Een jaar geleden stelde Ajax Carel Berenschot aan als coördinator Erfgoed. Er is momenteel geen profclub in ons land die haar clubgeschiedenis zo professioneel benadert. Bladen als Ajax-Nieuws en Ajax Magazine van 1916 tot en met 2007 zijn digitaal toegankelijk gemaakt, net als de ledenkaarten. “Verder zijn er zo’n 100.000 foto’s gedigitaliseerd,” aldus Berenschot, “waarvan er 12.000 tot 14.000 zijn beschreven, onder meer via VeleHanden.nl.” Via die website voegen vrijwilligers beschrijvingen toe aan de foto’s, omdat anders niemand weet wat erop is te zien en de afbeeldingen niet vindbaar zullen zijn.
Een fysieke plek om de hoogtepunten uit de Ajax-geschiedenis te tonen, is er alleen niet meer. Het Ajax Museum in de Arena opende in 1997, maar werd twee jaar geleden van de ene op de andere dag gesloten. Er volgde een verhuizing naar het Rembrandtplein, maar die liep uit op een grote mislukking: in 2013 ging dit clubmuseum dicht. In korte tijd verloor Ajax negen miljoen euro, zo becijferde RTL Z.
Misschien ook niet zo gek, want de ontwerpers van de permanente expositie aan het Rembrandtplein hadden nog nooit gehoord van Johan Cruijff. Het ging om het Canadese bedrijf Sid Lee, dat zich afvroeg af waarom er zoveel aandacht voor Cruijff was. “Is dat echt nodig? Dat kan toch wel wat minder?” Insiders zagen verder dat de begeleidende teksten wemelden van de inhoudelijke fouten.
Het gevolg is dat er nu geen plek meer is om het materiaal tentoon te stellen. Namens de bestuursraad doet Jan Buskermolen daarom onderzoek of er mogelijkheden zijn voor een nieuw museum. Berenschot: “Daar hoort een nieuw tentoonstellingsplan bij, net als een exploitatieplan. De investeringskosten moeten met zo’n drie tot vijf jaar zijn terugverdiend. Ook loopt er een publieksonderzoek om erachter te komen wat bezoekers eigenlijk willen zien.”
Berenschot benadrukt dat Ajax wederom een clubmuseum wil, alhoewel niet duidelijk is of dat dit opnieuw in de Arena zal zijn. Gezien de ervaringen met de Experience ligt dat wel het meeste voor de hand. Simpelweg terugkeren naar de oorspronkelijke plek zit er alleen helaas niet meer in. “De intentie is in ieder geval dat er weer een museum komt, want dan werkt de club tenminste ergens naartoe. De erfgoedcommissie wil de collectie in ieder geval kunnen tonen, want daar doen we het voor.”
Voor TPO Magazine op Blendle sprak ik uitgebreid met Carel Berenschot over zijn eerste jaar als coördinator Erfgoed bij Ajax – hier voor 38 cent. Verder mijn eerste ervaringen met het digitale Ajax-archief, waaruit blijkt dat de vermeende Joodse identiteit van de club relatief jong is.