New York was van gisteravond tot vanochtend de plek waar Ban Ki-moon de Climate Summit 2014 organiseerde. 400.000 mensen in New York en een miljoen mensen in 166 landen wereldwijd eisten zondag politieke daadkracht tegen klimaatverandering. De beloftes die wereldleiders op de klimaattop maken moeten een belangrijke stap in de richting van een globaal verdrag zijn. Ralien Bekkers is Jongerenvertegenwoordiger en was daarom op de top. In New York praat en denkt zij mee. Een interview met Bekkers over de grootste klimaatmars ooit, het spel van klimaatonderhandelingen en hoe de Nederlandse media het allemaal negeert.
Ralien, wie ben jij en wat doe jij?
Ik ben Ralien, 22 jaar en nu twee jaar Jongerenvertegenwoordiger duurzame ontwikkeling naar de VN, bijna aan het eind van mijn termijn. Als jongerenvertegenwoordiger vorm je de brug tussen jongeren in Nederland en beleidsmakers en politici, met name bij de VN. Nadat je met jongeren hebt gesproken ga je die stem laten horen bij VN-conferenties, in mijn geval over klimaat en duurzaamheid.
Waarom ben jij nu in New York?
Deze week is de opening van de General Assembly van de VN. Een week waarin veel ministers en ministers-presidenten in New York zijn. Dit jaar is het extra speciaal omdat Ban Ki-moon Climate Summit heeft georganiseerd. Daar probeer ik er dus voor te zorgen dat het jongerenperspectief wordt meegenomen. Ik merk dat de Nederlandse delegatie zwaar is, er is voor mij geen plek om ook echt naar binnen te gaan.
Hierdoor is het moelijk om je stem te laten horen, wat doe je daaraan?
Het is een echte uitdaging. Er zijn veel andere gerelateerde evenementen waarbij ik aan de zijlijnen met mensen spreek en wel iets kan zeggen. Ik moedig mensen aan of ik probeer mensen om te praten. Ik vraag altijd: waar zitten jullie nou mee? Maandag heb ik toevallig een heel interessant gesprek gehad met Feike Sijbesma van DSM, die mij heeft bijgepraat over die tegenkrachten.
Zondag was je bij die enorme People’s Climate March. Wat was daar het idee achter?
Het heeft allemaal te maken met de klimaattop die vlak erna plaatsvond. Het punt is dat de wetenschap duidelijk is: klimaatverandering gebeurd en mensen dragen hier het allergrootste deel aan bij. Er moet actie komen op het gebied van klimaatverandering, van onze overheden, van onze politieke leiders. Dat gebeurt niet. Dus het idee was: laten we nou eens laten zien dat mensen actie willen. Laten we eens met zijn allen de straat op gaan en laten wij ons geluid over het klimaat laten horen.
Het was dus politiek gepositioneerd, vlak voor die klimaattop van Ban Ki-moon. Als opeens al die mensen over de hele wereld de straat opgaan om te zeggen: ‘politieke leiders, nu is het moment, we willen nu zien dat jullie het klimaat gaan aanpakken’. Ban Ki-moon zelf, maar ook Obama en Leonardo DiCaprio hebben er vaak naar verwezen. Dan hopen wij dat er ook naar geluisterd wordt. Het gaat om momentum creëren.
Jij hebt dus echt het idee dat de Klimaatmars effect heeft. Wat verander je ermee denk je?
Ik zat er middenin en heb gelezen wat mensen ervan vonden. Er zijn een paar mensen op de wereld die veel macht in handen hebben, die zijn vooral verbonden aan olie. Zondag was er veel positieve energie en merkte ik hoe het is om ‘united’ te zijn. Het was een inzicht dat ik had: als je met elkaar zegt dat je het anders wil, dan kun je veel tegenkracht bieden tegen de macht van met name de fossiele energie industrie.
Een andere kant was één van de slogans: “to change everything, we need everyone”. De klimaatmars van zondag heeft de focus verlegd van een environmental issue naar een everyone’s issue. Sommige mensen schrijven dat dit een belangrijk keerpunt kan zijn, omdat de mensen in 166 landen, op meer dan 2.500 evenementen begrijpen dat er nu iets moet gebeuren.
Wereldwijd zijn er dus mensen in actie gekomen in aanloop naar de klimaattop die Ban Ki-moon heeft opgezet. Wat is nou het doel van deze bijeenkomst?
Het zijn geen onderhandelingen, er komt dus ook niks bindends uit. Ban Ki-moon heeft met deze top alle wereldleiders op een heel kritiek punt bij elkaar gehaald. Op dit moment zijn we over een nieuw klimaatverdrag aan het onderhandelen dat het oude klimaatverdrag, het Kyoto Protocol uit 1997, moet vervangen. In Parijs, in 2015, moet dit af zijn en ondertekend worden. De hele wereld doet hier aan mee, dus je snapt dat het een mega grote opgave is.
