Frankrijk en Italië kunnen de noodzakelijke hervorming van hun economie niet langer voor zich uitschuiven. Gevestigde belangen moeten worden doorbroken om de matige groei in de eurozone aan te jagen en ervoor te zorgen dat schulden houdbaar worden.
Dat stelt DNB-president Klaas Knot in een interview met het ANP in Washington.
“De tijd is op”, aldus Knot. “De groeivooruitzichten voor de eurozone zijn al niet rooskleurig en zijn omgeven met risico’s. Maar zelfs als we de voorspellingen halen is een groei van 1 à 1,5 procent natuurlijk niet genoeg om tevreden over te zijn. Het is bovendien onvoldoende om de schuldenberg mee weg te werken. Daarvoor hebben we meer groei en een inflatie dichter bij 2 procent nodig.”
De broodnodige extra groei kan volgens Knot alleen tot stand worden gebracht door de economie te moderniseren.
Hij wees in dat verband op landen als Spanje, Portugal en Ierland. Die namen hun economie de afgelopen jaren, onder druk van de crisis, het IMF en de andere eurolanden, op de schop en tonen nu tekenen van verbetering.
In Frankrijk en Italië bleven hervormingen uit en is de economie de afgelopen maanden stilgevallen.
“Het water zou de Franse en Italiaanse regering nu aan de lippen moeten staan”, stelde Knot. “Ze zien toch ook wat er in Spanje, Portugal en Ierland is gebeurd, en in zekere mate in Nederland. Daar zijn hervormingsprocessen ingezet. Die deden pijn, maar er worden nu de vruchten van geplukt.”
Knot bezocht de afgelopen dagen de jaarvergadering van het IMF, dat een dreigende, nieuwe recessie in de eurozone als een van de grootste gevaren voor de internationale economie ziet. “Die zorgen zijn zwaar aangezet”, vindt de centralebankpresident. “Maar in Europa zijn we zelf ook niet trots op onze groeiprestaties.”
De stagnatie van de Franse en Italiaanse economie werd vorige week vergezeld van zorgen over Duitsland, waar de export en industrie deze zomer sterk krompen.
“Zorgwekkende ontwikkelingen”, aldus Knot, die voorlopig echter vooral zijn toe te schrijven aan externe zaken als de handelssancties tegen Rusland en de zwakkere groei in China.
Tegelijkertijd vergroten ze het belang van sterkere groei in andere landen.
Knot steunt daarom het plan van minister Dijsselbloem om concrete hervormingen in de eurolanden te belonen met extra tijd voor bezuinigingen.
Zo’n wortel voor de neus van politici zou volgens hem echter eigenlijk overbodig moeten zijn. “Hervormingen verhogen je groeipotentieel, daar is geen extra beloning voor nodig. Ze pakken gevestigde deelbelangen aan die ten koste gaan van het algemene belang. Het probleem is alleen dat die deelbelangen vaak beter zijn georganiseerd.”
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de grenzen van zijn mogelijkheden om de Europese economie te ondersteunen min of meer bereikt, stelde Knot.
“We voeren al heel lang een zeer ondersteunend beleid”, aldus Knot, die als DNB-president ook bestuurder is bij de ECB. “Veel meer dan dit kunnen we niet doen. Verdere monetaire impulsen vallen als zaad op de rotsen als overheden niet bereid zijn hun economie te moderniseren. Overheden zijn aan zet. Dat geldt nu meer dan ooit.”
De ECB verlaagde de afgelopen tijd nogmaals twee keer de rente in de eurozone en kondigde aan leningen van banken op te gaan kopen. Die maatregelen moeten de kredietverlening in de eurolanden stimuleren.
De meeste gevolgen worden echter pas in de loop van volgend jaar zichtbaar. “De effecten van de maatregelen moeten hun weg nog vinden door de economie”, aldus Knot. “Het duurt meestal anderhalf jaar voordat zo’n proces helemaal tot wasdom komt.”
De kredietverlening kan ook een impuls krijgen van het onderzoek naar de gezondheid van Europese banken, waarvan de ECB eind deze maand de resultaten openbaart. “Over een paar weken wordt de laatste onzekerheid weggenomen over de gezondheid van de Europese banken en hebben we weer een normaal gekapitaliseerd bankwezen”, aldus Knot.
“Je mag verwachten dat dit positieve effecten heeft op de kredietverlening en op de economische activiteit.”
Anp
