In de regering zitten en oppositie voeren tegen je eigen regeringsbeleid, in België is dat mogelijk. Afgelopen week bungelde de federale regering op het randje van de afgrond na een uitgelekte mail tegen militairen in de winkelstraten van Antwerpen. Wat gebeurde er precies?
“Vanuit het kabinet Kris Peeters wordt de vraag gesteld of wij als Sinjoren het thema van patrouillerende militairs op de Meir [grote Antwerpse winkelstraat, red.] niet warm kunnen houden. Zo’n signaal is natuurlijk het sterkst als het vertrekt vanuit lokale CD&V’ers, mandataris of niet” Met deze zin begint een email die de Antwerpse CD&V-voorvrouw Ariane Van Doren vlak voor het weekend verstuurt naar haar actieve achterban. In de mail staat dat Antwerpse leden actief moeten Twitteren en Facebooken tegen het feit dat er militairen in de winkelstraten van de stad lopen. Wie shopt moet ter plekke kritiek uiten op de soldaten. De mail wordt, zo benadrukt ze, gesteund door CD&V-vicepremier in de federale regering Kris Peeters.
Het kader wordt ook opgedragen om de Tweets en Facebook-berichten vooral niet van elkaar over te nemen, maar “aan te passen naar eigen aanvoelen”. Via de social media willen de Vlaamse christendemocraten de pers wakker schudden en een kritisch geluid laten horen. Een georganiseerde Antwerpse grassroots campaign, zo heet het. Maar dan wel met steun van bovenaf, vanuit de federale regering waar de partij ook deel van uitmaakt.
De vertrouwelijke mail van Van Doren komt al gauw terecht bij de krant Het Laatste Nieuws, die hem meteen publiceert. Daarmee is een nieuwe rel geboren: politici buitelen over elkaar heen en spreken van sabotage en huichelarij. Ook de media doen uitgebreid verslag. Vooral de rol van vicepremier Peeters wordt onder de loep genomen. Na de invallen bij moslimextremisten in Verviers en Brussel verschenen er in de straten van Antwerpen zogeheten ‘para’s’; commandotroepen die de bevolking moeten beschermen tegen moslimterroristen. De voltallige federale regering – waar het CD&V deel van uitmaakt – steunde de maatregel, die sindsdien in Antwerpen wordt overzien door burgemeester en NV-A-leider Bart de Wever.
Om het beleid te ondersteunen ging Peeters met zijn vrouw winkelen in de Scheldestad. Hij nodigde journalisten uit en zei voor het oog van de tv-camera’s dat het veilig was. Dat was een paar dagen voordat de mail van Van Doren werd verstuurd. Deze mail toont aan dat Peeters er stiekem anders over denkt. Na het uitlekken van de mail voelde De Wever zich bekocht. Hij stelde dat de regering zo niet verder kon en noemde de actie “achterbaks”:
Na het bekend worden van de mail was het voor CD&V alleen nog maar damage control in de media. Om erger te voorkomen kwam er een radiostilte. Alleen de Antwerpse Van Doren gaf een verklaring af over de sabotageactie. “We hebben hierover contacten gehad met de nationale partijleiding en met het kabinet Peeters, want we delen dezelfde mening in de hele partij”, zei ze tegen de VRT. Dat Peeters achter de mail zit wekt geen verbazing, want daags na zijn bezoek aan het Antwerpse winkelgebied twitterde zijn Franstalige woordvoerder Leo de Bock al kritisch over het regeringsbesluit inzake de para’s. Hoe dan ook moest Peeters toch naar de pers om tekst en uitleg te geven. Hij deed dat in het VRT-programma De Zevende Dag, afgelopen zondag. Als een boer met kiespijn lachte hij de mail weg en sprak hij van ‘een ludieke actie’ die door het lokale kader van de partij was ingegeven. “Ik heb het een en ander toegelicht aan Bart de Wever en ik denk dat men in gedachten moet houden dat CD&V Antwerpen net zeer loyaal is. Nogmaals, met een ludieke actie wilde onze lokale afdeling het veilig winkelen in Antwerpen in de kijker zetten”, aldus Peeters. Zijn andere Vlaamse coalitiepartner, Open VLD, had ook kritiek op de mail. Zo sprak minister Alexander de Croo van “een vuile politieke oorlog” en “totentrekkerij“. N-VA-voorman De Wever draaide op zondag al bij en hield de regering alsnog in het zadel:
De regering Michel I, die in oktober aantrad, wordt door insiders nu al een vechtregering genoemd. Vooral de Vlamingen zouden elkaar de tent uit vechten, zo luidt het. Minister en vicepremier De Croo (Open VLD) deed zondag een boekje open over de situatie in de regeringsploeg. Zo mist hij een ‘ploeggeest’ en ziet hij dat CD&V en N-VA elkaar kapot willen maken. En dan is er nog de Mouvement Reformateur (MR) van premier Michel, die als enige Franstalige partij meedoet aan deze federale regering. De partij heeft in de dagelijkse praktijk het minste last van de Vlaamse ruzies, maar kan haar bestuurlijke positie vooralsnog niet uitbuiten bij de Franstalige kiezers. Zo komt premier Michel nog niet eens voor in de top-5 van populairste politici in Franstalig België. Dit komt niet door de antiterreuracties in Verviers, waar alom lof voor was, maar heeft vooral te maken met de sociale onrust en stakingen die het land eind 2014 platlegden. Zo ook met het sociaal overleg dat daar in de voorbije weken op volgde. Afgelopen vrijdag sloten de sociale partners een ontwerpakkoord, maar dit kreeg geen steun van de socialistische ABVV, grootste vakbond van het land. In het socialistisch georiënteerde Wallonië heeft Michel dus het nakijken. Ook de dominante rol van de Antwerpse burgemeester De Wever, die vanaf de zijlijn en in de media ‘meeregeert’, roept bij veel Franstaligen ergernis op. Maar de ruzies binnen de regering blijven voor Michel toch het grootste gevaar. Het is de vraag of hij de plooien kan gladstrijken, anders kan het misschien snel gedaan zijn met de regering Michel I. In dat geval zal zijn premierschap de geschiedenis ingaan als mislukt en zullen de beelden van zijn tumultueuze regeringsverklaring leidend zijn:
Alle video’s via vtmnieuws, op nieuws.vtm.be