Voor elke bejaarde in een verpleeghuis is 200 euro per dag beschikbaar. Daarvoor moet alles gebeuren: het dak boven het hoofd, een natje & droogje en verpleging. Arts en filosoof Bert Keizer, die 32 jaar als verpleeghuisarts werkt, zei zaterdag in het radioprogramma de Nieuwshow dat die 200 euro volstrekt onvoldoende is. De missstanden in het veelbesproken Haagse verpleeghuis van de moeder van staatssecretaris Van Rijn, zijn volgens hem eerder regel dan uitzondering. Verklaring? “We hebben een hekel aan oude mensen. We geven aan hen niet graag geld uit. Het zit diep in ons DNA. Het is stom om voor oude dieren te zorgen.”
Nee, ook Keizer ziet liever dat we onze primitieve instincten ontstijgen en meer geld voor de zorg vrijmaken, maar hij is in ieder geval duidelijk. Over de toekomst was hij nog duidelijker: door de bezuinig van 40 procent (!) op de thuiszorg (ingangsdatum 1 januari 2015) wordt het allemaal nog veel erger. De urine stroomt dan langs de benen van mensen als mevrouw Van Rijn en niemand die het ziet, want er komt bij veel minder mensen thuiszorg aan de deur, aldus de arts en filosoof.
Onlangs ving ik een interessant gesprek op dat aan het denken zette over onze welvaartsstaat. Een Nederlandse meneer achter mij in het vliegtuig woont al jaren in de Verenigde Arabische Emiraten en vertelde aan zijn medereizigers hoe de emir van Dubai zijn onderdanen koest houdt. “Er is gratis gezondheidszorg voor iedereen, ook als je buitenlander bent. En die zorg is op het allerhoogste niveau. Ook scholen zijn gratis. En natuurlijk is de olie aan de pomp spotgoedkoop. Geen wonder dat niemand in opstand komt.”
Nederland is geen Dubai, maar wel een van de rijkste landen van de wereld. En we bezitten een enorm vermogen aan gas. En toch slaagt dit zeer rijke land er niet in om de ouderenzorg op het niveau te krijgen dat de chronisch ontevreden inwoners verlangen. En als onze bestuurders gevraagd wordt naar verantwoording, dan volgt een ontluisterend verhaal. Staatssecretaris Van Rijn zei bij Jeroen Pauw: “De vraag hoe de zorg in Nederland voor mensen die veel zorgvragen hebben geregeld is, is een van de redenen dat ik de politiek in ben gegaan (…) De wijze waarop het nu geregeld is, is niet goed genoeg.”
Maar wie verwacht dat de staatssecretaris met zijn vuist op tafel slaat en onmiddellijk maatregelen neemt komt bedrogen uit. Keer op keer legt hij Jeroen Pauw uit dat hij “de politiek is ingegaan om de zorg in de toekomst beter te maken.”
De urine loopt dus langs de benen van je moeder, je vader zit urenlang alleen als oppas op een zaal met demente bejaarden, stagiaires die van toeten nog blazen weten worden ingevlogen om personeelstekorten te vullen en Van Rijn laat het allemaal gebeuren. Geen extra inspecties, directeuren van verpleeghuizen worden de wacht niet aangezegd, geen pleidooi voor meer geld naar de zorg, nee Van Rijn werkt eraan de zorg in de toekomst te verbeteren. “Wij krijgen in de toekomst te maken met mensen die een zwaardere zorgvraag hebben. Dat betekent echt heel veel: de wijze waarop het nu is georganiseerd, is niet goed genoeg. We moeten kijken naar de opleiding van het personeel, naar kleinschaligheid, naar de gebouwen anders maken, minder managementlagen.”
Dat is hetzelfde als tegen mensen in gebieden met honger zeggen: “We werken aan een beter landbouwsysteem, met een hogere opbrengst per hectare. In de toekomst zal niemand meer honger hebben.”
En ondertussen sterft de een na de ander.
Grootste bezuiningen in zorg sinds decennia komen eraan
De PvdA is de partij van ‘sterk & sociaal’. Kiezers verwachten dat de sociaaldemocraten pal staan voor de zorg voor de allerzwaksten. Maar ze horen een staatssecretaris die zich bedient van technocratentaal, die geen pas sneller loopt voor mensen die nu in een verpleeghuis wonen, van wie nota bene zijn moeder er een is.
Tegelijkertijd heeft de PvdA ingestemd met het overhevelen van zorgtaken naar gemeenten, waardoor de grootste bezuinigingen op de zorg sinds decennia worden ingeboekt. Als dit niet van ‘au’ gaat, dan mag dat een wonder heten. De eerste berichten komen al binnen van gemeenten die ouderen zorg weigeren. Zelfs zonder eerst naar hun situatie te hebben geïnformeerd.
De partijvoorzitter van de PvdA, Hans Spekman, heeft aangekondigd dat zijn partij zich activistisch zal opstellen bij alles wat er mis gaat tijdens de decentralisatie van de zorg. Vanuit de idealen van de sociaaldemocraten een prima streven. Maar focus op de noden van nu. Kom er niet meer mee aan dat het in de toekomst allemaal beter wordt.
De auteur schreef dit artikel op persoonlijke titel.
