Het Spui is zaterdagmiddag leeg. De ME staat voor het Maagdenhuis waar inmiddels onderzoek wordt gedaan naar de vernielingen door de voormalige bezetters. Volgens Twitter zou op het plein om drie uur een festival ‘over wetenschap’ beginnen. Maar actievoerders, krakers en zelfs wetenschappers zijn hier in geen velden of wegen te bekennen. Laat staan studenten. Misschien komt het omdat het regent? Al snel blijkt het festival ‘verplaatst’ naar Bijzondere Collecties, een UvA-museum op loopafstand van het Spui. Zou daar een mensenmassa op de been zijn?
Niet helemaal. In de hal staan zo’n vijftig mensen. Na een tijdje begint een man met een baard de menigte in het Engels toe te spreken. Een demonstrant weet me te melden dat baardmans een expert is op het gebied van collectieve actie. Hij weet veel van ‘het handen wapperen’, een handeling die werd gebruikt bij vergaderingen in het Maagdenhuis om te zien of de groep het met beslissingen eens was. Baardmans praat in het niets want de meeste aanwezigen letten niet op. Maar dit festival is er dan ook ter ere van de wetenschap.
Het UvA-personeel staat erbij en kijkt ernaar. Een medewerker begint spontaan te stotteren als ik vraag of de actievoerders hier zijn uitgenodigd of dat ze spontaan zijn gekomen. Er komt geen antwoord. De beheerder loopt zenuwachtig heen en weer en reageert kribbig op dezelfde vraag. De actievoerders zijn hier spontaan, dat is nu wel duidelijk. Wat politieagenten in burger kijken toe.
De massa zet zich na een tijdje weer in beweging naar buiten. De ME is inmiddels gearriveerd en staat verderop op de Oude Turfmarkt. Actie is niet nodig, want nog geen kwartier later zijn alle actievoerders naar buiten gegaan, de regen in. Het is een marsje van hooguit dertig mensen. Inmiddels begin het steeds harder te regenen.
Nu de actievoerders weg zijn, is duidelijk waarom ze hierheen gingen: dit is werkelijk een prachtig gebouw wat de UvA ongetwijfeld veel geld heeft gekost. Bijzondere Collecties sluit de deur om te voorkomen dat er nog actievoerders binnen kunnen komen. Twee ME-ers staan erbij en kijken ernaar. Een vrouw legt aan twee laatkomers uit dat het festival vandaag ‘waarschijnlijk niet meer doorgaat’.
De meute heeft zich weer verplaatst naar het Spui, waar nog steeds ME-ers bij het Maagdenhuis staan. Of de beslissing echt democratisch wordt genomen is niet duidelijk, maar men zet een mars in door de Kalverstraat, het bastion van zaterdagmiddag-kapitalisme. Bij H&M kijken de mensen op van de natgeregende, schreeuwende actievoerders zonder spandoeken.
Het is lastig een meute bij elkaar te houden en dus wachten de leiders die geen leiders mogen heten af en toe op de achterblijvers. Toevallig is dit bij de grootste en dus foutste winkelketens: Zara en Forever21. Ook in de Kalverstraat blijkt eens te meer dat dit protest erg weinig met de UvA te maken heeft. De leuzen gaan vooral over kapitalisme. Af en toe is er een oprisping van het UvA-sentiment en wordt er nog aan de vermaledijde instelling gerefereerd. Men studeert er meestal toch niet.
De reacties van het publiek in de Kalverstraat zijn veelzeggend. Een verkoopster van Tommy Hilfiger lacht de demonstranten uit, een verkoper van Peek en Cloppenburg legt toeristen uit dat het om een studentenprotest gaat ‘maar dat hij er ook niet veel van begrijpt’ en bij de Zara lijken de beveiligers bang dat de demonstranten komen schuilen. Dat doen ze niet.
De meeste mensen negeren de demonstraten. De stoet is vooral hinderlijk aanwezig bij de kapitalistische bezigheden en dus zit ook niemand op hun boodschap te wachten. Zoals de verkoper van Peek en Cloppenburg treffend illustreert is de optocht vooral verwarrend. Het is nauwelijks duidelijk dat dit een protest tegen de UvA is of zou moeten zijn, terwijl het min of meer wel zo de geschiedenisboeken ingaat. Al is dat natuurlijk te veel eer.
De demonstranten bereiken het – al eens eerder bezette – Bungehuis waar inmiddels ook politieagenten in burger zijn aangekomen. De groep beslaat nog steeds zo’n dertig man. Ondanks ‘de enorme steun’ van ‘de academische gemeenschap’ zijn ruim 31.000 studenten en 5.000 medewerkers van de UvA (medewerkersaantal exclusief AMC) niet op komen dagen. Ze hadden geen zin om als verzopen katten zichzelf in de Kalverstraat te kijk te zetten door contextloos iets onbegrijpelijks tegen het kapitalisme te roepen.
De krakers, actievoerders en anderen in het Maagdenhuis beriepen zich steeds op massale steun. Misschien hadden ze die in het begin ook wel. Vandaag blijkt daar bij het geïrriteerde UvA-personeel van Bijzondere Collecties, het Amsterdamse winkelende publiek en alle andere UvA-betrokkenen niets meer van. Men twittert nog steeds driftig door, maar als je na deze zielige vertoning echt denkt dat deze beweging een grote achterban heeft, moet je je hoog nodig laten nakijken.
