Het is 100 jaar geleden dat de Eerste Wereldoorlog uitbrak. Oostenrijk-Hongarije verklaarde toen de oorlog aan het kleine buurland Servië.
At 11:10 (in 20 minutes), it will be exactly 100 years since Austria-Hungary declared war through this telegram pic.twitter.com/jfqXP6GVkp
— Michael van Poppel (@mpoppel) July 28, 2014
Tussen 1914 en 1918 vielen miljoenen doden in het conflict, dat in onder meer Frankrijk, België en Groot-Brittannië bekendstaat als de Grote Oorlog. De geallieerde landen zullen de komende 4 jaar de belangrijkste gebeurtenissen van het conflict herdenken. In de hoofdsteden van landen die tot de Centrale mogendheden behoorden, “zal men minder gretig herdenken”, aldus Piet Chielens, coördinator van het In Flanders Fields Museum te Ieper.
De eerste herdenking is maandag 4 augustus in Luik, waar wereldleiders tijdens een sobere ceremonie stilstaan bij de Duitse aanval op de forten rond de stad. De aanval betekende de schending van de door Londen gegarandeerde Belgische neutraliteit, waardoor ook Groot-Brittannië en zijn wereldrijk betrokken raakten bij het conflict. De Britten herdenken later die maandag bij het Belgische Bergen (Mons) hun oorlogsverklaring aan Duitsland, waarmee ze volgens Chielens ,,eigenlijk voor hun beurt herdenken.’’ Het Britse leger kwam namelijk pas echt in actie op 22 augustus, tijdens een veldslag bij Mons.
Directe aanleiding voor de oorlog waarvoor wereldwijd in totaal meer dan 50 miljoen mannen onder de wapenen werden geroepen, was de moordaanslag op de troonopvolger van de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie, Frans Ferdinand. De aartshertog werd op 28 juni 1914 samen met zijn vrouw doodgeschoten door de Bosnisch-Servische nationalist Gavrilo Princip, tijdens een rondrit door Sarajevo, de hoofdstad van Bosnië-Hercegovina. Wenen hield Servië verantwoordelijk voor de aanslag. Het eiste volledige opheldering, en stelde het land een ultimatum. Servië wilde gedeeltelijk aan de eisen tegemoet komen, maar weigerde Oostenrijkse politieagenten de toegang. Uiteindelijk leidde dit tot de inval van Oostenrijks-Hongaarse troepen op 28 juli. Doordat de Europese landen onderling waren verbonden door bondgenootschappen, raakten steeds meer naties betrokken bij de oorlog.
Op 2 augustus 1914 vielen de eerste twee doden, de 21-jarige Fransman André Peugeot en de één jaar oudere Duitser Albert Mayer bij een schietpartij. Tussen de 9 en 10 miljoen soldaten en 1 miljoen burgers zouden nog volgen in de 4 jaar daarna. Peugeot en Mayer worden volgende week zaterdag herdacht in het Franse Joncherey, ten westen van de Zwitserse stad Basel.
(ANP)
