Even leefde ik met de ijdele hoop dat Pauw meer kijkers zou trekken, omdat hij woensdagavond een uur lang maar één gast had. Frans Timmermans, nog even Minister van Buitenlandse Zaken. Pauw scoorde 590.000 kijkers. Vóór hem zat nog Hollands Beste Bloemstylist van SBS 6, met 654.000 kijkers.
Ik weet het, dat is appels met peren vergelijken, maar het zegt wel iets over het feit dat er een absolute kentering gaande is van inhoud naar verstrooiing. Die ís al een geruime tijd gaande, maar binnen een jaar is de schade voor programma’s als Pauw (en Witteman) ineens veel groter. Humberto Tan heeft dat nieuwe kunstje met zijn RTL Late Night wél feilloos door en dendert dus ook vandaag weer over Pauw heen met 949.000 kijkers.
Timmermans is een held, dus was het lastig voor Pauw om tot de kern te komen. Mijn belangrijkste vraag thuis tijdens het interview was, waarom de bewindsman met kop en schouder boven zijn grijze collega’s uitsteekt. De wijze waarop hij opereert, politiek bedrijft en met vol charisma achter zijn standpunten staat, zou de normale attitude en inzet van iedere politicus moeten zijn.
Hij is niet bijzonder, maar de rest ontbreekt het aan energie, passie en vooral inlevingsvermogen. De omhelzing van een familielid dat zijn dierbaren bij de vliegramp van de MH 17 heeft verloren, wordt op beeld uitvergroot, maar toont Timmermans simpelweg geen gewone, menselijke reactie.
Zijn verhaal over de vliegramp in de Verenigde Naties, natuurlijk weer vertoond, is van dezelfde orde. Een warme speech vanuit het perspectief van de mensen in het vliegtuig die hun noodlot tegemoet gaan. Ook weer een fraai voorbeeld van inlevingsvermogen, dat volgens mij standaard aanwezig zou moeten zijn bij een man of vrouw die een politieke functie ambieert. Helaas is dat juist een eigenschap die bij de meeste politici domweg ontbreekt.
Alexander Pechtold van D66 heeft dus gelijk. Leg alle nieuwkomers op de Haagse pijnbank en onderwerp ze aan een kruisverhoor, waar de vlammen vanaf slaan. Gewoon een hard, confronterend sollicitatiegesprek met als ingrediënten ambacht, kennis en persoonlijke bevlogenheid. Voldoe je daar niet aan dan is de plantsoendienst het alternatief.
Jammer dat Timmermans hier niets voor voelt in ons kikkerlandje. Hij hield de boot volkomen af bij Pauw en goede argumenten om het niet te doen ontbraken ineens. Raar, normaal heeft hij die wél altijd paraat. Hij schermde nog wel met iets vaags in de trant van “cultuurverschil”, maar ik denk zelf dat dit verhoor wél meer Timmermansjes oplevert.
Timmermans wordt vice-voorzitter van de Europese Commissie, de tweede man naast Jean Claude Juncker, de opvolger van José Manuel Barroso. De mannen zijn al lang bevriend bleek uit het gesprek met Pauw, dus de nieuwe baan van onze minister van Buitenlandse Zaken heeft meer het karakter van een vriendendienst.
Het toneelstukje in zes talen binnen de Commissie, waar Timmermans het vuur aan de schenen werd gelegd door alle afgevaardigden, blijkt achteraf dus een wassen neus. De privé-ontmoetingen in het Limburgse tussen Jean-Claude en Frans zijn de werkelijke basis voor de benoeming.
Ook niks bijzonders, want we weten ook al heel lang hoe zoiets gaat, maar hier had Pauw het heroïsche beeld van Timmermans toch wel even lekker kunnen omtrekken. Timmermans laat zijn partij, de PVDA, in staat van ontbinding achter.
Pas tegen de vijftigste minuut in het gesprek roerde Pauw de crisis binnen de PVDA aan. “Dat gaat me inderdaad aan het hart” reageerde Timmermans, “de PVDA kan veel te weinig Nederlanders overtuigen met haar boodschap”. Boodschap? Welke dan?
Timmermans kiest eieren voor zijn geld, dat is wel duidelijk. Jongetjes die de besten van de klas zijn, gaan zich vervelen. Kijken om zich heen, ruiken aan nieuwe uitdagingen en lobbyen zichzelf moeiteloos naar een meer prestigieuze en beter betaalde functie. Vroeger werd daar nog met argusogen naar gekeken, zeker als je tot de PVDA behoorde, nu roept zo’n stap louter afgunst op.
Emotie als vorm? Een goede vraag van Pauw, want inderdaad, is dat niet het handelsmerk van Timmermans. En sterker nog, is dat niet een bewust gekozen stijlvorm waarmee hij zich kan onderscheiden van zijn collega’s in binnen- en buitenland.
Thuis op de bank blijft het soms zo godvergeten ingewikkeld om de juiste inschatting te maken van een persoon, die wat langer wordt geïnterviewd. Ik kijk dan naar lichaamstaal, haperingen, wegkijken, verandering van stemgeluid of naar het verwijden van een pupil. De camera registreert deze lichamelijke reacties feilloos onder de druk van het gesprek. Hét instrument van de interviewer, die vol vuur de onderste steen kan boven krijgen, mits hij beschikt over het juiste inlevingsvermogen en een flinke dosis energie. In die zin is een tv-anchor niets anders dan een politicus.
Helaas, die gretigheid van vroeger is verdwenen bij Pauw. Dus daarom is zelfs een gesprek met Timmermans niet meer spannend genoeg. Dan is een uur dus ineens heel lang en is het alternatief op de commerciële zender snel gevonden.
