De landbouwpolitiek van Jorge Zorreguieta heeft tussen de 500 en 1000 Argentijnse levens gekost. Burgerbestuurders zwaaiden de scepter op het landbouwdepartement en dragen daarom grote mede-verantwoordelijkheid voor martelingen en verdwijningen van medewerkers tijdens de dictatuur. Dat zijn twee conclusies in het boek De zaak-Zorreguieta van Arnold Karskens dat deze week verschijnt bij uitgeverij Querido. Nabestaanden eisen vervolging van de vader van koningin Máxima in Nederland.
De schoonvader van Koning Willem-Alexander trok een waar bloedspoor in zijn functie als (onder)staatssecretaris van Landbouw (1976-1981) onder het uiterst repressieve regime van generaal Jorge Videla. Jorge Zorreguieta bekleedde 5 jaar van de 7,5 jaar durende dictatuur een leidinggevende positie, maar tot nu toe ontkent hij enige betrokkenheid bij of bekendheid met de schendingen van mensenrechten in deze periode.
Het boek ‘De zaak-Zorreguieta’ toont duidelijk de bevelstructuur ‘cadena de conducta’, aan waarlangs de opdrachten werden uitgevoerd. Voormalig superieur en oud-staatsecretaris van Landbouw en Veeteelt Mario Cadenas Madariaga zegt in het boek: “Niets gebeurde zonder dat ik het wilde.”
Mario Cadenas Madriaga
Hij beschrijft Jorge Zorreguieta als een prima kracht die hem met raad en daad terzijde stond. Dat hij Zorreguieta als zijn rechterhand had gekozen, was logisch.
“Hij had contacten binnen de agrarische gemeenschap en wilde het plan uitvoeren dat ik had geschreven. Dat heeft hij goed gedaan.”
Binnen de Argentijnse dictatuur, die het land tussen maart 1976 en december 1983 met harde hand regeerde, behoorde Jorge Zorreguieta tot de tien belangrijkste burgerbestuurders. Naar schatting zijn zo’n 12.000 tegenstanders omgebracht, velen tijdens zogenaamde dodenvluchten waarbij ze levend uit vliegtuigen boven zee werden geworpen. Volgens onderzoekster Sandra Raggio, algemeen directeur van de Comisioìn Provincial por la Memoria, een van de belangrijkste onderzoekscentra voor mensenrechten in Argentinië, zijn door de rigide landbouwpolitiek mede uitgevoerd door Jorge Zorreguieta tussen de 500 en 1000 doden gevallen. Onder de slachtoffers bevinden zich directe medewerkers van zijn departement maar ook omgebrachte landarbeiders en vertegenwoordigers van landbouworganisaties. Deze protesteerden tegen de landbouwpolitiek die grootgrondbezitters bevoordeelden.
Arnold Karskens – De dodenakkers van Jorge Zorreguieta (Blendle)
