‘Een nieuw Comité van Waakzaamheid tegen Herlevend Fascisme wil de oppositie tegen extreem rechts in Nederland bundelen om de democratie te beschermen’, zo las u vanmorgen op ThePostOnline. Aangezien we nog een aantal vragen hadden, belden we met politicoloog en professor Kees van der Pijl, mede-oprichter van het Comité.

Meneer Van der Pijl, allereerst even over de door u genoemde startdatum van uw Comité. U beweert in uw persbericht dat het Comité afgelopen weekend het levenslicht zag, maar Anja Meulenbelt meldde de komst van het Comité al in november 2014. Hoe zit dat?

“We zijn al ruim een half jaar bezig met de oprichting. In november 2014 kwamen we voor het eerst bijeen. Het duurt even voordat alle handtekeningen zijn gezet en we hadden afgesproken het nog niet naar buiten te brengen. Klaarblijkelijk was Anja een beetje ongeduldig.”

Dan is dat uit de wereld. U stelt ‘een democratische machtsvorm tegen discriminatie en herlevend fascisme’ te willen zijn. Wat moeten wij ons daarbij voorstellen?

“Laat me beginnen met te zeggen dat we geen anti-Wilders-comité zijn. Het gaat ons om het huidige politieke en economische systeem. Door de privatisering kunnen mensen in de praktijk niet écht meer kiezen. Wel over lifestyle-issues, maar de gezondheidszorg en het rechtssysteem zijn niet meer voor iedereen zomaar toegankelijk. Onze overheid wauwelt over het verschaffen van werkgelegenheid, maar de overheid kan dat helemaal niet scheppen.”

Wat heeft dat te maken met ‘discriminatie’ of ‘herlevend fascisme’?

“Waar het om gaat, is dat de politiek momenteel een angstcultuur van ons maakt. Er is een schietpartij in Parijs en direct worden de afluisterpraktijken nog verder versterkt. Die angstcultuur zet onze burgerrechten op scherp. Ik woon in Osdorp, ik ga hier echt niet zomaar onthoofd worden, hoor!”

‘Ik woon in Osdorp, ik ga hier echt niet zomaar onthoofd worden, hoor! De dreiging waar steeds over gesproken wordt is voor een groot gedeelte fictief’

U vindt dat de terreurdreiging van Islamitische terroristen wordt overdreven?

“De dreiging waar steeds over gesproken wordt is voor een groot gedeelte fictief. We leven in een autoritaire samenleving. We moeten onze aftershave in een plastic zakje vervoeren op de luchthaven, het is bespottelijk. De angst die momenteel regeert is absoluut disproportioneel. De aanslag in Parijs was verschrikkelijk en de demonstraties daarna indrukwekkend, maar er is ook een nationale zwetstoestand door ontstaan. Er werd gelijk gesproken over islamitische strijders en vervolgens ontstond er een enorm theater.”

“Net als het afgelopen weekend in Kopenhagen. Dat is de actie van een misdadiger, van een gek. Als ik hier in de wijk een autoband leeg laat lopen en ik roep ‘Allahu akbar’, dan ontstaat er direct een collectieve psychose. Dat is wat de opgeroepen terreursfeer met ons doet.”

‘Als ik hier in de wijk een autoband leeg laat lopen en ik roep ‘Allahu akbar’, dan ontstaat er direct een collectieve psychose. Dat is wat de opgeroepen terreursfeer met ons doet’

Hoe gaat uw Comité er in de praktijk voor zorgen dat uw boodschap niet blijft hangen in de vergaderruimte waar u dit soort zaken onderling bespreekt?

“We zijn een Comité met allerlei achtergronden en meningen. We hebben een hoog gehalte aan grijze haren, het duurt nou eenmaal een tijdje voor je dingen in de gaten krijgt. Maar gelukkig sluiten zich ook steeds meer jongeren aan. We gaan onder meer lezingen verzorgen in het land. En ons jongerensecretariaat bereikt weer een totaal andere doelgroep. Ze waren afgelopen weekend op een links jeugdfestival, waarvan ik dacht: ‘Het bestáát nog!’. Zij bereiken weer een totaal ander netwerk met onze ideeën en expertise.”

U begon met vertellen dat jullie geen anti-Wilders-comité zijn. Kunt u concreet vertellen voor wie of wat Nederland dan bang moet zijn?

“Ik twijfel of je Wilders of Le Pen écht fascisten kunt noemen. Extreemrechts is een betere term, of wellicht zijn zij neofascisten. Een type als Plasterk, verantwoordelijk voor de afluisterpraktijken, is een linksleunende middenfiguur. We zijn niet bang dat er een man in een bruin hemd en een gek snorretje zijn arm constant in de lucht gooit. Er is niet één boosdoener, het gaat om het totale technocratische systeem. Mussolini en Hitler waren uiteindelijk uitwerkingen van een diepe onvrede in de samenleving.”

“Het fenomeen is lastig te doorgronden, maar we willen af van de angstreflexen. We willen waakzaam zijn. Mensen moeten niet direct oordelen, we willen graag het nadenken bevorderen. Types als Wilders en Le Pen propageren een burgeroorlogklimaat. Ze brengen anderen schade toe en bovendien zijn ze enorm aan het beledigen. Martin Willems werkt al zijn hele leven lang als psychiater met oorlogsslachtoffers. Hij heeft ons verteld dat mentale vernedering meer blijvende schade toebrengt dan in elkaar geslagen worden.”

‘Types als Wilders en Le Pen propageren een burgeroorlogklimaat’

“In het huidige systeem is het zo dat mensen die maar half-half meedoen in de maatschappij snel het verkeerde pad opgaan. Dat heeft helemaal niets te maken met de gevaren waar Wilders steeds op hamert. Steeds naar de moslims wijzen is de strategie van de spanning, het gebruik van angst en desinformatie. Er bestaat een fabel dat je met terroristen niet moet onderhandelen, maar volgens mij is communiceren nog altijd beter dan mensen zomaar weg te zetten als duivels.”

Lees ook:
Hoogbejaarden richten ‘comité van waakzaamheid tegen fascisme’ op