Omdat ISIS onderdeel is van Het Grote Geheel Der Dingen, zelfs maar een bescheiden deel, eerst de Grote Strategie.
Het indammen van bevolkingsgroei en bevolkingsomvang zou mondiaal de Grote Strategie moeten zijn. Of het nu om de CO2-uitstoot gaat, een dreigende voedsel&water of grondstoffen schaarste, de achterliggende oorzaak is een te grote mondiale bevolkinsomvang. Grondstoffen en ruimte om te leven spelen een rol bij de oorzaken van oorlogen. Met minder mensen is er meer van om het even wat voor iedereen, met minder reden om er over te gaan vechten. Althans, op papier. Dit kan minder oorlogsslachtoffers en minder vluchtelingen betekenen.
Demografie
Weinig regeringen kunnen de problemen aan die voortkomen uit de bevolkingsgroei zoals zichtbaar in met name Afrikaanse en Arabische landen. Problemen als voedsel&watervoorziening en werkgelegenheid. Om een indruk te krijgen van de bevolkingsgroei wat verwerkte Indexmundi 2012 cijfers van landen waar veel immigranten of vluchtelingen richting de EU uit afkomstig zijn. Ter vergelijking de cijfers voor Nederland en de EU. Ook de VS en Mexico, van waaruit velen de grens over trekken, zijn meegenomen.
Demografische bewerking (bron: CIA World Factbook -via Indexmundi)
Wat voor invloeden cultuur (inclusief religie) en opleidingsniveau hebben op welvaart is ingewikkeld. Gecombineerd zijn deze invloeden op demografische ontwikkelingen en-of migratie nog complexer. Hoe al deze oorzakelijke en reactieve verbanden daarnaast doorwerken op etnisch-religieuze of andere conflicten is helemaal lastig te doorgronden.
Het is echter niet moeilijk om te concluderen dat grote bevolkingen grotere (burger)oorlogen uitvechten, met meer slachtoffers en vluchtelingen dan wanneer kleine bevolkingen onderling slaags raken. Dat de mensheid hierbij nogal discriminerend bewogen raakt van de aantallen slachtoffers, maakt het er ethisch-rationeel niet eenvoudiger op. De wereld was- en is minder met Congo bezig dan met bijvoorbeeld Syrië, Irak of de Gaza. Het nog steeds oplopende aantal oorlogslachtoffers in Congo bedroeg in 2008 naar schatting al 3–5.4 miljoen mensen. En, beide schattingen blijven het grootste conflict-slachtofferaantal sinds de Tweede Wereldoorlog.
Saoedische F-15s (foto: youtube screenshot)
De ISIS bestrijding Strategie
Bovenstaand maakt de ethisch-rationele wens om op te treden tegen ISIS vanuit humanitaire motieven nogal selectief. De slachtoffers die ISIS maakt zijn een ‘schijntje’. Het ISIS onthoofdingsmes wordt ‘mediageniek’ gehanteerd, maar is niet wreder dan de zwaarden die bijvoorbeeld coalitiegenoot Saoedi-Arabië sharia-rechterlijk hanteert, of de messen waarmee de Talibans kelen door snijden. Als de Talibans zich bij ISIS aansluiten wordt het een mondiaal verbond.
ISIS, al-Qaida, al-Shabaab, de Taliban etc. met alle aanpalende groepen zijn islamitisch geïnspireerde problemen, zich manifesterend in islamitische werelddelen, met ‘uitzaaiing’ elders. De problemen zijn lokaal vaak verweven met stammenstrijd en-of sektarische strijd. Hoewel westerse bemoeienissen -van het koloniaal grenzen trekken tot de 2003 invasie van Irak- wél van invloed zijn geweest, zijn ze niet de oorzaak van de recent opgelaaide sektarische strijd.
Het betekent dat islamitische landen zelf verantwoordelijk zijn voor het religieuze extremisme en dit zelf moeten bestrijden. Als islam inderdaad vrede, vergeving en tolerantie betekent, moeten moslims dit hun fundi-extremistische broeders bijbrengen. ‘Koranles’ krijgen van andersgelovige moslims is al problematisch, maar van een (westerse) infidel zal geen enkele moslim koraninterpretaties accepteren.
ISIS is in het geheel slechts een klein onderdeel van de islamitische interne ‘Clashes of Civilisations’. Want dat zijn het. De strijd tussen (definitieloos) gematigd en fanatiek, binnen een toenemende strijd tussen geloofsstromingen. Een strijd die verder wordt gecompliceerd door stam- en clan loyaliteiten.
Een van de 280 Saoedische M109 155 mm houwitsers (foto: youtube screenshot)
Als de rest van wereld niet in deze complexe meervoudige religieuze strijd meegesleurd wil worden, doet ze er het beste aan zich alleen zo goed mogelijk intern en aan de grenzen te beschermen tegen deze strijd en haar uitwassen. Een strategie die niet door het Westen werd- of wordt gevoerd. Sterker nog, het Westen blijft interveniëren in islamitische landen. Nu met luchtmachteenheden in een dubieuze coalitie met ondemocratische mensenrechtenkampioenen zoals Saoedi-Arabië, om zonder heldere strategie het ISIS gevaar te keren. Gek.
Gelukkige gekken
Ook gekken hebben soms geluk, en de vage strategie van search&destroy vanuit de lucht, met regionale (gelegenheids)bondgenoten om het grondwerk te verrichten, kan goed uitpakken.
ISIS werd namelijk van een guerrilla strijdmacht een semi-reguliere strijdmacht. De vrij kleine ISIS strijdmacht van aanvankelijk grotendeels lichte infanterie wist met terreurblitzkrieg, wat tot paniek leidde, snel terrein te winnen. Bij de strijd in Irak werden steeds meer zware wapens buitgemaakt. Daarnaast groeide ISIS dankzij de voornamelijk soennitische milities die zich aansloten. De huidige semi-reguliere ISIS strijdkrachten opereren in een topografisch grillig, moeilijk verdedigbaar gebied. Wat ze kwetsbaar maakt voor de conventionele overmacht van hun potentiële tegenstanders*. Het maakt ze eveneens meer kwetsbaar voor wat ze zelf waren. Guerrilla’s.
Als Amerika en de westerse coalitiegenoten zich beperken tot het terugbombarderen van ISIS naar diens eerdere guerrilla-status, waarna ze zich terugtrekken en dit islamitische probleem verder aan de islamitische wereld overlaten, kan deze zet gewonnen worden.
De resterende guerrilla-oorlog is verder niet te winnen. In ieder geval niet ‘netjes’. ISIS wordt dan opnieuw een van de ‘gewone’ etterende zweren in de regio. Dit kan beter beheersbare ‘business as usual’ zijn dan hun huidige mediagenieke kalifaat-status en omvang. Een dergelijke ‘alleen vanuit de lucht’ strategie met– en voor veelal dubieuze lokale regimes blijft weliswaar gek, maar ook gekken kunnen soms een slag winnen.
* Ter illustratie Saoedi-Arabië. De strijdkrachten van alleen dit land zijn ‘op papier’ (hier wat oude en nieuwe roddel) al groot genoeg om ISIS te leren dat de islam, zoals beweerd wordt, een tolerante en vreedzame godsdienst is. Vooralsnog doet dit land echter weinig meer dan haar (religieuze) mond open trekken, en zet het alleen een symbolische strijdmacht in. Niet meer dan een handvol van haar circa 160 operationele F-15 Strike Eagles en IDS Tornado’s nemen deel aan de acties tegen ISIS.
(Titelfoto: screenshot uit deze video)
