Als je er niets meer van begrijpt, zoals ikzelf, kan het handig zijn om zaken eenvoudig te kaderen. In mijn geval gebruikte ik (weer) een van Sun Tzu om in te vullen: ‘Wanneer in oorlog: ken uw vijand en uzelf, en u zult overwinnen’.
Onze Oorlog
Hoewel er hier in Nederland geen granaten inslaan, zijn we toch in oorlog. Die van de titel. Sinds 9/11 voert het Westen -en haar bondgenoten- de GWOT, The Global War On Terror. We danken de term aan voormalig VS president Bush. GWOT is een oorlog tegen terreurbewegingen en de staten die hen faciliteren. Zijn opvolger president Obama heeft het liever over Overseas Contingency Operations, wat minder agressief klinkt dan ‘Global War’. In de praktijk blijft het echter GWOT. En, een vooral tegen islamitische terreurbewegingen, hoewel ook het Verzetsleger van de Heer (LRA) uiteindelijk meer westerse aandacht kreeg.
GWOT leidt regelmatig tot oorlog tegen als zodanig aangemerkte ‘faciliterende’ natiestaten. Zoals Irak en Afghanistan. Of het aanvallen van met name Irak een gerechtvaardigde of effectieve zet was als onderdeel van GWOT, is al het nodige over geschreven. Velen concluderen dat het meer ellende heeft opgeleverd dan opgelost, met meer GWOT als resultaat.
Vreemd genoeg is Saoedi-Arabië als GWOT-doel tot op heden buiten schot gebleven. Toch het land van waaruit terreurbewegingen de meeste financiering en steun krijgen, en waar deze het nodige aan religieus-ideologische inspiratie vinden. Iets wat het land zelf ook exporteert. Net als andere islamitische landen. En sommige westerse landen.
Wanneer er voor GWOT op tournee wordt gegaan, zit ‘stabilisatie’, ‘vredeshandhaving’ en-of ‘wederopbouw’ meestal eveneens in het takenpakket. Soms officieel de enige taken. Onofficieel -de verborgen agenda- kan van alles zijn. Van niet bestaand -want ‘we’ willen echt alleen vrede brengen- tot de strategische grondstoffen in het gebied waar ge-GWOT wordt. Boze tongen beweren daarnaast wel eens dat voormalige kolonisators onder het mom van GWOT macht en invloed willen houden (of krijgen) op hun voormalige kolonies. Er wordt dan graag naar Frankrijk gewezen, en haar GWOT-activiteiten in Afrika (zoals Mali). De Al-Jazeera serie ‘The French Connection’ is hierbij stof tot nadenken.
De vijands Oorlog
De tegenpartijen -de terreurbewegingen- voeren oorlog om van sommige gebieden, soms hele landen en soms de hele wereld een islamitische eenheidsgemeenschap te maken. Met de sharia als (basis voor) wetgeving. Er wordt daarnaast al tientallen jaren al-dan-niet in moskeeën vanuit islamitische landen -of gewoon die bij u thuis om de hoek- opgeroepen tot heilige strijd om de islam te verpreiden of te verdedigen (ook tegen een ‘verkeerde‘ islam). Van jihad tegen lokale inifidels* tot jihad tegen het Westen. In de jihad sneuvelen wordt hierbij -met de mond- als ideaal beschouwd. Sneuvelen in de heilige strijd betekent een bejubeld martelaarschap, plus een ereplek in het hiernamaals. Voor ons westerlingen wellicht zotte zum kotzen motieven, maar ‘t is niet anders.
Net als er bij ons soms sprake is van aanvullende motieven, is dat bij de vijand niet anders. Vaak is het “allah-aqbar” niet alleen voor allah, maar ook voor het klassieke macht&geld. Zo niet bij alle strijders, dan zeker bij de leiding.
Ken uw vijand
Dit was vroeger simpel. Zelfs grappen die suggereerden dat het gecompliceerder lag, schitterden in hun eenvoud. Deze bijvoorbeeld: “Er is maar één vijand. En dat zijn er twee. Rusland, China en Polen”.
Als het om een geplande tactiek zou gaan, is het woud aan terreurbewegingen een briljante zet om ‘vijandherkenning’ bij de tegenstander te bemoeilijken. Vijandh(er)kenning is inderdaad een groot probleem voor ons. Daar de terreurbewegingen elkaar regelmatig de tent uitvechten, lijkt er echter geen sprake van een vooropgezette tactiek. Wat dan ook, de vijand bestaat uit tientallen groepen (verder 10s) die zich graag iets met ‘Islam’ noemen. Ook als ze van identiteit veranderen, waarbij ze soms samengaan, soms (na interne strijd) afsplitsen. Er zitten geen ‘moderates’ tussen de 10s. Wat dit in islamitische context ook moge zijn.
De 10s zijn de Crème de la Crème van religieus gehandicapte idioten. Veel 10s zijn momenteel actief in het Midden-Oosten. Alles van hardline islamisten (hak drie vingers af), hardcore islamisten (hak hand af), hardcore hardliners (hak hoofd af) tot het oprukkende ISIS. Dit zijn fundamentalistische hardcore hardliners (hak drie vingers af, dan hand, dan hoofd).
Naast actief in het Midden-Oosten zijn er 10s actief in (Noord) Afrika, waar Boko Haram de niet-leuke clowns onder de fundamentalistische hardcore hardliners vertegenwoordigen. ‘Wij’ zitten momenteel in Mali om andere 10s te vinden, en om de gebruikelijke vrede&stabiliteit te brengen.
