Ook de tweede serie van de satirische nieuwsshow Zondag met Lubach is een groot succes. De kijkcijfers zijn goed en steeds meer ‘kenners’ vragen om een dagelijkse variant. Telegraaf-recensent Marcel Peereboom vindt Lubach bijvoorbeeld een baas: ‘eindelijk een opvolger voor Koot & Bie’. Bedenker Arjen Lubach zelf blijft vooralsnog rustig onder de grote aai over zijn bol: ‘dagelijks zal lastig worden’.
Heb je dit programma makkelijk verkocht aan de omroep?
“Ik was al een paar keer bij de VPRO geweest met allerlei programma-ideetjes, bijvoorbeeld met een tv-variant van De Recensiekoning, de site waarmee we alles in het leven recenseerden. Ook lanceerde ik plannen met Op Sterk Water, het improvisatiecollectief waar ik jaren mee speelde. Op een gegeven moment vroeg iemand bij de VPRO: wat zou je écht willen als je mocht kiezen. Geef me dan maar een latenightshow, zei ik voor de grap. En voordat ik het wist belde producent Human Factor op met de mededeling dat er budget was voor een pilot.”
Zat je direct op de lijn van nieuwssatire?
“We dachten eerst aan een format zoals David Letterman en Jimmy Fallon, maar daar voelde ik me steeds minder bij op mijn gemak. Het idee begon te leven van een wekelijkse nieuwssatire. Dat was weliswaar vaak geprobeerd, maar ik geloof er wel in. Dat is het steeds meer geworden.”
Het is inderdaad vaak gedaan. Sterker nog: door jou in 2007 bij BNN met De Nieuwste Show (meta-dingetje: het laatste gedeelte van de vraag is er inderdaad later bij gegoogled in de hoop dat de interviewer iets intelligenter lijkt. Arjen is een slimme gast en die prikt daar moeiteloos doorheen. Bij Studio Sport krijgen commentatoren de mogelijkheid om achteraf iets toe te voegen aan het ‘live-verslag’. De meeste ijdele mannen zien de goals nog wel eens aankomen… achteraf dan…).
“Ik heb daar aan meegedaan, maar het was natuurlijk niet mijn project. Er is daar echt van alles misgegaan; er waren bijvoorbeeld te weinig schrijvers en we namen op in een heel klein zaaltje met 20 mensen. Niemand had eigenlijk een idee.”
Maar je kreeg dus langzaam een beeld hoe je alles in elkaar moest schuiven?
“Het is een mix van alles wat ik ooit gedaan heb en wat ik gaaf vind in Amerikaanse shows. Ik ben in september in New York geweest om rond te kijken bij The Colbert Report, Last Week Tonight With John Oliver en Seth Meyers en dan leer je hoe het maakproces werkt hoewel wij het met tien keer minder mensen doen. De rapservice bij Koefnoen zit er een beetje in, maar je moet niet doen alsof het zo’n uniek format is; het is een man in een pak die nieuws op een komische manier bespreekt.”
Dat klopt wel, maar er zit aardig veel van jouw oude werk in.
“Dat klopt wel en ik voel me inmiddels ook wel thuis achter die desk. Ook omdat ik die geluidsfragmenten heb en dat er Buro Renkema-achtige filmpjes voorbijkomen. Er zit ook veel improvisatie in met gasten omdat ik dat in het theater veel deed. Maar moet ik dat allemaal over mezelf zeggen?’
Het is tof om te zien dat je eindelijk die gasten een beetje loskrijgt. We hebben een talkshowtraditie van serieuze interviews, maar jij duwt dat allemaal wat sneller richting een grap of een leuk verhaal. Zoals Jimmy Fallon dat doet.
“Het is niet erg om daar vooraf over na te denken. Als er een actrice komt met een nieuwe film heb ik liever twee mooie anekdotes dan allerlei non-info over die film. Voor zo’n actrice is het leuk dat ze zichzelf grappig neerzet en wij hebben daar ook iets aan als makers. Het is toch ook pretentieus dat je in vier minuten een diepzinnig gesprek kan voeren? Het moet gewoon leuke televisie worden.”
Dus dat bespreek je van te voren ook met je gasten?
“Ja, daar hebben we altijd overleg over.”
Kunnen Nederlandse gasten dat al een beetje? Laatst was Nicole Kidman bij Fallon en die had een geweldig verhaal paraat over een mislukte date met de presentator zelf.
“Dat wordt steeds gangbaarder in Nederland. Een politicus is toch ook veel sympathieker als hij overkomt als een leuk mens in plaats van dat hij zuur zegt dat hij niet meedoet?”
Het dansje van Pechtold was ook van te voren bedacht?
“Elk televisieprogramma kent het ‘voorgesprek’ waarin met gasten wordt overlegd over de inhoud van een programma. Pechtold wilde een aantal dingen niet doen: in een andere taal praten en zingen. We bedachten ‘Arjens Antwoord Apparaat’ en hij kreeg de opdracht de Macarena te dansen én antwoord te geven. Ik dacht hij zou weigeren of een beetje zou rommelen aan de desk, maar opeens stond hij op. Wel maf trouwens: als Obama bij Jon Stewart iets opvallends doet, vinden mensen het leuk, maar in Nederland spreken mensen daar schande van. Mensen moeten maar lekker vinden wat ze vinden natuurlijk.”
Wanneer beginnen jullie eigenlijk met schrijven?
“De schrijvers Jonathan van het Reve, Tex de Wit, Diederik Smit, Edo Schoonbeek en ik beginnen elke woensdagochtend en dat werken we donderdag en vrijdag uit. Op zaterdag gaan we dan repeteren zodat we er zondag klaar voor zijn. In totaal werken er veertien mensen aan het programma.”
Is het een goedkoop programma?
“Zeker, de schrijvers werken soms dag en nacht door, maar dat is de enige manier waarop je deze oorlog kan winnen. Oorlog ja, iedereen zegt dat zo’n programma niet te maken is en dan wordt het voor mij een strijd. Dagelijks zal wel lastig worden, zeker met zulke budgetten.”
Bij Radio 1 vertelde Bert van der Veer dat hij het inderdaad een goed idee vindt om jouw programma dagelijks te programmeren. Je krijgt sowieso hele goede kritieken.
“Dan moet je er wel vijf keer zoveel mensen bijhebben. Het probleem met comedy is dat als het een minuut lang niet leuk is dat het pijnlijk wordt. Wij zeggen op zaterdag wel eens tegen elkaar: die minuut is misschien niet zo heel leuk. En dan nog is het de vraag of er genoeg nieuws is om dagelijks iets te maken.”
In de VS kan dat wel?
“Daar is veel meer nieuws omdat er een voortdurende strijd gaande is tussen links en rechts. Wij hebben natuurlijk heel veel partijen en dus kabbelt alles maar een beetje voort, dan moet je echt mazzel hebben dat er eens iets leuks gebeurt. Maar misschien werkt dat met een grote club mensen wel anders.”
Zit er ook veel politieke mening in het programma? Opeens was TTIP (verdrag tussen VS en Europa) trending topic terwijl niemand er daarvoor iets van wist.
“Ik verkondig nooit iets waar ik niet achtersta. Je moet dat ook niet groter maken dan het is; wij zijn grappenmakers. Het is leuk dat het TTIP-alarm groot werd opgepakt, maar wij maken comedy en wat de wereld ermee doet is aan de wereld, nou ja Nederland.”
