Misdaadjournalist Hendrik Jan Korterink (misdaadjournalist.nl) kreeg als eerste documenten in handen die wezen op een geheime deal in 1998 tussen toenmalig Officier van Justitie Fred Teeven en crimineel Cees H. Hij zocht de reden van de deal uit voor een verhaal in Panorama, maar voor het politieke gedeelte werkte hij samen met Nieuwsuur.
Wanneer hoorde jij voor het eerst iets over de deal tussen Cees H. en Fred Teeven als Officier van Justitie?
“In 2013 kreeg ik een geheim document in handen waar de deal instond. Op dat document stond ‘staatsgeheim’ en dan ga je als journalist aan de slag. Het bleek dat de deal met H. werd gesloten om de fiscale vordering op De Hakkelaar van 123 miljoen gulden rond te krijgen. Dat verhaal vond ik interessant.”
Waardoor dacht jij: dit is een goede informatie?
“Omdat er ‘staatsgeheim’ boven het papier stond. Juist daarom dacht ik: niks voor mij want het gaat over politiek en ik heb vooral verstand van criminaliteit. Dus voor Panorama heb ik het verhaal gemaakt over de reden áchter de deal en voor het politieke verhaal zocht ik naar een grote omroep want met staatsgeheimen is het belangrijk dat je niet in je eentje opereert. Ik kon dus niets direct mailen of per telefoon vertellen over het document, maar moest erop vertrouwen dat een omroepbaas met me wilde afspreken. Eerst zocht ik contact met Erland Galjaard omdat ik voor RTL had meegewerkt aan de serie Echte Penoze, maar dat liep op niks uit. Misschien kende hij me niet goed en dacht hij dat het niet zou kloppen. Daarna belde ik NPO-baas Henk Hagoort en die bracht me een dag later in contact met netcoördinator Gijs van Beuzekom. Hij verwees me weer naar Nieuwsuur-journalist Bas Haan die ik al kende van de Deventer moordzaak dus dat zat wel goed.”
En toen zijn jullie het samen gaan uitzoeken?
“We hebben wat dingen samen gedaan, maar zonder zijn inbreng was dit nooit zo groot geworden. Het vreemde is natuurlijk dat er helemaal niemand reageerde op dat verhaal in Panorama waar de reden van de deal instond, maar het ging alleen maar om dat politieke geneuzel dat ontstond over de hoogte van het bedrag.”
Wat vind jij precies geneuzel?
“Er stapt nu een minister op over iets waar hij helemaal niks mee te maken heeft gehad. Niet geheel toevallig precies voor de verkiezingen. En nergens wordt er geschreven wat de deal eigenlijk inhield en waarom dat zo gevoelig lag. Teeven stapt ook nog eens op terwijl hij juist verstand heeft van de criminele wereld, hij kent zelfs een heleboel criminelen. Er kwam een politiek proces op gang waarin duidelijk werd dat Opstelten weg moest en dat was helemaal niet nodig.”
Was het een goede deal?
“Er was niet veel mis mee. Er stonden meerdere handtekeningen onder, maar er is helemaal niet uitgezocht wat er precies is afgesproken. Ik heb dat dus eerder opgeschreven, maar ik kan moeilijk elke week hetzelfde verhaal maken. Die politieke journalisten hebben allemaal zitten slapen. In alle kranten staat alleen het nieuws over de hoogte van het bedrag, maar nergens krijg je de achtergrond van het verhaal. Blijkbaar geloofden ze mij eerder niet en het is prettig dat nu duidelijk wordt dat er een kern van waarheid in zat. Er is 4,7 miljoen gulden betaald om 123 miljoen gulden bij De Hakkelaar te vorderen. Waarschijnlijk lezen politiek journalisten alleen hun eigen krant en niet Panorama. Dat hoeft ook allemaal niet, maar als ze even hadden gegoogled waren ze bij mij uitgekomen.”
Als de deal met alle ins en outs eerder naar buiten was gekomen, zouden Teeven en Opstelten er dan nog hebben gezeten?
“Het lijkt erop dat sommige politieke verslaggevers voor hun informatie afhankelijk zijn van politieke vriendjes en dat dat niet altijd helemaal objectief is. Maar als ze Teeven en Opstelten écht wilden helpen dan hadden ze mijn verhaal serieus genomen en moeten concluderen: er is niet zoveel mis met die deal. 123 miljoen min 5 miljoen maakt 118 miljoen dus dat is prima gedaan.’
En nu ging het alleen om de hoogte van het bedrag?
“Dat vind ik ook raar. Vanaf het begin hebben we dat bedrag van 4,7 miljoen genoemd en dat zuigen we echt niet uit onze duim. Maar pas toen Nieuwsuur een jaar na de openbaring van de deal met het bonnetje kwam, geloofden ze ook mijn verhaal. Ik ben dus een jaar lang als een soort fantast beschouwd. Er is zelfs een journaliste die het bedrag een jaar geleden heeft gezien bij advocaat Doedens, maar die er een jaar over heeft gezwegen.”
Dat was toch De Volkskrant? Dat stond in het VN-stuk van Harry Lensink.
“Dat heb ik niet gezien, maar dan kan ik het niet ontkennen.”
Wie wisten er nu precies van de deal af destijds?
“Veel meer weet ik er niet van, maar op zich was de deal volgens mij gewoon goedgekeurd door de superieuren van Teeven. Maar het is niet geheel uitgesloten dat niet iedereen – en misschien verder niemand – precies wist wat die deal inhield en wat de achterliggende gedachte was.”
Samengevat: zonde dat de journalistiek het niet eerder oppakte want dan had het een hoop gedoe om een bonnetje gescheeld.
“Ik vind de hoogte van het bedrag niet zo interessant; 5 of 2 miljoen ten opzichte van die 123 miljoen is sowieso een goede deal. Opstelten had gewoon niets over die 2 miljoen moeten zeggen en Teeven had hem moeten adviseren zijn mond te houden. Want in de politiek maken je vijanden daar gebruik van. Maar ja: ik heb geen verstand van politiek.”
