Woerkom zijn voorwaarde aan de redactie heeft opgelegd, dat het vooral een positief onderonsje moet worden. Dus niet de diepte in, maar een eerste open optreden in de media, waarin alle dwalingen van de Kamer min of meer worden vergoeilijkt. Want zonder meerderheid in de Tweede Kamer geen erebaantje, dus ga je achteraf natuurlijk niet natrappen.
“Wat deed achteraf nou de meeste pijn, meneer Van Woerkom”, vroeg Witteman. “Waar heeft u nu het meest last van gehad tijdens die schrijnende voorstelling, die uiteindelijk tóch leidde tot een stemming, met een ruime meerderheid ‘voor'”.
Min of meer ontspannen wachtte Van Woerkom die stemming af, met het idee dat hij de finish als enige kandidaat van de benoemingscommissie sowieso al had gehaald. Wat kon er in godsnaam nog mis gaan?
Weet u meneer Witteman, toen werd de stemming plotsklaps uitgesteld want er zat nog een Marokkaans lijkje in de kast in Den Haag. Zelf nooit meer aan gedacht. Geen moment, want die Marokkaanse taxichauffeur was toch vier jaar geleden al netjes glad gestreken?
Hier had ik ambachtelijk, journalistiek vuurwerk van Witteman verwacht. Met de moeder der vragen, “u bent gewoon genaaid meneer Van Woerkom, met de mensen waar u nu mee moet gaan werken. Wie heeft daar nou nog trek in?”
“Wilt u onderdeel uitmaken van zo’n treurig, hypocriet gezelschap, als robuuste ANWB-man, die bij nacht en ontij en in weer en wind voor het voetvolk met een automobiel klaar stond?”
Maar nee, Guido is veel te blij met zijn baantje, dus pruttelt hij nog wat na over hoe de organisatie en de inhoud van het gesprek mét diezelfde politiek op vrijdag is gelopen. Dat had wel wat secuurder gemogen, maar ach, verder zand erover. Even goede vrienden. Van Woerkom heeft vooral “tot tien geteld” tijdens de affaire, en zich lijdzaam teruggetrokken in een hoekje. Weliswaar zonder scheermesjes, want dat is het nou ook weer niet waard.
Nog even over de geplengde traantjes dan. Waar komen die oorspronkelijk vandaan?
Weet u meneer Witteman, zelfs als je maar een krasje hebt opgelopen, kan dat pijn doen. Dus daar komt nu die pleister vandaan, die de cartoonisten in de krant op mijn hoofd hebben geplakt.
Als je van jongs af aan al iets wilt doen met het publieke domein en als puber op de middelbare school al debatten organiseert zit het diep en is het meer dan een baan. Ja, zelfs een missie. Dus als die missie op het laatst toch nog onder druk komt te staan, raak je emotioneel en vloeien vanzelf de traantjes. Weet u, meneer Witteman, “ik ben ook maar gewoon een mens”, ondanks dat ik ben uitverkoren.
Waarom gaat Van Woerkom in godsnaam bij Buitenhof zitten, vroeg ik me af, toen ik naar zijn fris gewassen hoofd keek. Hoe sjiek had het niet geweest als hij de reconstructie van zijn benoeming voor zichzelf had gehouden. Lekker nog eens evalueren, maar dan thuis, met moeder de vrouw.
Als je je eigen afgang twee dagen later nog eens publiekelijk over doet via Buitenhof, geef je aan dat je én heel erg ijdel bent én dus geknipt bent voor een functie in politiek Den Haag. Had die “kritiek” dan lekker achterwege gelaten, want in wezen kies je voor hetzelfde establishment.
Laatste vraag, uw voorganger Alex Brenninkmeijer vindt de overheid “kil, onveilig en ruw” en gedroeg zich als een diehard. Een ware luis in de pels. De Robin Hood van de lage landen. Wordt dat ook uw stijl, uw aanpak?
Nee, meneer Witteman, dat is niet mijn intentie. Want als je bij de ANWB de baas bent geweest, wil je het liefst iedereen te vriend houden. Dus hebben ze achteraf gelijk. Ik ben inderdaad niet geschikt voor de functie van Nationale Ombudsman.
