De zelfbenoemde twitteractivist Frank van der Linde vecht tegen racisme. Zegt hij. Toch tweet hij in een discussie over de terreurdaad tegen Charlie Hebdo: “Als moslims afstand moeten nemen van IS, moeten Joden afstand nemen van Israël.” Die tweet, en zijn latere opiniestuk daarover, roept meer dan ooit de vraag op: waarom de Joden? Het enige dat Joden met die moord van doen hebben, is dat er in de nasleep daarvan vier Joden zijn vermoord, alleen omdat zij Joden waren.
Dat de staat Israël niets gemeen heeft met de bloeddorstige en extremistische terreurbeweging ISIS, kan elk weldenkend mens zelf bedenken. Een andere twitteraar, @cinterruptus, ontzenuwde het in minder dan 140 tekens: “Onzin! 1.7 miljoen moslims in Israël zijn oneindig veel vrijer dan elke moslim in ISIS gebied!” Zelfs Van der Linde gaf dit toe, al draaide hij vervolgens een slag in de rondte om ISIS en Israël alsnog aan elkaar gelijk te stellen. Dat deel van zijn verhaal is volkomen onbelangrijk, zei hij zelf ook. Hij haalde de Joden er alleen even bij “om de discussie op scherp te zetten”.
Het is een onhebbelijke gewoonte van steeds meer mensen om ‘de Joden’ er te pas en te onpas bij te slepen als men een punt wil maken. Van der Linde geeft hiervan in zijn stukje het zoveelste slechte voorbeeld. Hij heeft er bezwaar tegen als van een hele bevolkingsgroep wordt geëist dat zij zich distantieert van de daden van enkele leden van die groep. Zegt hij. Dat het niet ging om een bevolkingsgroep maar om een ideologie, negeert hij. Best. Het is inderdaad discriminatie om een hele groep collectief verantwoordelijk te houden voor de daden van een paar leden ervan. Maar als het om Joden gaat, doet de ‘antiracist’ Van der Linde dit zelf zonder probleem (Daarna beweert hij dat hij dit juist héél erg vindt, maar intussen heeft hij het al gedaan).
Hij tweet ook: “Gaat mij juist om minder selectief alleen keihard IS veroordelen. IS veroordelen is terecht, maar dan Israël ook…”
Hij noemt niet Bahrein, Saudi-Arabië, Iran of een van die andere 21 landen die journalisten intimideren en gevangen zetten, en waarvan er leiders meeliepen in de ‘Je suis Charlie’-mars voor de persvrijheid. Van der Linde noemt selectief en zonder aanleiding alleen Israël. Omdat hij de Joden erbij wil slepen, omdat hij aandacht wil. Nu hij veel aandacht krijgt voor zijn foute uitspraak roept hij misschien ‘zie je wel’! Maar even eerlijk: wie meet hier met twee maten, wie deelt hier collectieve schuld uit, Van der Linde?
Van der Linde is niet uniek. Interessanter dan zijn artikel is de vraag waar die onhebbelijke gewoonte vandaan komt. Waarom worden de Joden juist nu zo vaak misbruikt door aandachtsvragers, en bijvoorbeeld niet de fietsers? De Joden zijn echt niet slechter dan de fietsers.
Voor een deel komt dat waarschijnlijk doordat degenen die dit doen weinig onderscheid maken tussen Joden, Israëli’s, Zionisten, Israël, en de Israëlische regering. Ook Van der Linden doet dat niet als hij selectief alleen Israël veroordeelt. Ook daarin is hij niet uniek. Israël wordt, ook door de politiek, vaker veroordeeld dan welk ander land in het Midden-Oosten ook. Dat is vreemd, want hoe je ook mag denken over het nederzettingenbeleid van de Israëlische regering, zij is echt niet slechter, in veel opzichten zelfs beter dan die van veel andere landen in die regio.
In de politiek wordt dit veroorzaakt door doctrine van de ‘even handedness‘. Die eist dat je niet de Palestijnen mag kapittelen, hoe terecht ook, zonder daarbij óók Israël te veroordelen – zelfs al doet de Israëlische regering op dat moment toevallig niets dat niet door de beugel kan (Andersom mag wel). Deze politieke gewoonte is er vast niet de oorzaak van dat Joden steeds vaker selectief op de korrel worden genomen – maar deze geeft een schijn van legitimiteit aan mensen die dit doen.
Daarom doe ik een beroep op politici: als er daden te veroordelen vallen, veroordeel dan alleen het bewind dat ze uitvoert en haal daar niet te onpas een ander land bij. Houd de discussie zuiver. En weldenkende medelanders: houd eens op met dat geJood. Als ‘de discussie op scherp gesteld moet worden’, wees dan origineel en geef de fietsers eens de schuld. Daar worden vast ook veel mensen boos over. Daar ging het toch om?
Elise Friedmann is Midden-Oostenonderzoeker bij het CIDI
