Studenten Rechtvaardigheid Palestina (SRP) mocht niet debatteren aan de Vrije Universiteit (VU) en dus werd in allerijl een zaaltje geregeld in het centrum van Amsterdam. In het Nelson Mandela Centrum debatteren drie sprekers over de situatie van de Palestijnen en wat er aan die situatie gedaan kan worden. Anja Meulenbelt, Ronnie Barkan en Abulkasim Al-Jaberi geven hun visie en daarna mag het publiek vragen stellen. Maar… is het wel een debat?
De inleider meldt droogjes dat er niemand een ‘pro-Israëlisch geluid’ komt laten horen. Een SRP-meisje meldt prompt dat dat ‘een bewuste keuze’ is. Maar verder is iedereen vrij zijn mening te geven, tenzij die ‘openlijk racistisch’ is.
Er mogen geen producten worden afgenomen van Israëlische bedrijven en ook studiereizen naar Israël moeten in de ban worden gedaan
SRP voelt zich tekort gedaan omdat ze van de VU geen debat mocht houden. ‘De VU noemt zich vrij maar er is geen open debat’, horen we. Het SRP-meisje meldt dat er al eerder problemen waren met flyeren. Ook is de organisatie ‘aangevallen met een nep-account op Facebook.’ Op een Arabisch account stond ‘VU Jodenvrij’ maar dat was niet van SRP afkomstig. Het bericht was al na een kwartier weggehaald, maar toen was het al te laat. De dader is niet achterhaald.
Het meisje somt de SRP-eisen op. Het collectief wil dat de VU alle banden met Israël verbreekt. Er mogen geen producten worden afgenomen van Israëlische bedrijven en ook studiereizen naar Israël moeten in de ban worden gedaan. Eerst gaan we naar drie sprekers luisteren, zodat we ‘goed geïnformeerd worden over de situatie van de Palestijnen.’ Dan kunnen we ons immers een beter oordeel vormen wat er aan de hand is.
Anja Meulenbelt heeft het nooit eerder verteld, maar haar familie heeft in de Tweede Wereldoorlog Joodse kinderen geholpen. Daarom was ze lange tijd niet kritisch over Israël, maar dat is langzaam veranderd. Hamas is volgens haar ‘gewoon de regering’ van de Palestijnen. Ze begint al snel aan een klaagzang over hoe ze wordt behandeld. Deze week stelde een journalist haar de vraag of ze ‘de VU Jodenvrij wil hebben.’ ‘Mensen hebben in Nederland het idee dat ik geradicaliseerd ben,’ meldt Meulenbelt.
Anja Meulenbelt
Dat is beslist niet zo, laat ze ons weten. Immers, in de Tweede Wereldoorlog was er ook duidelijk sprake van goed en fout. Vervolgens waarschuwt Meulenbelt de studenten dat ook zij deze behandeling zullen krijgen: ‘iedereen die voor de Palestijnen opkomt, wordt in diskrediet gebracht.’ Meulenbelt doorziet de tactiek: antisemitisme ligt gevoelig en kritiek op Israël of het zionisme gaat altijd door voor antisemitisme.
Vervolgens is het woord aan activist Ronnie Barkan. Hij spreekt over de noodzaak van een culturele en academische boycot. Israël is al vanaf haar ontstaan gebaseerd op etnische zuivering, meldt hij. Het is moeilijk deze term niet te zien als een moedwillige poging de ergste beelden uit de geschiedenis op te roepen. Er is volgens Barkan in Israël kunstmatig een Joodse meerderheid gecreëerd. Het land heeft zeker vijftig discriminatoire wetten en drie racistische.
Israël is ook geen democratie, leren we. Om nog wat andere zaken te noemen, meldt Barkan dat de strijd van Palestijnen lijkt op die van anti-apartheidsstrijders in Zuid-Afrika en de rellen in het Amerikaanse Ferguson. Helaas kunnen we ‘de mainstream media’ niet vertrouwen, weet hij ons te vertellen. Of dat voor de Nederlandse media geldt is onduidelijk, want Barkan spreekt geen Nederlands.
