Weten & Tech

Mans’ Brulding: pracht in kracht

23-08-2014 17:00

1Cruquiuswaterpompwiki

 

Er was een tijd dat megakracht artistiek verantwoord werd geproduceerd. Vele van dergelijke architectonische hoogstandjes produceren nog steeds megawatts. Italië, waar anders, staat er vol mee. Toch waren het niet alleen Italianen die met hun ogen kracht wilden bewonderen. De pracht in kracht beperkte zich daarnaast niet tot elektriciteitscentrales. Er werd meer grootse industriële schoonheid gecreëerd.

Voor u nu gaat klagen dat elektriciteitscentrales benzinehoofden niet aanspreken, fossielloze hydrokrachtcentrales al helemaal niet, verheug u er dan op dat de meeste een back-up hebben met cilinders en zuigers. In diesels, maar niet altijd. Misschien staat er wel een Rolls Royce Avon turbojet als reserve te wachten om bij 7900 tpm circa 15 megawatt (MW) te leveren. Dit bijvoorbeeld na een carrière achterin een Hawker Hunter. Onderstaand een greep uit het fraais zoals het niet meer gemaakt wordt.

 
Centrale elettrica Esterle, Porto d’Adda (opgeleverd in 1914, 8 Calzoni turbinegroepen 31.5 MW -foto: Paolo da Reggio)
1centraleelettricaEsterle

 
La centrale idroelettrica Alessandro Taccani (opgeleverd in 1906, 6 turbinegroepen 10.5 MW -foto: Antonella Cappo)
1Trezzocentraletaccani

Turbine centrale idroelettrica Alessandro Taccani (foto: Massimo Roselli)
1Taccaniturbina

 
La centrale di Nove (opgeleverd in 1924, 3 turbinegroepen van 17.6 MW, 2 groepen van 6 MW – foto: Lola Nene -Google Earth via panoramio)
1centraleNove

Turbines centrale idroelettrica di Nove (foto: Lola Nene -Google Earth via panoramio)
1Noveturbibes

 
Krachtpracht in Noorwegen, de Tyssedal hydrocentrale (opgeleverd in 1918, 15 Pelton turbines: 100 MW – foto: Atle Abelsen)
1TyssedalPowerPlantwiki

 
Nog wat eerder werd er zelfs fecalische pracht gebouwd. Het Londense Crossness Pumping Station (1865), of zoals Pete Stean het voor londoneer.org omschrijft: ‘The Victorian Palace of excrement’ (foto: screenshot youtube).
1Crossnesspumpstationscreen

 
Bijna twintig jaar eerder begon Nederland het lastige water prettig ogend weg te pompen in het Cruquius gemaal (1849), dat eveneens gezien mag worden. Net als haar zusters De Lynden en De Leeghwater, dat wel wat van de oorspronkelijke pracht heeft verloren. Dit oude gemaal is overigens nog in bedrijf (als reserve).

 
De Cruq (foto: wiki)
1decruquiuswiki

 

Centrale elettrica Esterle

 
Crossness Pumping Station

 

(titlefoto: Cruquius buitenpomp in actie -wiki)