Vandaag is het Internationale Mannendag. Een prachtige dag om eens de dingen te vieren die het leven met een y-chromosoom de moeite waard maken: het kunnen groeien van een baard, het drinken van epische hoeveelheden bier, ritmisch boeren op de maat van je favoriete voetballied, het organiseren van barbecues met mede y-chromosomers, filmavondjes met Jean-Claude Van Damme en dan lekker achter de vrouwen aan om al die testosteron een uitlaatklep te geven. Gouden tijden voor het sterke geslacht!
Althans, dat is de indruk die je zou krijgen als je reclames ziet van een bekend deodorantmerk of rondzoekt op termen als “echte mannen”. Zo ook als je de schaarse stukjes over internationale mannendag leest. NRCQ vermeldt weliswaar nog even dat internationale mannendag eigenlijk gaat over “focus on men’s and boy’s health, improving gender relations, promoting gender equality, and highlighting positive male role models”, om daarna vrolijk op de bier-en-baarden-tour te gaan. Dat is een gemiste kans, want juist in tijden dat vrouwenemancipatie de opiniepagina’s beheerst is het goed om eens na te denken over de rol die mannen kunnen spelen bij gendergelijkheid. Emma Watson betoogde tijdens haar speech bij de Verenigde Naties al dat mannen een sleutelrol spelen in vrouwenemancipatie, en dat ze zelf weinig opschieten met het standaard beeld van de macho man. Hoe hard dat nodig is bewijst bijvoorbeeld Waylon, die in een interview terloops opmerkte dat hij liever een vrouw wil die zich niet “hoeft te bewijzen” door hard te werken en die liever thuis op de bank zit.
De oogkleppen van Waylon bewijzen juist dat ook onder het mannelijke deel van de bevolking nog wel wat te emanciperen valt. Als we een maatschappij willen waar mannen en vrouwen op enigszins gelijke voet met elkaar omgaan heeft het weinig zin om alleen maar van vrouwen te vragen dat zij zichzelf emanciperen. Het vraagt ook van mannen dat zij bereid zijn een beetje ruimte op te geven, en net zo belangrijk, dat we andere mannen niet uitmaken voor verwijfd watje als het géén keiharde carrièretijgers zijn. Het wordt gelukkig ook voor mannen steeds gewoner om parttime te werken, maar gelet op de cijfers over arbeidsparticipatie van mannen en vrouwen is er nog heel wat werk aan de winkel. Het past bovendien in een breder plaatje van leidende mannen en volgzame vrouwen, een plaatje dat ook in onze zogenaamd hoogontwikkelde Westerse maatschappijen de boventoon voert. Behalve de destructieve gevolgen voor vrouwenemancipatie zet dit plaatje mannen en jongens onnodig hoog onder druk. Met alle keuze- en carrièrestress die onze generatie nu al voor z’n kiezen krijgt is het misschien goed om eens na te denken over wat mannen van elkaar verwachten. Dan kunnen we meteen de genderduit uit het stresszakje halen. Laten we op internationale mannendag dus niet alleen maar de sterke, harde man vieren, maar ook de zachtere man met minder grote bek. De man die zijn werkende leven afstemt op zijn kinderen, de man die zichzelf goed wil verzorgen of de man die in plaats van een biertje kiest voor een cocktail of rosé.
Een ander voorbeeld: verscheidene vrouwenverenigingen kwamen de afgelopen dagen in opstand tegen de tour van pick-up artist Julien Blanc. Blanc, die het blijkbaar een acceptabele versiertruc vindt om vrouwen met het gezicht zijn kruis in te drukken, toert nu de wereld rond met seminars over hoe je met zijn “methode” gegarandeerd vrouwen in bed krijgt. Bij een beetje stevige ondervraging door CNN-journalist Chris Cuomo bleek Blanc overigens vooral een bang lulletje te zijn en trok hij als een haas al die stoere claims weer in. Niet getreurd voor alle mannen die hadden gehoopt op een cursus mannelijke date-agressie – wij hebben in Nederland onze eigen Julien Blanc in de persoon van Thierry Baudet, die zich geroepen voelde om Blancs aanrandtechnieken te verdedigen. Het zijn echter wel dit soort jojo’s die voor veel jonge jochies model staan voor hoe een beetje vent met vrouwen omgaat. In tijden dat naar schatting de helft van alle vrouwen te maken krijgt met seksueel geweld of anderszins grensoverschrijdend gedrag kunnen en mogen we daar niet lacherig of makkelijk over doen. Het is juist aan ons als mannen onderling om elkaar aan te spreken op vrouwonvriendelijk gedrag en onze collectieve reputatie op dit gebied weer een beetje op te vijzelen, en laat 19 november daar dan de aanzet toe zijn.
Tot slot moeten we even stilstaan bij het feit dat internationale mannendag midden in de Movember-actie valt. Mannen hebben altijd al een complexe relatie met hun gezondheid gehad; we nemen gemiddeld gezien meer risico’s waardoor we korter leven, zijn minder snel geneigd om medische hulp te zoeken en lopen specifieke risico’s op onder andere prostaat- en teelbalkanker. Dat zijn ziektes waarbij het niet helpt om op je tanden te bijten en je als een stoere kerel te gedragen. Het kan dus geen kwaad om op 19 november ook even collectief bij onze gezondheid stil te staan. Nee, die bierbuik is geen benzinetank voor een actief leven. Nee, je bent geen mietje als je naar de dokter gaat, en nee, het is geen schande om hulp te zoeken als je hem niet meer omhoog krijgt. Een echte man is op z’n minst een man die een beetje op zichzelf let; we gaan ten slotte al eerder dood, dus zoveel vroeger hoeft het ook weer niet.
Kortom, bier, barbecue en baarden? Heren, we kunnen zoveel beter dan dat, en we zijn zoveel meer dan dat. Laten we die complexiteit in elkaar waarderen, en het stereotype van de neanderthaler die vrouwen naar z’n hol sleept en al z’n kwetsbaarheid verstopt onder een hoop haar dumpen waar hij hoort: in z’n fictieve man-cave. Leve internationale mannendag!
Lucas Roorda heeft niets tegen baarden, maar zou het leuk vinden als vrouwen hem ook eens in de ogen kijken. Hij schreef dit stuk samen met Bart van Bruggen en Tom Kunzler. Foto: Ryan McGuire.
