Vroeger stemden burgers voor de waterschappen via de post, maar vanaf komende week doen ze dat in het stemhokje, tegelijk met het stemmen voor de Provinciale Staten. Op de stembiljetten voor de waterschapsverkiezingen komen burgers twee partijen tegen die speciaal voor het waterschap zijn opgericht: de Algemene Waterschapspartij en Water Natuurlijk. Vandaag een interview met Wieger Dulfer, lijsttrekker van Water Natuurlijk in waterschap Amstel, Gooi en Vecht, in de omgeving van Amsterdam en Hilversum: “Vroeger hadden burgers minder invloed op wat het waterschap doet.”
Hoe kom je bij een waterschap terecht?
“Ik was vroeger bestuurslid van de Amsterdamse hengelsportvereniging. Die vereniging had 20.000 leden en doet het visstandbeheer in heel veel wateren in dit waterschap. Vroeger waren er verkiezingen via een personenstelsel. Toen vond ik dat wij er alle belang bij hadden iemand in het bestuur van het waterschap te krijgen: een goede waterkwaliteit is namelijk bepalend voor een goede visstand. We hadden veel leden en konden dus een zetel krijgen. Zo kwam ik in het algemeen bestuur.”
“In 2008 kwamen er verkiezingen met partijen. Toen werd Water Natuurlijk opgericht in de hoop dat het waterschapsbestuur geen politiek bestuur zou worden maar dat er mensen in zouden komen met kennis van zaken. Toen ben ik gevraagd om op de lijst te gaan staan. Halverwege ben ik tevens dagelijks bestuurder geworden.”
Je hebt ervaring met het personenstelsel en het partijenstelsel. Maakt dat verschil?
“Ja, zowel ten goede als ten kwade. Het is een probleem met politieke partijen dat je politiek gedoe krijgt. Partijen stemmen soms anders omdat ze bepaalde belangen hebben, of omdat hun partijgenoot toevallig gedeputeerde is. Het positieve is dat het bestuur van het waterschap veel sterker geworden. Waternet (uitvoeringsorganisatie van waterschap Amstel Gooi en Vecht, CA) is een technische organisatie die zijn eigen gang ging. Nu worden ze sterker aangestuurd door gekozen leden dan vroeger. Er zitten stevigere mensen in het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur. Bewoners kunnen beter richting geven aan wat het waterschap doet.”
“De eerste vraag is of wij in Nederland specifiek waterbeheer belangrijk vinden. Het antwoord is volgens mij ja, want anders zouden we geen Deltaprogramma hebben. We zouden zonder waterbeheer in Nederland niet kunnen leven. De tweede vraag is: wie moet dat waterbeheer doen? Dat kan het waterschap zijn, maar ook de provincie of iemand anders. Ik ben voor het waterschap omdat dit nu al goed werkt. Waterschappen zijn doe-organisaties: ze doen heel concreet wat ze moeten doen. Dat is bij provincies niet het geval.”
Is het nuttig dat burgers deze besturen kiezen?
“De vraag is inderdaad of je waterschappen democratisch moet kiezen of dat het eigenlijk alleen technisch is. Dat laatste vind ik niet. Je moet ook de toezichthoudende taak van het bestuur meenemen: worden de belastingen goed besteed? Je kunt er een professionele toezichthouder op zetten, maar daarmee bestaan bij bijvoorbeeld woningcorporaties slechte ervaringen. Het bestaande bestuur kan het prima blijven controleren. In het bestuur zijn nooit relletjes en dat is saai, maar dat is ook iets positiefs.”
“Het waterschap is heel bepalend voor hoe Nederland eruit ziet, bijvoorbeeld bij een dijkversterking. Moeten de karakteristieke huizen bij die dijk dan weg? Kunnen bomen blijven staan? Hoe doe je dat concreet? Als het waterschap het peil verhoogt, verdwijnen de boeren in dat gebied. Dat heeft een enorme invloed op de omgeving: je wilt dat niet aan techneuten of ambtenaren overlaten. Als bewoner moet je dat kunnen sturen via de besturen van de waterschappen.”
Wat maakt Water Natuurlijk dan uniek? Wat is er anders dan andere partijen?
“De afgelopen jaren was Water Natuurlijk in Amstel Gooi en Vecht de grootste partij en dus bepaalden wij in belangrijke mate het beleid. Het beleid is door ons echt anders dan een paar jaar geleden: meer aandacht voor natuur, landschap, recreatie, milieu en dierenwelzijn. Wij geven nadrukkelijk ruimte aan inbreng van bewoners over wat zij schoon water vinden. Kun je de omgeving zo vormgeven dat mensen zich er prettig in voelen en het mooi vinden, zonder concessies te doen aan de veiligheid? In vergelijking met vroeger lukt dat beter dan ooit.”
De vergelijking moet niet gaan over nu en vroeger, maar over de verschillende partijen waar men nu op kan stemmen.
“We zijn opgericht door Natuurmonumenten, de provinciale landschappen en Sportvisserij Nederland en later is daar de steun van D66 en GroenLinks bijgekomen. Zij vinden dat onze lijn het dichtst bij hun visie ligt. Maar wij zijn een onafhankelijke vereniging en geen verkapt D66 of een verkapte sportvisserijclub.”
“Een partij als de VVD dringt heel erg aan op kostenbesparing en wil een meer technische uitvoering van de waterschappen. Wij zijn er juist van overtuigd dat als je het waterbeheer duurzamer maakt, het ook goedkoper wordt. Het onderscheid is dat wij voor duurzaam waterbeheer zijn en dat natuur voor ons belangrijk is. Wij willen CO2-neutraal werken, dat we onze eigen energie opwekken, dat we grondstoffen terugwinnen uit afvalwater, dat we een groen en natuurlijk dijkbeheer doen, dat we waterkwaliteit hoog op de agenda hebben en dat we in gesprek blijven met bewoners. Wij willen geen technocratische invulling.”
