Met update – De PvdA dreigt in de Tweede Kamer niet akkoord te zullen gaan met vrijhandelsverdrag TTIP, wanneer niet wordt voldaan aan een aantal strikte voorwaarden. Dat zegt PvdA-kamerlid Jan Vos in een gesprek met ThePostOnline. Daarmee gaat de Partij van de Arbeid in tegen het kabinetsbeleid. VVD, maar ook PvdA-minister Ploumen, die TTIP in haar portefeuille heeft, zijn voorstander van het verdrag, dat Nederland volgens sommige schattingen op termijn 4,1 miljard euro zou kunnen opleveren.
Vos wil de garantie dat Europa niet geconfronteerd wordt met de chloorkip, hormoonvlees of Amerikaanse arbeidsstandaarden. Wanneer het kabinet niet kan garanderen dat er in het vrijhandelsverdrag geen afbreuk zal gedaan worden aan onze voedsel-, milieu- en sociale standaarden, en er geen sprake zal zijn van de mogelijkheid tot private geschillenbeslechting, zal de partij niet instemmen met het verdrag. De Tweede Kamer debatteert donderdagmiddag over Europa.
“We zijn zo’n 2,5 jaar geleden begonnen te debatteren over TTIP, voor een belangrijk deel over de issues die nu ook spelen”, licht Vos toe. “Maar de laatste tijd ontstond daarover bij mij steeds meer onvrede. We weten niet wat er gebeurt, terwijl het om heel essentiële dingen gaat. En dus heb ik langzamerhand zoiets van, het kabinet kan mooie dingen zeggen, maar ik wil nu gewoon duidelijk maken namens de Partij van de Arbeid dat wij hier niet mee instemmen wanneer niet aan een aantal voorwaarden wordt voldaan.”
Dat de PvdA deze draai zou maken, lag al enigszins in de lijn der verwachting. Eerder deze week stemde de partij voor een motie van Gert-Jan Segers (ChristenUnie) die stelde dat TTIP geen geschillenbeslechting mocht bevatten die afbreuk zou doen aan het Nederlandse rechtssysteem en de democratische besluitvorming. De VVD stemde als enige partij, in lijn met kabinetsbeleid, tegen deze motie.
Mooi! Deze TTIP-motie is net aangenomen. VVD tegen, de rest van de Kamer voor. pic.twitter.com/9dw7MExeHe
— Gert-Jan Segers (@gertjansegers) March 31, 2015
Afwezigheid van private geschillenbeslechting is dus de eerste harde voorwaarde die de PvdA stelt. Daarmee doelt de partij op de ISDS-bepaling. Deze ‘inter-state dispute settlement’ bepaling zou kunnen voorzien in de oprichting van een nieuw (privaat) internationaal tribunaal, waar staten die deelnemen aan het verdrag elkaar voor een rechter kunnen slepen als ze menen dat nieuwe nationale wetgeving hun belangen, zoals bepaald in het verdrag, schaadt.
In dat geval gaan uitspraken van een privaat orgaan dus boven de nationale of Europese wetgeving, en dat wil de PvdA voorkomen. “Het gebeurt in andere vergelijkbare gevallen tot nu toe heel weinig, maar we zien wel dat multinationals steeds meer de randen opzoeken van de wetgeving.” Vos wil ervoor zorgen dat TTIP in geen geval boven nieuwe Nederlandse wetten komt te staan.
“Ik wil gewoon mijn hand op kunnen steken. En het kabinet moet er maar voor zorgen dat dat kan.”
Daarnaast wil de PvdA de garantie dat er geen afbreuk wordt gedaan aan de voedselstandaarden. De chloorkip is voor de PvdA een reële vrees. En ten slotte wil Vos ook niet dat door TTIP de milieu,- en sociale standaarden die wij hier kennen in het geding komen. Hij vindt dat de minister Ploumen hierover nog geen harde garanties heeft gegeven.
Dat Ploumen niet voldoende garanties kan geven, is op zichzelf overigens niet heel vreemd. De onderhandelingen rondom TTIP worden namens Europa gevoerd door (de niet gekozen) Eurocommissaris Cecilia Malmström. Ze vinden plaats achter gesloten deuren, dus niemand weet exact over welke verdragstekst er nu precies onderhandeld wordt.
En als klap op de vuurpijl is het ook nog niet zeker dat de uiteindelijke verdragstekst ter goedkeuring voorgelegd gaat worden aan de lidstaten. Het lijkt er zelfs op dat de Europese Commissie dat actief tegenwerkt. En dat terwijl het verdrag een van de meest, zo niet de meest, vergaande overdracht van bevoegdheden is die we in lange tijd gekend hebben.
De SP heeft daarom in de Tweede Kamer al opgeroepen tot een referendum over het verdrag, en wordt in die oproep inmiddels gesteund door GroenLinks, SP, PVV en Partij voor de Dieren. De PvdA wil zo ver nog niet gaan, maar eist nu wel dat het kabinet er alles aan gaat doen om ervoor te zorgen dat de lidstaten meer inspraak en duidelijkheid krijgen over TTIP.
“Ik wil gewoon mijn hand op kunnen steken”, zegt Vos. “En het kabinet moet er maar voor zorgen dat dat kan.”
Update 12.32 – De boot is aan: de PvdA in het Europees Parlement keert zich ook tegen TTIP.
Handelsverdrag TTIP zorgt voor lastige discussie bij Buitenhof
