‘We zien dat het antisemitisme weer terug is in Nederland’. Dit is geen citaat van een semiet, noch van een antisemiet. Het is het oordeel van Bamber Delver, directeur van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij en jeugdtrendwatcher. Hij onderzocht eind vorig jaar wat de door de jeugd meest gebruikte scheldwoorden zijn. Jood behoort tot de top-5. Terwijl met krap 50.000 Joden in Nederland de kans nihil is dat een kind überhaupt ooit in zijn jonge leven een echte Jood heeft gezien, laat staan er negatieve ervaringen mee heeft gehad. We hebben hier dus te maken met een … vooroordeel. En dat al op zeer jonge leeftijd.
Anti-joodse gevoelens, waar komen ze toch vandaan. Als we de samenleving – heel gebruikelijk tegenwoordig – verdelen in moslims en niet-moslims, dan is in beide kringen een voedingsbodem aan te wijzen. In 1980 ging ik voor het eerst naar een wedstrijd van Ajax in Rotterdam (nee, niet in Amsterdam. Het was een uitwedstrijd voor de Amsterdammers). Mijn gymnastiekleraar was tevens keeper van Excelsior en had onze hele klas uitgenodigd voor de wedstrijd Excelsior-Ajax. Met de jongens van de klas stond ik achter het doel, er waren nog staantribunes. Vol overgave, ook door mijn klasgenoten, werd om me heen geroepen “’t Is een jood, ’t is een miet, ’t is een vuile Ajacied”. Mij ontging het verband tussen jood en miet en Ajacied. Een verband wat ik nog steeds niet vermag te zien. Maar daar, in die tijd, is de kiem gelegd. De jood e miet yell evolueerde in latere jaren naar sisgeluiden, het aanroepen van de PLO en het befaamde Hamas, alle joden aan het gas. Befaamd omdat we het ook van de straat en van demonstraties kennen.
De al tien jaar of langer in de stadions getolereerde verwensingen aan het adres van joden/Ajacieden, is de straat op gegolfd. Niemand had de supporters in de stadion een halt toe geroepen, dus waarom mag zoiets niet buiten het stadion worden gezegd. En dus zitten we nu met een niet-moslim generatie opgescheept dat (de goeden niet te na gesproken) die er been in ziet om jan en alleman voor jood uit te schelden.
En de moslimbevolking? Waar komt haat tegen joden binnen die bevolkingsgroep vandaan? Het Midden-Oosten staat bol van de complottheorieën. In ieder incident wordt een complothand gezien. Complot-denken staat haaks op dat van het rationele westen, maar bereikt het westen zodra het gaat over gebeurtenissen die en een westerse component en een moslim-aspect kennen. Nine Eleven is er een voorbeeld van. Net zo goed als Charlie Hebdo, het Franse Nine Eleven. Onmiddellijk komt dan wel ergens in het Midden-Oosten een complottheorie tevoorschijn, wie echt de schuldigen zijn aan deze aanslagen. En ja … het zijn natuurlijk de Joden.
Tel daar bij op dat een van de eerste kaliefs na de profeet Mohammed heeft verordonneerd dat door de islam overwonnen gebieden nooit in eigendom van niet-islamieten mogen komen, en je hebt ook een territorium-haat jegens de Joodse staat Israël.
Wie in dergelijke praatjes en dogma’s gelooft, zal moeite hebben niet negatief tegenover Joden te staan. Alleen met een zeer intensieve en goede voorlichting kan je tegen de stroom inroeien. Het bereiken van een mentaliteitsverandering opdat radicalisering wordt voorkomen, is gemakkelijker gezegd dan gerealiseerd. Zo deze al is ingezet – ik heb er nog vrij weinig van gemerkt – kan niet gezegd worden dat het een daverend succes is.
Waarmee het gelijk van Bamber Delver op eenvoudige wijze is verklaard: we zien dat het antisemitisme weer terug is in Nederland.
Foto: Een cabine van de politie bij het Joods Historisch Museum en de Portugese Synagoge. Veel Joodse instellingen worden al langere tijd permanent bewaakt door de politie.
