Dit weekend was het dan zover: oud-PVV’ers Louis Bontes en Joram van Klaveren presenteerden hun nieuwe politieke partij: Voor Nederland (VNL). De grote vraag is natuurlijk: zal het een succes worden? VNL wil een klassiek-liberale partij zijn. Men komt een groot aantal rechtse standpunten: harder straffen, minder immigratie, lagere belastingen, minder Europa, geen ontwikkelingshulp, sterkere defensie en een kleinere overheid. Het lijkt allemaal ideologisch consistenter dan hun vorige partij, al is er nog wel wat werk te doen.
Er bestaan zeker burgers die deze standpunten zien zitten. Als we naar de PVV-achterban kijken, kunnen veel Wilders-stemmers zich zeker vinden in geen ontwikkelingshulp, minder immigratie en meer veiligheid. Waarschijnlijk vinden ze minder belastingen en minder Europa ook wel een aardig idee. Maar ‘zien zitten’ is niet hetzelfde als ‘stemmen’.
Toen Geert Wilders zich afsplitste van de VVD waren dit globaal ook zijn standpunten. In zijn boek Kies voor Vrijheid stonden allerlei rechtse standpunten die we tegenwoordig niet meer van de PVV vernemen. Er is een linksere PVV-wind gaan waaien: meer aandacht voor zorg en ouderen bijvoorbeeld. Bontes en Van Klaveren hoor je daar niet over, behalve dat de zorg goedkoper kan.
De grote vraag is natuurlijk: waarom verliet Wilders ooit het rechtse verhaal en ruilde het in voor linkse standpunten? We kunnen er alleen naar gissen, maar de reden is waarschijnlijk dat er weinig kiezers op een rechtse partij zaten te wachten. De meeste burgers vonden minder immigratie en meer veiligheid pas aantrekkelijk toen de PVV ook de AOW wilde beschermen.
Maar zo kan het bij Bontes en Van Klaveren niet gaan: als zij een stap naar links zetten zitten ze in het vaarwater van de VVD of de PVV, afhankelijk van het betreffende standpunt. VNL moet dus vooral rechts blijven om niet overbodig te worden. En daar zitten relatief weinig kiezers.
Wellicht wel genoeg kiezers voor een zeteltje of twee? Een probleem blijft dat als er straks verkiezingen zijn, de VVD er met alle media-aandacht vandoor gaat. Dat doen ze nu al. Als er weer een lijsttrekkersstrijd komt, of het nu tussen Rutte, Samsom, Pechtold, Roemer, Wilders of Buma is, zullen splinterpartijen als VNL daar veel last van hebben.
De vraag zal dan voor rechtse burgers zijn: stem je VNL omdat je een rechtse splinterpartij wilt en maak je daarmee niet de VVD maar D66 de grootste partij, of stem je toch maar VVD omdat een regering met de VVD in ieder geval rechtser is dan alle andere mogelijke combinaties?
Chris Aalberts is auteur van Achter de PVV: waarom burgers op Geert Wilders stemmen.
