Kan je in een land waar negerzoenen zijn verboden nog Turken pesten bij de koffie? Kan je, als zwarte piet racisme is, nog antisemitisch je verjaardag vieren? Ja hoor, dat kan. Sterker nog, het is heel normaal. En misschien zouden meer mensen daar een voorbeeld aan moeten nemen. Want goed fout werkt soms heerlijk kalmerend.
Nederland kent een paar onbedoeld racistische, nationalistische en antisemitische gebruiken. Niemand gebruikt ze zo, niemand weet dat ze ooit zo zijn bedoeld, en dus neemt niemand er aanstoot aan. Dit zijn de bekendste drie:
Hoe vier je je verjaardag? Precies, je roept op om de Joden voor eeuwig uit Jeruzalem te verdrijven. Want dat is wat “hiep hiep hoera” eigenlijk betekent. “Hiep” is een verbastering van “hep”, een acroniem voor Hierosolyma Est Perdita; “Jeruzalem is verwoest”. Rome’s immer enthousiaste legioenen riepen het toen ze Jeruzalem veroverden in 69 AD. Duizend jaar later was het de teamyell van de kruisvaarders. Okay, waarschijnlijk is het een apocrief te houden.
“Hoera”, Oud-Slavisch voor “eeuwig”, werd toegevoegd om te benadrukken dat Jeruzalem niet zomaar voor eventjes was verwoest. Waarom roepen wij het dan bij verjaardagen? Omdat onze Duitse bondgenoten het riepen bij Waterloo, nadat we Napoleon hadden verslagen. Nederlandse militairen vonden dat zo vrolijk klinken, dat ze de kreet mee naar huis namen. Sindsdien is het heel normaal om je verjaardag te vieren met antisemitische leuzen.
De Croissant. Tegenwoordig typisch Frans deegwaar: klef en wee. Maar eigenlijk is het je reinste haatbrood. Want in 1683 deed het Ottomaanse kalifaat waar kalifaten goed in zijn: falen het Westen te veroveren. Voor de poorten van Wenen werden de Turken in de pan gehakt door een strijdmacht van Polen en Duitsers. Het overwinningsfeest werd gevierd met koffie die de Turken in hun legerkamp hadden achtergelaten. Sportief als de winnaars waren, besloten ze de Turken extra te vernederen, met iets lekkers bij de koffie. Zoete broodjes in de vorm van het Turkse symbool: de halve, of wassende maan. In het Frans: croissant. Dus als je nu een croissant eet, ben je eigenlijk Turken aan het vernederen.
Wortels zijn oranje. Maar ze zijn ook wit, paars, bruin of geel. De enige reden dat iedereen bij wortels nu aan oranje penen denkt, is dat de wortel destijds populair is gemaakt door Nederlandse kooplieden. Fris, gezond en goed houdbaar: ideaal voedsel, dus ideale handelswaar. En om hun stadhouder, Willem van Oranje, blij te maken, handelden de Nederlanders alleen in oranje wortelen. Okay, de genocide op en discriminatie van andersgekleurde wortels is misschien niet de grootste misdaad tegen de mensheid. Maar wie wortels eet, zegt eigenlijk: “Oranje boven.”
We kunnen natuurlijk wachten tot deze tradities ten prooi vallen aan quinoa-kauwende grachtengordeldieren. Of tot de PVV een wetsvoorstel indient om wortels verplicht oranje te maken. Maar we kunnen deze foute tradities ook omarmen. Om te laten zien dat niet iedereen zich hoeft op te winden over iets wat toevallig ooit fout was. Soms moet je gewoon je schouders ophalen over een foute geschiedenis, en juist vooruitkijken. Als het kan met deze drie foute tradities, dan kan het overal mee. Of willen we vanaf nu elke discussie een excuus laten zijn voor anti-fascistische en links-extremistische beroepsdemonstranten om weer eens lekker met elkaar te rellen?
Beeld: Shutterstock