Met updates – De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel voor de inperking van de vrije artsenkeuze verworpen: 33 senatoren waren voor, 38 tegen. Dit komt omdat enkele PvdA’ers tegen hebben gestemd. De coalitiepartijen VVD en PvdA hadden alleen een meerderheid als ze met steun van oppositiepartijen D66, ChristenUnie en SGP de gelederen gesloten houden en al hun senatoren voor zouden stemmen. PvdA-senatoren Guursje ter Horst, Marijke Linthorst en Adri Duivesteijn stemden tegen.
Minister van Volksgezondheid Edith Schippers (VVD) wil dat zorgverzekeraars een polis kunnen aanbieden waarin zij alleen behandelingen vergoeden door specialisten met wie zij een contract hebben. Eerder op de dag overlegde de fractie daarover met Schippers, minister van Sociale Zaken Lodewijk Asscher (PvdA) en gezondheids-staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA).
Diederik Samsom dinsdagavond in top-overleg in het Torentje.
Tegenstanders van de nieuwe polis vinden het een slecht plan omdat mensen niet meer vrij zijn zelf een arts te kiezen. Voorstanders stellen dat er voor wie dat wil juist een goedkopere polisvorm bij komt. Voorwaarde is wel dat consumenten voordat ze een polis kiezen, kunnen zien met welke artsen en ziekenhuizen een verzekeraar een contract heeft. Een polis met vrije artsenkeuze blijft in het plan overigens bestaan, maar die zijn duurder. Het sneuvelen van het wetsvoorstel heeft niet direct gevolgen voor de begroting van volgend jaar, maar wel voor die van 2016. Het plan zou op termijn een besparing van 1 miljard euro moeten opleveren.
Update woensdag 00.57 – Premier Mark Rutte vindt dat er snel een oplossing moet komen voor het probleem dat is ontstaan nu het zorgplan van het kabinet in de Senaat is weggestemd. Hij zei dat in de nacht van dinsdag op woensdag na crisisberaad tussen de top van VVD en PvdA. Rutte vindt het in de politiek ontzettend belangrijk dat afspraken worden nagekomen.
“Op dat punt is duidelijk vandaag iets heel erg misgegaan. Betrokkenen werken nu aan een oplossing en het is belangrijk dat die er komt.”
Update woensdag 00.05 – D66, ChristenUnie en SGP waren op bezoek in het Torentje. Morgen meer. Dit live-blog sluit nu.
Update 22.35 – Kijk – de ene keer wel, de andere keer niet – PvdA-prominent Sander Terphuis zijn dolk trekken!
Cruciale vraag is heeft Samsom als politiek leider nog voldoende gezag en glans. En dit gebeurde eerder. http://t.co/T77ViXfFA8 #zorgcrisis
— Sander Terphuis (@Terphuis) December 16, 2014
Update 23.05 – Pechtold – his Majesty’s most loyal opposition – op bezoek bij de premier, meldt BNR.
Pechtold nu ook naar binnen bij ministerie van AZ. — Jeroen Stans (@JeroenStans) December 16, 2014
Update 22.41 – Er wordt gelijmd, lijkt het. De hele PvdA-fractie in de Eerste Kamer is bereid om met VVD-minister Edith Schippers van Volksgezondheid te praten om tot een oplossing te komen over het gesneuvelde zorgplan. Dat heeft fractievoorzitter Marleen Barth dinsdagavond gezegd tegen het ANP. Volgens haar heeft de fractie er vertrouwen in dat het moet kunnen lukken om de kwestie op te lossen. De sociaaldemocraten zijn volgens Barth ‘onder de indruk’ van de manier waarop Schippers vorige week het debat over het zorgplan heeft gevoerd en haar ‘betrokkenheid en solidariteit’. Op basis daarvan is de PvdA-fractie ervan overtuigd dat het mogelijk moet zijn om tot een oplossing te komen. Wanneer een eventueel gesprek plaatsvindt, is nog niet bekend. Dat zal niet meer dinsdagavond of in de nacht van woensdag gebeuren, aldus Barth.
Update 22.27 – Dit zei Kamerlid Edith Schippers tien jaar geleden. Terug naar woensdag 19 mei 2004.
“Als er een contracteerplicht bestaat en dus gedwongen winkelnering, komt er in de praktijk weinig terecht van scherpe onderhandelingen tussen aanbieders en verzekeraars van zorg, zeker als de prijs ook vastligt. Deze herziening maakt het mogelijk om daar waar voldoende zorgaanbod is, vrij te kiezen welke aanbieder een verzekeraar contracteert en vice versa. Afspraken over kwaliteit, service, maatwerk en prijs kunnen op deelmarkten tot stand komen ten faveure van de patiënt-verzekerde die meer waar voor zijn premiegeld krijgt. De rol van de zorgverzekeraar om namens en voor zijn verzekerde zorg in te kopen op basis van een goede prijs-kwaliteitverhouding wordt hiermee versterkt.”
Update 22.20 – Fotograaf Maarten Brante hield Diederik Samsom in het vizier toen er in de Eerste Kamer gestemd werd. 
