Enkele maanden geleden startten de voormalige PVV’ers Louis Bontes en Joram van Klaveren een nieuwe rechtse partij: Voor Nederland (VNL). De partij is ‘rechtser dan de VVD en netter dan de PVV’, aldus de initiatiefnemers. Hoe maak je van een nieuwe partij een succes? Een nieuwe partij wordt namelijk meestal een grote mislukking. Velen herinneren zich de mislukte partij van Rita Verdonk, maar het aantal voorbeelden is veel groter: ook de eigen partij van Hero Brinkman was geen succes, net als onlangs Artikel 50. VNL probeert dat lot te keren door een positieve sfeer te creëren.
Een positieve sfeer krijg je door goede opiniepeilingen, maar die zijn er niet. Wat de situatie is, is niet duidelijk. Of VNL wordt nooit meegenomen in de reguliere peilingen, of de partij wordt wel meegenomen maar scoort dan nul zetels. En dus doet VNL wat elke methodoloog hen zou adviseren: ze komen met een alternatief onderzoek.
Maurice de Hond deed in opdracht van VNL een apart onderzoek naar de electorale kansen. En wat blijkt? VNL heeft een potentie van tien zetels. Zeven procent van de kiezers denkt dat er een ‘grote kans’ is dat ze op VNL gaan stemmen. Rara, hoe kan dat als VNL bij reguliere peilingen nul zetels haalt of te oninteressant wordt gevonden om überhaupt in peilingen meegenomen te worden?
Het antwoord is dat er een andere vraag wordt gesteld. Elke methodoloog kan je vertellen dat een andere vraag leidt tot andere antwoorden en die komen er dus ook. Als VNL in een gewone peiling wordt opgenomen in een rijtje van CDA, VVD, SGP en PVV, kiest niemand VNL. Deze vraag benadert de situatie bij de verkiezingen het meest.
Maar als je vraagt naar de kans VNL te stemmen, geven sommigen dat toch een ‘grote kans’. Maar de meeste respondenten – die bij een gewone opiniepeiling VNL zouden negeren – hebben nog nooit over de nieuwe partij nagedacht en kunnen dus geen betrouwbaar antwoord geven. Ze produceren antwoorden die afhankelijk zijn van de informatie die ze in de enquête over de partij krijgen. Een partij die ‘rechtser is dan de VVD en netter dan de PVV’ spreekt dan soms aan. Of ze er ooit echt op zouden stemmen, is niet te zeggen.
Als Maurice de Hond echt gelooft dat VNL een potentie van tien zetels heeft, mogen we aannemen dat dit ook aanstaande zondag uit zijn wekelijkse peiling blijkt.
