Het kabinet heeft het Kiev-memo – een verslag van een Nederlandse diplomate van een bijeenkomst in Kiev waar diplomaten drie dagen voor de aanslag op de MH17 werden bijgepraat over de veiligheid van het luchtruim boven Oekraïne – op donderdag 15 januari dit jaar naar de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) gestuurd. Dat blijkt uit antwoord op Kamervragen van CDA en D66.
De diplomate verstuurde het memo op maandag 14 juli naar Den Haag. De NOS onthulde op zaterdag 3 januari dit jaar dat een Nederlandse diplomate aanwezig was geweest bij de briefing in Kiev. Kamervragen volgden en op donderdagavond 8 januari – om 23.15 – gaf het kabinet het bestaan van een dergelijke briefing toe. De Tweede Kamer wilde vervolgens opheldering en het memo inzien maar het kabinet weigert dat tot op de dag van vandaag.
Pas op donderdag 15 januari verstuurde het kabinet het memo naar de OVV die een week daar voor haar eerste onderzoeksverslag over de MH17 had gepubliceerd.
De OVV kreeg op woensdag 23 juli 2014 officieel de opdracht de aanslag op de MH17 te onderzoeken. De OVV was echter op vrijdag 18 juli al een onderzoek begonnen naar de vluchtroute: wat deed de MH17 daar en waarom? Nu blijkt dus dat de Onderzoeksraad pas een half jaar later is ingelicht over het memo; een half jaar later.
Minister-president Mark Rutte zei tijdens een persconferentie op vrijdag 18 juli, één dag na de crash:
“Maar een ding moet glashelder zijn. De onderste steen moet boven. Als het een aanslag is moeten de daders worden opgespoord en hun gerechte straf krijgen. Eerder zullen we niet rusten. Daar hebben de slachtoffers en hun nabestaanden recht op.”
CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt zegt tegen ThePostOnline dat het ‘zorgelijk’ is dat de OVV zolang in het ongewisse is gelaten over het memo:
“Het hele idee van onafhankelijk onderzoek was dat het snel en zorgvuldig zou gebeuren. Dat hangt niet op een week maar dit stuk had eind juli of in augustus bij de Onderzoeksraad moeten liggen. Het kabinet had deze informatie spontaan en zonder scrupules moeten delen met de OVV. Het kan niet dat hier politieke druk voor nodig was.”
De Tweede Kamer debatteert donderdag voor het eerst plenair over de MH17. Omtzigt wil van het kabinet opheldering. Ook wil hij weten of de onderzoekers nu beschikken over alle relevante documenten.
OVV-woordvoerder Wim van der Weegen houdt zich op de vlakte. Zaterdagavond zegt hij tegen ThePostOnline:
“In het algemeen geldt dat wij in ons eindrapport verslag doen van het onderzoek. Dat is ook de plaats waar wij mededelingen doen over het onderzoeksproces. Bijvoorbeeld in de onderzoeksverantwoording.”
Op de vraag van Omtzigt over de OVV wel alle informatie krijgt zegt Van der Weegen:
“De informatiestromen in dit soort onderzoeken zijn groot. Op dit moment zien wij geen aanleiding hier opmerkingen over te maken.”