Update 18.22 – D66-leider Alexander Pechtold voorspelt dat de zorgpolissen nu extra gaan stijgen. Hij noemde tegenover het ANP de tegenstem van drie PvdA’ers onverwacht, maar vertrouwt erop dat het kabinet snel met een oplossing komt. D66 was met ChristenUnie en de SGP een van de drie oppositiepartijen die al in een vroeg stadium met Schippers en de regeringspartijen VVD en PvdA een akkoord sloten over de zorgplannen van Schippers. Pechtold wil zeker betrokken worden bij een alternatief plan of een ‘reparatiewet’. Dat mensen met een persoonlijk zorgbudget na het sneuvelen van het zorgplan in de Senaat niet weten waar ze aan toe zijn, ‘is onverteerbaar’ volgens hem.
Update 18.03 – De Eerste Kamer maakt altijd een eigen afweging. Dat zei PvdA-leider Diederik Samsom dinsdag in reactie op een vraag van journalisten of er woordbreuk is gepleegd in de Senaat. Het is immers gebruikelijk dat regeringsfracties kabinetsplannen steunen. Maar door drie tegenstemmen van de PvdA sneuvelde dinsdag een zorgplan van VVD-minister Edith Schippers (Volksgezondheid). De top van de regeringspartijen VVD en PvdA kwam na de verrassende stemming bijeen in het Torentje voor beraad. “We kijken hoe we dit gaan oplossen”, zei Samsom nadat hij het overleg had verlaten. Hij zei dat hij niet ‘geagiteerd’ is, volgens het ANP.
Update 17.59 – SP-Kamerlid Renske Leijten wil een brief van het Kabinet over de gevolgen voor het verwerpen van de wet. Deze gaat namelijk over meer dan alleen de vrije keuze. Als voorbeeld noemt ze het mogelijk maken PGB voor wijkverpleging. Die wil ze uiterlijk woensdagochtend negen uur binnen hebben. De Kamer steunt haar daarin.
Update 17.47 – De VVD’ers hebben hun tekst goed met elkaar afgestemd. Ook fractievoorzitter Loek Hermans van de VVD in de Eerste Kamer heeft het over een ‘probleem’.
“We hebben een probleem. We gaan kijken hoe we dit kunnen oplossen. We praten erover in de coalitie.”
Update 17.35 – VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra houdt zich op de vlakte:
“Het is duidelijk dat er een probleem ligt. We gaan nu kijken hoe we het oplossen.”
Update 17.16 – Eén van de drie muiters spreekt zich uit. PvdA-Eerste Kamerlid Guusje ter Horst heeft om inhoudelijke redenen tegen het wetsvoorstel over de vrije artsenkeuze gestemd. Dat was volgens haar een moeilijke afweging, zei ze dinsdag in een toelichting. Ter Horst voelt zich niet verantwoordelijk voor de politieke gevolgen nu het plan is gesneuveld. De PvdA-fractie heeft er in drie rondes over gesproken, aldus Ter Horst. Volgens haar is de positie van de zorgverzekeraars al heel stevig en heeft die geen extra versterking nodig. Ze benadrukte dat ze in de Senaat zit om wetsvoorstellen op inhoudelijke gronden te beoordelen, met je eigen geweten. Volgens de oud-minister kun je een opvatting over een wetsvoorstel ook niet wijzigen omdat een tegenstem een financieel probleem veroorzaakt.
“Een senator die tegen het eigen geweten instemt om politieke druk, is geen knip voor de neus waard.”
Update 17.12 – De huisartsen zijn tevreden over het stranden van de wet. Bestuurslid Paulus Lips van Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV): “De LHV heeft zich altijd sterk verzet tegen deze wetswijziging. Er was veel onduidelijkheid voor patiënten over waar ze wel of niet zorg kunnen krijgen. Wij zijn verheugd dat de vrije artsenkeuze behouden blijft. Het is goed dat de kwaliteit en niet de prijs doorslaggevend zijn. Een groot goed voor patiënt en arts.”
Update 16.49 – Zorgverzekeraars Nederland reageert teleurgesteld. “Wij zijn teleurgesteld dat het wetsvoorstel voor een nieuwe zorgpolis voorlopig niet doorgaat. We moeten ons nu gaan beraden op de toekomst en kijken wat dit wil zeggen voor afspraken die al gemaakt zijn. Het idee achter de nieuwe zorgpolis was om de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. Het is jammer dat de Eerste Kamer hier tegen heeft gestemd.” Update 16.38 – Schippers overlegt in het Torentje met premier Mark Rutte en andere collega’s. Dat overleg vindt plaats nadat de Eerste Kamer dinsdagmiddag Schippers’ voorstel voor een nieuwe zorgpolis wegstemde. Schippers wilde niet reageren op de onverwachte stemmingsuitslag, maar liet weten dat ze ging overleggen.
Update 16.31 – De Consumentenbond die zich met zo’n zeventig andere organisaties hard had gemaakt om de vrije artsenkeuze te laten bestaan, is tevreden.
Geweldig! #Vrijeartsenkeuze blijft behouden, dank aan iedereen die zijn stem heeft laten horen! — Consumentenbond (@Consumentenbond) December 16, 2014
