“Is er al sprake van een dictatuur, dan is het de dictatuur van de minderheid. De gekuiste Zwarte Piet is namelijk geen incident, maar maakt deel uit van een bredere ontwikkeling. Een enkeling is tegenwoordig in staat culturele iconen op de knieën te dwingen – niet alleen hier, maar ook elders.
Neem de Britse schrijver Roald Dahl, geestelijk vader van klassiekers als Matilda en De GVR. Tot voor kort was zijn werk verkrijgbaar bij Aldi in Australië. Dat wil zeggen: totdat enkele militante feministen zich bij de supermarkt beklaagden. Die waren in één van zijn boeken het woordje ‘slet’ tegengekomen. Prompt verdween de titel in kwestie uit het assortiment.
In het Aldi-voorbeeld wordt duidelijk hoe sterk de hefboom van de gekrenkte enkeling is. Van de macht van het getal kan geen sprake zijn. En de praktijk leert dat het helemaal niet nodig is om met velen te zijn. Maak gewoon handig gebruik van de vrees die leeft bij beleidsmakers om voor conservatief of reactionair te worden versleten.
Een ander, Zweeds bedrijf haalde onlangs ‘racistische’ Pippi Langkous-gordijnen uit het assortiment. Pippi was weer een icoon dat zich niet gedroeg volgens de politiek correcte mores, want wat deed ze? Ze stond afgebeeld op de raambekleding terwijl ze zich koelte liet toewuiven door twee kinderen – twee donkere kinderen welteverstaan.
Ene Emmilie Abrahamsson kwam in actie. Op Facebook schreef ze: ‘Het is afschuwelijk. Het is ziek en onbegrijpelijk! Begrijpen jullie wat dit beeld illustreert? Als moeder van een afro-Zweeds kind vraag ik me af hoe jullie de moed hebben een gordijn te verkopen waar bruine kindjes als slavinnen van Pippi afgebeeld worden?’
De media doken er bovenop, waarna er voor de fabrikant geen houden meer aan was. De gordijnen gingen uit de verkoop en er volgden excuses.”
Bindende leestip: Sebastien Valkenberg: Zwarte Piet en Pippi Langkous zwichten voor dictatuur van de minderheid. Nu compleet en gratis op NRC.nl.
