Erik Ziengs loopt voorbij. Of tenminste, ik denk dat het Ziengs is. Kent u hem niet? Het is best mogelijk, want hij is een van de vele backbenchers van de VVD in de Tweede Kamer. Ik vraag een journalist van de publieke omroep of ze weet wat Ziengs in de Tweede Kamer doet. ‘MKB’, zegt ze. Ik weet niet meteen of ze gelijk heeft of dat ze bluft. Het is dinsdagmiddag, spitsuur voor parlementair journalisten in Den Haag. Om 14.00 uur vindt het vragenuurtje plaats. Tweede Kamerleden stellen vragen over actuele kwesties aan bewindspersonen. Vervolgens vindt er een ‘regeling van werkzaamheden’ plaats en zijn er stemmingen.
Vandaag zijn alle politici aanwezig en dus ook alle parlementair journalisten. Dit is de ideale dag om te netwerken en quotes te verzamelen. Een aanzienlijke groep journalisten blijkt alleen op dinsdagmiddag in Den Haag te zijn. De journaliste van de publieke omroep is hier alleen vandaag. GeenStijl ook. De groep incidentele parlementaire verslaggevers is opmerkelijk groot.
Wat blijkt? Je denkt te weten wie in Nederland parlementaire journalistiek doen en dat je die dus zo uit de meute kunt pikken. Dat blijkt een illusie. Een paar gezichten van televisie zijn prominent aanwezig, maar de meeste personen hier hebben voor outsiders een totaal onbekende identiteit. Of ze journalist, voorlichter, politicus of lobbyist zijn is onbekend.
Het is niet alleen een puzzel wie er wel en niet journalist is, wie er fulltime in Den Haag rondloopt en voor welk medium men schrijft. Een andere puzzel is waarom men hier precies is. Al snel leren we dat de meeste politici lijden aan een publiciteitstekort en dus altijd gebeld kunnen worden. Ook de persvoorlichters helpen je graag. Voor de meeste politici hoeven we hier vandaag dus niet te zijn. Ze zijn altijd beschikbaar.
Dat blijkt ook wel. Een klein aantal politici eist hier alle aandacht op. Samsom, Roemer, Krol en wat ministers mogen zich verheugen in een warme belangstelling. Het journalistieke kluitjesvoetbal is al na vijf minuten goed zichtbaar. Voor Roemer staat er een heuse rij. Erik Ziengs kan rondlopen tot hij een ons weegt: niemand spreekt hem hier aan.
Dat Kamerleden als Ziengs hier nauwelijks aanspraak hebben, is niet vreemd. Ziengs moet het niet van zijn bekendheid of status hebben, maar van zijn Kamerwerk. Dat geldt voor bijna alle Kamerleden. En dat staat hier juist niet in de belangstelling. Rond het televisiescherm met het debat verzamelen zich hooguit vijftien personen. De grote meerderheid houdt een permanente staande receptie.
Wie zijn er belangrijk bij die receptie en wie niet? Er blijkt al snel een tweede pikorde te bestaan. Sommige journalisten doen ertoe, andere niet of veel minder. Opvallend is dat alle gezichten die we uit de media kennen zich ophouden bij de receptie, de mindere, onbekendere goden kijken vaker naar het debat. Alleen Paul Jansen van de Telegraaf laat zich bij het beeldscherm zien.
De politiek draait om het Kamerwerk, maar bij de staande receptie draait het om quotes: soms om politici te citeren, soms om off the record primeurs te verkrijgen. De Kamer is alleen het decor, niet het focuspunt van de aandacht.
Zo ontstaan puzzels. Het vragenuurtje is bedoeld om actuele kwesties te kunnen bespreken. Daarna vragen Kamerleden allerlei debatten aan over zaken die in het nieuws waren. Hun doel is ermee hun kiezers aan te spreken. De PVV wil graag een debat over de toenemende stroom asielzoekers. Er is geen meerderheid en de VVD steunt het debatverzoek niet. PVV’er Sietse Fritsma herinnert iedereen aan ‘de harde VVD-lijn’.
Waarom Fritsma en zijn collega’s deze show opvoeren is niet duidelijk. Misschien voor de mensen op de publieke tribune of voor de tienduizend kijkers via de livestream. Maar zeker niet voor de aanwezige journalisten, want die waren met andere zaken bezig.
De Haagse Grabbelton is een rubriek van notities, geruchten, observaties en onbewezen theorieën uit de Nationale Vergaderzaal. Maar u vindt hier ook de kruimels die de kolommen bijna niet haalden en hopelijk ook enkele krenten uit de Haagse Pap. Maar wat doet Chris Aalberts eigenlijk in Den Haag, vorige week was hij er ook al! Daarover binnenkort meer.