Op de klimaattop houden de circa 125 wereldleiders ‘pledges’, een toespraak waarin ze acties voor het klimaat aankondigen. Obama’s klimaatadviseur heeft bijvoorbeeld gezegd dat Obama de meest kwetsbare mensen dubbel zoveel gaat helpen. Als politici op hoog niveau ambitie tonen, als er op hoog niveau politieke wil is, dan denk ik dat het makkelijker is om tot een politiek verdrag te komen in Parijs volgend jaar. Dat hoge niveau van ambitie en politieke wil probeert men hier te bereiken.
De wereldleiders doen op de klimaattop dus toezeggingen. Wanneer ben jij tevreden? Wanneer denk jij: ‘yes, we hebben iets gedaan’?
Ban Ki-moon heeft deze top ingepland om te voorkomen dat de klimaattop in Parijs in 2015 mislukt. Daarvoor moet men dus wel die ambitie tonen. Ik ben tevreden als er gesproken wordt over toekomstige generaties, over lange termijn in plaats van korte termijn. Een half jaar geleden was er nog een echte onderhandelingsmentaliteit. Niemand toonde teveel ambitie, want straks ben je de enige. Ik hoop echt dat dit jaar anders is. Die onderhandelingsmentaliteit zal er nog steeds zijn, maar ik ben tevreden als er concrete signalen zijn dat er wil is ontstaan om dingen te doen. Dat er dingen worden aangekondigd die niet makkelijk zijn, maar wel ambitieus.
Het zou zomaar kunnen zijn dat in de nasleep blijkt dat die ambitie op het gebied van duurzaamheid en klimaat niet getoond is door de wereldleiders. Wat dan? Wat staat er op het spel?
De toekomst van onze toekomstige kinderen. We kunnen niet langer wachten. Politici moeten ballen laten zien, daadkracht. Ze moeten ervoor zorgen dat er een verdrag komt dat serieuze implicaties heeft, dat de wetenschap volgt in wat we moeten doen. Anders zijn we screwed.
Het lijkt erop dat dit besef internationaal gezien steeds breder gedragen wordt. De voorpagina’s van buitenlandse media staan bijvoorbeeld vol met foto’s van de People’s Climate March. Hoe denk je over de berichtgeving van de Nederlandse media?
Ik was behoorlijk pissig. Voor ik ging slapen na de klimaatmars was ik zo gemotiveerd door alles wat hier was gebeurd. Toen ik om twee uur naar bed ging ontving ik de eerste berichten over de ochtendkranten in Nederland. De Nederlandse kranten? Niks! Hoe kunnen ze dat doen? Dit is nieuws, dit is wereldnieuws. Het is iets wat iedereen hoort te horen. En ja, de volgende ochtend stonden wel de voorpagina’s van The New York Times en Financial Times vol. De Amerikaanse Financial Times wel nota bene! Vier foto’s! En in Nederland niets.
Enige verklaring?
Het lijkt ze gewoon niet te boeien. Ik loop al twee jaar rond in deze functie en loop heel vaak tegen dit probleem aan. Elke klimaattop zijn er maximaal twee artikelen. Één artikel is altijd hetzelfde. Op de dag dat de officiële top afloopt: ‘Klimaattop weer mislukt’. Normaal zitten wij dan nog in onderhandelingen, want het loopt altijd uit. Afgelopen jaar hadden we veertig uur onderhandelingen aan één stuk door. Twintig uur voor het einde kwamen de kranten al met die ongeïnformeerde kop. Waren ze daar? We hadden nog niet eens een uitkomst en je weet nu al dat het is mislukt? De media zijn erg sceptisch geworden. Ze lijken het niet meer de moeite waard te vinden om over te schrijven.
Waarom ben je hier zo boos over?
Ik vind dit vooral erg op dit moment. Het voelt nu echt alsof er dus een verandering is gekomen. Het is van een zaak van het milieuhoekje, naar iedereen zijn zaak gegaan. Het is de grootste misser die ze maar kunnen maken om dit niet met de Nederlandse burgers te delen. Het is gevaarlijk, want de Nederlandse media neemt zo de verantwoordelijkheid niet om mensen te informeren over wat er aan de hand is in de wereld. En de houding van de media heeft een grote invloed op de houding van hun publiek naar klimaatverandering
Volgende week praat ik verder met Ralien over de uitkomst van de top en hoe deze bijvoorbeeld door de olielobby beïnvloed wordt.
