De Europese Raad stelde vrijdag Jean-Claude Juncker voor als voorzitter van de Europese Commissie. Deze beslissing kwam nadat Juncker door zijn fractie (de Europese Volkspartij, EPP) was voorgedragen, nadat diezelfde fractie de grootste was geworden bij de Europese verkiezingen. Groot Brittannië en Hongarije waren fel tegen de benoeming. Hoewel de meeste burgers Juncker niet kenden of misschien nog steeds niet kennen is toch uiteindelijk het volk verantwoordelijk voor de verkiezing van Juncker. Zo ook in Nederland waar 721.766 mensen op Juncker hebben gestemd.
Volgens het Verdrag van Lissabon moet de Europese Raad bij het bepalen van een rekening houden met de uitslag van de verkiezingen. Nergens staat echter dat het Europees Parlement de individuele kandidaat mag of kan voordragen. De regeringsleiders herinnerden het Parlement dat zij en niet het EP de commissievoorzitter moest aanwijzen. Het Europees Parlement zag echter zijn kans schoon en iedere politieke groep benoemde zijn eigen individuele kandidaat voor het commissievoorzitterschap.
De regeringsleiders van Europa konden niet verhinderen dat er zelfs presidentiële debatten georganiseerd werden. En hoewel die voorverkiezingen totaal aan de burgers voorbij gingen, hadden de presidentiële kandidaten zelf het gevoel dat ze campagne aan het voeren waren om elke Europese stem.
Toen de EPP na de verkiezingen de grootste bleek, sloot het Parlement zijn rangen en ging massaal achter Juncker staan. Hoewel veel landen bij de Raad weinig voelden voor het idee dat het Parlement een voorzitter koos, waren er weinig instrumenten om het Parlement lastig te maken.
Bovendien, stiekem is Juncker misschien ook voor de Raad wel de ideale kandidaat. Juncker is natuurlijk een voormalig regeringsleider die jarenlang ‘aan de kant’ van de Raad heeft gestaan. Juncker zelf voelde zichzelf in ieder geval gesterkt door de ‘massale steunbetuiging’ van de burgers en was niet van plan om het voorzitterschap op te geven.
De Raad heeft voor eeuwig het recht om een commissievoorzitter te benoemen verloren. Vanaf deze verkiezingen zal het Europees Parlement altijd de commissievoorzitter voordragen. Daarnaast zal de verkiezing van Junkcer onherroepelijk grote gevolgen hebben voor de verhouding tussen Groot Brittannië en de EU. Premier Cameron dreigde met een Brexit als Juncker benoemd zou worden. In een tweet schreef hij dat Europa nog spijt zal krijgen van dit besluit.
Maar nog belangrijker is dat Juncker nooit verkozen had kunnen worden als zijn EPP niet de grootste was geworden. En daar is toch uiteindelijk de kiezer voor verantwoordelijk. En hoewel die 721.766 Nederlanders niet beseften dat zij voor Juncker kozen toen zij op het CDA stemden, is het uiteindelijk wel die stem die Juncker in het zadel hees, en niet de handjeklap in achterkamertjes.
Juncker zelf beseft dit ook want hij stuurde een dag na de overwinning van het EPP een tweet uit om alle kiezers te bedanken.
@miloslabovic is oprichter van euknowhow.eu, waar dit artikel eerder werd gepubliceerd.
