Het zogenoemde Israël-Palestina conflict wordt sinds jaar en dag gedomineerd door de gedachte dat Palestijnse militanten geweld uitlokken en dat Israël zichzelf aan het verdedigen is. Israël heeft echter – in haar rol als bezetter – geen juridische of morele aanspraak op dit recht, temeer omdat Hamas’ aanvallen geen wezenlijke dreiging vormen. Zelfs wanneer er wel sprake zou zijn van een wezenlijke dreiging, dan nog is het uitoefenen van het zelfverdedigingsrecht gebonden aan eisen van proportionaliteit. Dat proportionaliteit in dit conflict ver te zoeken is blijkt uit de verhoudingen in het aantal slachtoffers aan beide zijden.
Een andere gedachte die vooral dit laatste conflict domineert is dat Hamas – door Israël met raketten te bestoken – degene was die dit conflict is begonnen. Dit is niet het geval. Ook deze laatste crisis is het gevolg van Israëls opzet om een anti-Palestina sentiment aan te wakkeren zodat Hamas vervolgens publiekelijk kon worden geconfronteerd.
Toen enige tijd geleden de drie lichamen werden gevonden van de ontvoerde Israëlische tieners heeft Israël herhaaldelijk Hamas de schuld in de schoenen geschoven zonder de betrokkenheid te bewijzen. Hamas heeft overigens elke betrokkenheid ontkent. Inmiddels bevestigen Israëlische officials dat Hamas niet verantwoordelijk was voor deze ontvoering, en dus ook niet voor de dood van deze tieners.
Op 17 juni arresteerde Israël dezelfde 50 Palestijnen die eerder (in 2011) werden vrijgelaten in ruil voor de vrijlating van de Israëlische student en korporaal Gilad Shalit. Zonder enige aanleiding nam Israël ook diverse politici en geestelijken van Hamas gevangen en vernielde honderden (zieken-)huizen en universiteiten. Ook werd de bewegingsvrijheid van Palestijnen beperkt door de vele ‘IDF checkpoints’. Dit is niet alleen een grove schending van de Vierde Conventie van Géneve, maar ook een schending van de wapenstilstand met Hamas.
Dat Israël halverwege de maand juni haar Iron Dome-systeem in het zuiden van Israël stationeerde is dan ook allerminst vreemd aangezien het gelukt was een reactie van Hamas uit te lokken. Tegelijkertijd riep het Israëlische leger – anticiperend op een grondoffensief – duizenden reservisten op. Daar kwam de aap uit de mouw: Benjamin Netanyahu dreigde met sancties als Mahmoud Abbas niet onmiddellijk zijn eenheidsregering met Hamas zou ontbinden.
Nogmaals: al deze provocaties vonden plaats voordat er nog maar één raket vanuit de Gazastrook werd afgevuurd. Met andere woorden: het was Israël die dit conflict uitlokte en het is Hamas die zichzelf hiertegen verdedigd(e).
Een aantal dagen nadat Israël aan haar offensief was begonnen heeft het in samenwerking met de Egyptische president Abdel Fattah El Sisi te kwader trouw een staakt het vuren aangekondigd. Een eenzijdig staakt het vuren-aanbod zonder Hamas te consulteren of met Hamas te onderhandelen. Een aanbod met de bedoeling een grondoffensief te kunnen starten en te rechtvaardigen op het moment dat Hamas het afwees.
In reactie op dit aanbod heeft Hamas een tiental voorwaarden voorgesteld die een tien jaar durend staakt het vuren zou moeten bewerkstelligen. Een voorstel dat erop gericht was de blokkade op te heffen, Palestijnse gevangen vrij te laten, alle Palestijnen de toegang tot de al- Aqsa moskee te verschaffen en Israël te weerhouden zich te bemoeien met de eenheidsregering van de Palestijnen. Deze voorstellen waren alles behalve onredelijk. Desondanks heeft Israël deze voorstellen naast zich neergelegd. Hamas heeft vervolgens haar voorstellen gereduceerd tot zes punten in plaats van tien, maar ook dit bleek tevergeefs.
Op 17 juli ging Israël in op het staakt het vuren aanbod van de Verenigde Naties. Tijdens dit staakt het vuren ging Israël overigens gewoon door met haar grondoffensief. Het Israëlische offensief, dat vele mensenrechtenorganisaties als oorlogsmisdaden hebben bestempeld, heeft inmiddels diverse ziekenhuizen, scholen, moskeeën en woonwijken vernietigd. Het aantal burgerslachtoffers (1110+ doden en 5000+ gewonden) aan Palestijnse zijde is dan ook een logisch gevolg. Hetzelfde kan niet worden gezegd over slachtoffers aan Israëlische zijde: 56 dodelijke slachtoffers waarvan drie burgers en de rest militairen.
De daadwerkelijke context van het Israël-Palestina conflict is overduidelijk voor iedereen die het tenminste wil begrijpen: er is een eenheidsregering tot stand gekomen tussen Hamas en de Palestijnse Autoriteit. Israël was hier niet blij mee en riep de Verenigde Staten en de Europese Unie op om alle relaties met de Palestijne Autoriteit te verbreken. Tot Netanyahu’s verbazing gingen de VS hier niet op in. Evenals de Europese Unie besloten de VS deze eenheidsregering tijd te geven om zich te bewijzen.
Omdat Netanyahu vastbesloten is deze eenheidsregering te dwarsbomen kwam het wel zo goed uit dat er drie Israëlische tieners werden ontvoerd en vermoord. Onder dit voorwendsel kon Israël Hamas aanvallen en 700 Hamas-leden arresteren om Hamas uit te dagen.
Om met de woorden van een Israëlische politieke wetenschapper Avner Yaniv te eindigen:
“Wanneer de Palestijnen een poging doen – in dit geval het vormen van een eenheidsregering – om het conflict te beslechten doet Israël er alles aan om een gewelddadige reactie uit te lokken.”
Vervolgens kan Israël zeggen dat onderhandelen met de Palestijnse Autoriteit niet mogelijk is omdat ze maar ‘een deel van de Palestijnse bevolking vertegenwoordigt’ en ‘onderhandelen met Hamas niet mogelijk is want dat zijn terroristen.’
Mahmoud Alidrissi studeert rechten aan de Universiteit van Amsterdam.
