In februari 2013 ontplofte een meteoroïde in Tsjeljabinsk, een dorpje in het afgelegen Russische Oeralgebied. Al snel gingen amateurbeelden van de vuurbal de wereld over. U herinnert het zich misschien nog wel. Wat niet veel mensen weten, is dat deze foto’s en filmpjes zijn gemaakt door automobilisten met een dashcam. Een handig apparaatje, dat je veel ziet in Rusland, maar gek genoeg nog nauwelijks in Nederland.
In Rusland hebben veel automobilisten zo’n camera op hun dashboard bevestigd. Het levert veel spannende YouTube-filmpjes op, maar is bovendien een belangrijk wapen in de strijd tegen fraude. Ongelukken op de Russische snelwegen worden regelmatig gevolgd door flinke schadeclaims. Zo zou de maffia regelmatig botsingen in scène zetten en gevaarlijke situaties uitlokken. Niet alleen om de verzekering op te lichten, maar ook om hoge vergoedingen uit de zakken van onschuldige autorijders te graaien. Nog schrijnender is het gerucht dat de politie de weggebruiker als een melkkoe ziet en ze net zo lang staande houdt tot de steekpenningen betaald zijn.
Dat we de dashcam nog maar weinig in Nederland zien, komt omdat die wordt afgeraden. De camera zou de chauffeur kunnen afleiden. Het is natuurlijk altijd oppassen, maar tegelijk hebben de meeste mensen ook een navigatiesysteem op hun voorruit geplakt. Zolang het zicht op de weg maar goed blijft, lijkt het ons geen probleem. InShared gebruikt de beelden van dashcams als bewijsmateriaal, als ze ingediend worden door onze klanten. De enige voorwaarde is – logischerwijs – dat ze maar duidelijk genoeg zijn. Naast de beelden, adviseren wij onze klanten sowieso om na een ongeval altijd foto’s te maken van schade en de gegevens van betrokkenen even te noteren (telefoonnummer, nummerbord).
Het bewijs is echter niet altijd sluitend en het komt ook voor dat er een valse naam wordt opgegeven. Maar ook de interpretatie van de toedracht van de situatie kan sterk uiteenlopen. De vraag wie schuldig was bij een ongeval is met beeldmateriaal vaak makkelijker te beantwoorden. Maar de dashcam is in andere Europese landen verboden vanwege privacy. En dat is dan ook de tweede reden waarom we hem nog niet vaak zien. Wordt u in Portugal betrapt op het rijden met een camera dan kunt u een boete krijgen van wel 2.500 euro. In Griekenland riskeert u zelfs 10.000 euro te moeten betalen, terwijl andere Europese landen u met rust laten zolang u beeldmateriaal niet op sociale media publiceert.
Het dashcamverbod in onze Europese buurlanden zet ons aan het denken. Het lijkt soms alsof nieuwe dingen geweerd worden met een beroep op oude regels. Als de dashcam in Rusland zo’n succes blijkt, is privacy dan voldoende reden om het tegen te houden? Want wordt er eigenlijk wel inbreuk gemaakt op het privéleven met beelden van achterhoofden van automobilisten? En eigenlijk zijn we al niet meer onzichtbaar op de autoweg sinds de introductie van de smartphone met ingebouwde foto- en videocamera toch?
Wat vindt u, moeten dashcams in Nederland ook verboden worden? Of weegt het voordeel van potentieel sluitend bewijs zwaarder mits de privacy van herkenbare personen wordt gerespecteerd?