In Azië is de Taliban (een vage verzamelnaam) de grootste en bekendste 10s. Actief zowel in Afghanistan als Pakistan. Twee landen (er zijn er meer) waar de doelstellingen van de 10s deels al dagelijkse praktijk zijn. Soms strijden westerse landen tegen de sharia-ideeën van de een, om die van een ander in stand te houden of aan de macht te krijgen. Best een beetje zot. Niet?
Op ons eigen continent en de grensgebieden zijn (waren) er 10s actief op de Balkan en in Rusland (vooral het aangrenzende Tsjetsjenië). Direct in ons Europese midden lijkt het meer om activiteiten van kleine groepen 10s-leden te gaan. Al dan niet gerecruteerd uit clubjes die 10s toejuichen zoals Sharia4Britain/Belgium/Holland, of welke namen ze ook maar aannemen als ze weer verboden worden. Voor zover ze verboden worden.
Wat verder de vijand is, of kan worden, durven we niet over te praten. Wie van de miljoenen moslims in ons Europese midden keurt de acties of het gedachtegoed van de 10s goed**? Vooralsnog is in hogere kringen besloten ze allen als ‘gewone’ islam-is-vrede moslims te beschouwen. Moslims die onze normen en waarden delen. Dit komt helaas niet altijd goed uit de verf. Ook niet in hogere sferen als hun voorgangers preken tijdens gewichtige evenementen.
Ken uzelf
‘Wij’ kunnen kortweg omschreven worden als westerlingen, het Westen. Hoewel wij elkaar sinds zeventig jaar niet langer de tent uit vechten, hebben we moeite om één front te vormen tegen de 10s. Veel Europeanen zitten in het EU-blok, waarin nationale belangen en ambities soms zwaarder wegen dan GWOT-doelstellingen (zie b.v. Frankrijk). De GWOT-doelstellingen, acties en ambities -voor zover uitgedragen door westerse regeringsleiders en politiek- worden niet altijd breed gesteund door de inwoners. Wat de strijd tegen de 10s betreft is er ook geen sprake van een heldere tactiek met duidelijke oorlogsdoelen. De ambitieuze boodschap die de voorzitter van de Europese Commissie José Manuel Barroso recent uitsprak voor een notabel gezelschap in de Akademie der Künste in Berlijn, kun je echter als een offensieve politiek uitleggen. Zoals gewoonlijk bij politici, zonder een practisch bruikbare invulling. Uit zijn boodschap (.pdf te lezen op pagina 3, onderaan te zien),
This means that we have to come together, as we Europeans did over these last six decades. This means that to tear down walls and build bridges throughout the world is our European story for the years to come.
Laten we het simpel houden. Waar de 10s de islam willen brengen, willen onze regeringen democratie brengen. Nu kennen we zelf pas amper honderd jaar volledige democratie (vrouwenstemrecht), en daarnaast werkt de democratie in westerse landen in de praktijk niet perfect. In het grotere verband de EU, zelfs verre van. Kan democratie dan een deugdelijk (EU) product zijn om desnoods gewapenderhand te exporteren? Bovendien, het oorlogsdoel was toch GWOT? En niet SOWT³ (Stuff Our Way Through Their Throats)?
Vergeet verder niet dat de landen waar we democratie ‘brengen’, niet zelden landen zijn waar we recent uitgeschopt werden vanwege onze vroegere koloniale activiteiten. Aan onze edele motieven wordt dus soms getwijfeld. Gezien de slechte ervaringen die veel inwoners van bijvoorbeeld Irak of Afghanistan met onze motieven of methoden hebben, begrijpelijke twijfels. Als zelfkennis inderdaad de bron is van alle wijsheid, zijn wij dan wel zo’n lichtend voorbeeld, en rechtvaardigt dit een offensieve (zie Barroso) export van onze gekoesterde hoofd-ideologie democratie?
Als we vechten, doen we dit inmiddels zoveel mogelijk netjes volgens internationale regels en afspraken. Dit, in tegensteling tot onze vijanden de 10s. Wat het vechten tegen de 10s –die we op dat moment als 10s beschouwen– soms vechten met een hand op de rug gebonden maakt. Sowieso vechten we niet tegen de grootste 10, zijnde Saoedi-Arabië. Hoe moet je dan winnen? Ervan uitgaande dat we dit willen. Als we niet willen winnen, zijn we eigenlijk uitgepraat.
* De ware islam is uitsluitend te vinden bij een van de vele soennietische en shi’itische hoofdstromingen. Elke stroming denkt hierbij de ware islam te vertegenwoordigen, wat harder of zachter wordt uitgedragen. Verwar de hoofdstromingen niet met bijvoorbeeld de alawieten. Of met de alevieten. Deze worden door de meeste andere stromingen als afvallige dwalers beschouwd. Probeer dit niet te begrijpen, maar leef ermee. Net als u doet met wat velen van u zijn, christenen, waaronder bijvoorbeeld ‘bevindelijk gereformeerden’, die naar hun eigen opvatting eveneens het ware geloof in de enige echte god vertegenwoordigen. Was ‘zot’ al voorbijgekomen?
(vervolg in En Garde GWOT II)
** Een brede studie komt (samengevat) op ruwweg 50 procent uit voor moslims met fundamentalistische opvattingen en-of sympathieën (.pdf)
