Financiële instellingen die geld verdienen aan de verkoop van jouw persoonlijke gegevens en dan vooral aan de gegevens over je gedrag. Het klinkt te gek om waar te zijn. Toch is het de realiteit van vandaag. Er zijn meerdere grote bedrijven die de mogelijkheden serieus hebben onderzocht en in gang willen zetten. Het excuus? Deze klantgegevens zouden, naast een lucratieve bijverdienste voor de organisatie, voordeel moeten bieden aan de klant zelf. Met persoonsgerichte aanbiedingen via e-mail, advertenties en banners zou de klant profiteren van relevante voordelen.
Wanneer de voordelen voor klanten echt zo groot zijn, dan zou het analyseren van klantdata zeker het overwegen waard zijn. Maar is het dan niet logisch dat de klant zelf bepaalt of hij wil profiteren van deze voordelen? Banken kunnen wel degelijk toegevoegde waarde bieden met het juiste gebruik van klantendata. Deze waarde zou echter met name vanuit de eigen diensten moeten komen. Zo geven wij onze klanten advies op maat met de Knab Alerts. Hiermee geven we actief persoonlijke en relevante tips voor fiscaal en financieel voordeel. Wanneer een klant inzicht in zijn financiële transacties wil hebben, dan kunnen we als bank helpen met een gestandaardiseerd overzicht. Data die derden eenvoudig kunnen gebruiken voor inzicht in bijvoorbeeld de pensioensituatie of bij de aankoop van een huis. Op deze wijze is het gebruik van klantendata te verantwoorden. Wij passen dit o.a. toe in ons Financieel Plan.
Dit past bovendien binnen de voorgestelde nieuwe Europese richtlijn betalingsverkeer, PSD2. Hierin wordt gesteld dat banken verplicht worden klantdata beschikbaar te stellen aan andere betaaldiensten. De klant bepaalt ook binnen deze regelgeving zelf of en wanneer hij inzicht wil krijgen in zijn eigen klantdata.
Volgens de privacywetgeving, maar ook volgens de gedragscode van de banken zelf, is het op dit moment niet toegestaan om betaalgegevens door te spelen aan derden. De consumentenbond is dan ook fel tegen. Het College Bescherming Persoonsgegevens is er nog niet uit, maar benadrukt wel dat er zeer voorzichtig omgegaan moet worden met persoonsgegevens. De betaalgegevens geven waarschijnlijk veel meer inzicht in gedrag en levenswijze dan de gemiddelde consument zich in eerste instantie realiseert.
Het gaat om meer dan alleen de wekelijkse boodschappen. Informatie over hoe vaak je tankt, welke evenementen je bezoekt en het aantal doktersbezoeken wil je waarschijnlijk niet met iedereen delen. En ook al wordt op dit moment aangegeven dat de gegevens niet op persoonlijk niveau worden verkocht, de grens is erg onduidelijk.
Dit nieuwe verdienmodel vraagt dan ook om openheid. Klanten zouden minimaal moeten weten wat de consequenties zijn voor hun eigen positie, maar ook wat de daadwerkelijke verdiensten zijn voor de bank. Op dit moment is het grijze gebied waarvoor de data gebruikt kan worden veel te groot. En dat maakt een objectieve beslissing onmogelijk. Sterker nog, de klant heeft nu niet eens de keuze.
René Frijters is directeur en oprichter van Knab.
