Op een Lana Del Rey of Adele na is de Radio 2 Top 2000 doorgaans wat voorspelbaar. Maar de wereld kent nog meer fantastische muziek. Tot de Top 2000 écht begint, zorgt cultprinses Ingelise de Vries iedere dag voor liedje dat in de Top 2000 doorgaans wordt vergeten.
Een geregeld gehoorde reactie op het artikel over Joe Bonamassa en Beth Hart was toch wel de vraag waarom ik niet voor Strange Fruit had gekozen. De reden daarvoor is heel simpel: Strange Fruit stond al in het lijstje. Wat mij betreft is er een nog veel mooiere uitvoering van dit nummer, namelijk de uitvoering van Nina Simone. Om twee hele simpele redenen: zowel het nummer als Simone zijn verschrikkelijk interessant.
Simone werd geboren in een gezin met acht kinderen. Al jong begint ze met zingen in de plaatselijke kerk, waar ook haar pianospel tot zijn recht komt. Als ze op tienjarige leeftijd (in 1943, voor de beeldvorming van de tijdsgeest) haar eerste pianoconcert heeft, moeten haar eigen ouders van de voorste rij vertrekken om plaats te maken voor blanke mensen. Het maakt iets los bij Simone, waardoor ze later betrokken raakt bij Martin Luther King’s Civil Rights Movements.
Op haar zeventiende vertrekt ze naar Philadelphia om pianoles te geven en uiteindelijk leert ze de piano verder beheersen op Julliard in New York, één van de meest prestigieuze conservatoria in Amerika. Haar muziek wordt geschaard onder jazz en blues, maar heeft altijd invloeden gehouden van klassiek. Als ze actief is bij de burgerrechtenbeweging, uit ze haar activisme in muziek door nummers als To be young, gifted and black, Backlash blues en Mississippi goddam op te nemen.
En als er een nummer is dat Simone op het lijf geschreven is, is dat Strange Fruit, in 1939 groot gemaakt door Billie Holiday en inmiddels al jaren uitgegroeid tot jazz standard. Holiday was overigens niet de schrijver van het nummer, dat was Abel Meeropol, onder het pseudoniem Lewis Allan. De Joodse en communistische onderwijzer uit The Bronx inspireerde zijn teksten op de lynchpartijen zoals die vroeger veel voorkwamen in het zuiden van Amerika. Hij zegt erover: “I wrote Strange Fruit because I hate lynching and I hate injustice and I hate people who perpuate it.” Het vreemde fruit waarover wordt gesproken in het nummer, zijn de lijken van de zwarte Amerikanen die als vreemde vruchten aan de bomen hangen. De lugubere omschrijvingen doen de rillingen over je rug lopen.
Simone kleedt het nummer uit. Geen ingewikkelde composities maar slechts minimalistische akkoorden en hier en daar wat opvulling maken het nummer kaal en leeg, miserabel bijna. Met de treurige, bijna nasale stem van Simone, hoor je een deel van de pijn die de lynchpartijen opgeroepen moeten hebben. Ook het racisme waar Simone zo’n last van had, lijk je terug te kunnen horen. Maar het mooiste is nog wel op 2 minuut 30, (“for the leaves to drop”) waar Simone ‘leaves’ zo mooi naar beneden laat vallen. Een minimalistische piano en een dijk van een stem zijn genoeg om Strange Fruit tot een prachtige uitvoering te maken.
Lees hier alle vergeten liedjes van vorig jaar terug. Omdat luisteren natuurlijk veel leuker is, kun je je abonneren op deze afspeellijst op Spotify.
Nog tips voor vergeten liedjes? In de reacties, via Twitter of mail kun je al je suggesties deponeren. Of Ingelise er wat mee gaat doen, is natuurlijk altijd de vraag.
