Het is sinds een ongeveer een jaar een ware hype op internet en ik heb geen idee waar het oorspronkelijk vandaan komt of wie er mee is begonnen, maar het is onmogelijk te ontwijken voor iedereen die een Facebook account heeft. Ik heb het over doorgeefacties. Zie het als een estafette. Ik heb iets gedaan, en daarom nomineer ik nu een bepaald aantal vrienden die hetzelfde moeten doen als ik. Kortom, een knap staaltje groepsdruk.
Lang heb ik het weten te negeren. Zo heb ik geen emmer met ijs over mijn hoofd gegooid, heb ik niet een biertje in een keer achterover gegooid en ben ik niet met m’n kleren in een zwembad gesprongen. Ook ben ik geen fitness opdrachten gaan doen omdat iemand dat zei, en heb ik ook niet gedoneerd aan een goed doel waarvan een klein deel van de opbrengst daadwerkelijk naar onderzoek gaat. Best trots was ik eigenlijk, want het ging me gemakkelijk af. Ik ben altijd al allergisch geweest voor de verlammende kracht die groepsdruk met zich mee kan dragen. Tot gisteren, want gisteren ben ik voor het eerst gaan twijfelen.
Zoals jullie na anderhalf jaar vol met columns wel zullen weten, gaat muziek mij nogal aan het hart. Vandaar dat de verleiding voor het eerst om de hoek kan kijken. De laatste estafette (bij gebrek aan een beter woord) hype is namelijk simpel. Noem je tien favoriete platen, zet er een YouTube-link bij en nomineer tien anderen die datzelfde moeten doen. Niet tien tracks die de laatste drie maanden in je Itunes zitten, maar tien liedjes die je je hele leven al hoog hebt zitten. En zo deel zijn van je (muzikale) ontwikkeling.
Nogal een opdracht dus, niet alleen omdat het in mijn leven al vrij snel duidelijk was dat muziek van alles toch wel het beste aansloeg bij mij. Maar is dat wel mogelijk? Kasten vol met platen en een digitale bibliotheek waarvan mijn computer moet zuchten terug brengen tot tien liedjes? Ik durf bijna niet bevestigend te antwoorden, maar de gedachte aan deze vraagstelling heeft me de afgelopen nacht wel geprikkeld. Ik ben geen psycholoog, maar is het niet zo dat je in je jeugd en tienerjaren voor een groot deel gevormd word als mens? Dat zou dus betekenen dat die periode de meeste invloed heeft op wie ik ben, en wat mijn muzikale voorkeur is. En dat is een aardige ratatouille.
Als kind kon ik eindeloos naar liedjes van Sesamstraat, Bassie & Adriaan, telekids en Bert & Ernie luisteren. En eindeloos is dan in de letterlijke zin. Mijn ouders moeten gek zijn geworden van het terugspoelen tot ik ieder detail in het liedje kende en mee kon zingen. Als een ware Rain Man kan ik trouwens nog steeds veel liedjes moeiteloos reproduceren, net als de tekenfilms uit mijn jeugd.
De theme songs van alle Cartoon Network en Looney Tunes filmpjes komen er nog moeiteloos uit, net als die van de Flinstones, Turtles en Spiderman. Hoewel het maar tekenfilmpjes zijn, zitten veel liedjes erg goed in elkaar. Simpliciteit is een van de moeilijkste dingen om te beheersen, waardoor ik altijd waardering voor dit soort tunes heb gehad. Als het ware mijn eerste echte vorming dus, maar het eerste liedje waar ik als eerste obsessief naar geluisterd heb kwam uit Jungle Book: het stukje waarin King Louie gaat zingen. En dan vooral de Engelse versie, die ingezongen is door Louie Prima.
Net als mijn allereerste bandje dat ik van mijn moeder mocht kopen. Ik weet niet precies hoe het tot stand kwam, maar toen ik een jaar of 8 was liep ik met het beste werk van Queen in mijn walkman. Met fonetisch Engels kwam ik een heel eind, en met het meespelen van het bandje leerde ik de eerste structuren binnen de muziek kennen. De geniale arrangementen hadden me een jaar of twee in de ban, tot ik de cd kreeg die echt centraal staat in mijn vorming als DJ en muzikant. Op mijn tiende verjaardag kreeg ik een cd hoesje met een zwarte achtergrond met in het midden een rood vlak. In het rode vlak stond een zwetende man met een microfoon. James Brown kwam mijn leven binnen.
Het was klaar met alle (symfonische) rock acts waar ik bekend mee raakte via mijn ouders. Ik was in de ban van iets dat ik nog nooit gehoord had. Ook al waren het maar de echte knallers van Brown, zoals wel vaker op greatest hits-albums, had ik al snel door waarom het zo aansloeg bij mij. De simpliciteit die ik eerst in tekenfilms had gevonden zat ook in de muziek van de zwetende man op het hoesje. Ik heb het principe ”on the one’’ wel eens eerder beschreven, maar toen ik door had hoe het precies werkte (en hoe complext het eigenlijk is) ging er een wereld voor mij open. Niet alleen dat de structuren anders waren dan het bombastische geweld van Queen, maar vooral dat de formule van Brown nu nog steeds gebruikt werd. Zo eigenlijk de fundering van alle muziek was die ik op de radio hoorde.
En hoewel ik aan de oppervlakte zat, begon ik steeds meer artiesten te ontdekken die gelieerd waren aan James Brown. Mijn rock and roll dagen lagen achter mij, ik zat als blank jochie van 11 in de soul en funk. En vanuit daar is het een kleine stap naar hiphop, dat ik eigenlijk pas echt op de middelbare school een beetje leerde kennen. Eerst herkende ik tracks door de samples die gebruikt werden, en later kwam er een besef van hoe de hiphop-wereld in elkaar zat. Ondanks dat ik de thema’s die veel rappers beschreven totaal niet begreep, was ik wel betoverd. Een jongen uit de Nieuwmarktbuurt staat iets anders in het leven dan een jongen uit Brooklyn die jaren lang drugs verkocht en er later muziek over is gaat maken. Op mijn twaalfde begreep ik ex girl to next girl van Gang Starr niet, maar ik kon woord voor woord de monotone stem van Guru imiteren. De oostkust van de VS was mijn focus, acts als A Tribe Called Quest, Notorious Big, Das EFX en Pete Rock & CL Smoot verdwenen niet meer uit mijn minidisc. Tel daarbij nog op dat ik begonnen was met het snuffelen aan disco en house, en ik hoop dat jullie begrijpen dat ik geen tijd voor school had, maar dat ik muziek moest leren.
Daarom is het voor mij zo moeilijk om een definitieve lijst samen te stellen van maar tien tunes. Als het puur gaat om liedjes die mij gevormd hebben zijn het vooral tekenfilm theme’s en muziek van James Brown. Als het gaat om tien tracks die ik graag luister is het een totaal andere zaak. Ik hoop niet dat ik jullie teleur moet stellen, maar ik kan tracks niet elimineren. Want er zijn te veel nummers waar ik een speciale herinnering bij heb, of die mij nog steeds kippenvel kunnen geven. Wat ik wel kan doen is enkele van deze tracks een keer aan elkaar draaien, om zo een beeld te geven van wat ik bedoel. Laten we met elkaar afspreken dat dit binnen een maand zal gebeuren. Zo kan ik wat dieper op de materie in gaan, en ontwijk ik op een slimme manier toch de groepsdruk.
Beeld: Shuttertsock