‘Het doel van Israël is nog steeds kolonialisme, we noemen het nu alleen vrede’
Maar het hoogtepunt is Abulkasim Al-Jaberi, die we nog kennen van de Gaza-demonstraties deze zomer, toen hij op de Dam schreeuwde dat hij Hamas steunt. In een ingewikkeld theoretisch verhaal vergelijkt hij de situatie van de Palestijnen met het kolonialisme. Volgens hem is er een verband tussen het kolonialisme en de weigering van de VU om dit debat plaats te laten vinden.
Al-Jaberi vertelt dat de Palestijnen etnisch worden gezuiverd. Hij heeft moeite niet over alle krachttermen te struikelen: Israël moordt, verkracht en intimideert. ‘Het doel van Israël is nog steeds kolonialisme’, horen we Al-Jaberi zeggen: ‘we noemen het nu alleen vrede.’ Jaberi gebruikt de term ‘genocide’ niet, terwijl zijn hele verhaal daarop wijst: het uitmoorden en verdrijven van de Palestijnen en het kapot maken van hun cultuur. De reden voor de vergelijking met kolonialisme is helder: hierdoor kan alles wat iemand uit Europa, de VS of Israël zegt op voorhand worden afgewezen.
‘Dit waren hele interessante presentaties, volgens mij,’ meldt de debatleider. Eerst mogen we vragen stellen over de situatie nu. Er is opmerkelijk weinig animo, behalve van Yernaz Ramautarsing, die zich afvraagt waarom de Palestijnse bevolking nog steeds groeit, als Israël militair zo sterk is. Al-Jaberi kan nu profiteren van zijn koloniale frame: Yernaz praat volgens Al-Jaberi als een PVV’er die zegt dat moslims via de baarmoeder de wereld willen gaan overheersen. Een antwoord op de vraag komt er niet. We hebben immers net geleerd dat mensen die kritische vragen stellen geen antwoord verdienen.
Yernaz Ramautarsing
Bij de discussie over wat de mensen nu te doen staat, gaat het al niet beter. Er zijn opvallend weinig voorstellen. Het meest concrete voorstel is om ervoor te zorgen dat het CIDI geen collegereeks meer kan aanbieden die vol met ‘Israëlische propaganda’ zit. Daar mogen geen studiepunten aan gegeven worden. Maar naast deze academische politie komt er niets. Er komen wel veel meer bijeenkomsten en de activisten gaan nog heel lang door, begrijpen we. Er is ook een internationale actieweek.
Ook met veel fantasie kun je het eindeloos herhalen van rammelende meningen die zonder discussie worden geaccepteerd geen debat noemen
Een Internationale Socialist meldt dat het fijn is dat de ‘zionistische propagandisten’ zoveel aandacht hebben besteed aan de weigering van de VU. Maar de grote vraag blijft waarom de aanwezigen niet willen luisteren naar kritische vragen, naar vrijwel alle media en naar honderden miljoenen mensen. Willen of kunnen ze geen antwoord geven op kritische vragen? Waarom is het de aanwezigen nooit gelukt een groot publiek te vinden voor hun ideeën? Waarom roepen deze acties altijd zoveel kritiek en zo weinig compassie met de Palestijnen op?
Aan het einde noemt het SRP-meisje deze bijeenkomst wederom ‘een debat’. Ook met veel fantasie kun je het eindeloos herhalen van rammelende meningen die zonder discussie worden geaccepteerd geen debat noemen. Met zo’n ‘debat’ overtuig je niemand, behalve mensen die zich al jarenlang in dezelfde echokamer bevinden. Of die echokamer zich nou aan de VU bevindt, of daarbuiten.
Foto’s: Maarten Brante
