Fons de Poel is vertrokken als presentator bij Brandpunt na de snotneusaffaire. Hij heeft volgens de directie van KRO-NCRV zijn geloofwaardigheid ondergraven door zijn commerciële activiteiten. De Poel vertrekt overigens niet bij de omroep, maar mag zich de komende jaren toeleggen op ‘journalistieke documentaireseries’. Of zoiets.
Voormalig mediadirecteur KRO en oud-Brandpunt verslaggever Ton Verlind is niet verbaasd over de ontstane ophef rond de anchorman. “Toen ik als mediadirecteur bij de KRO werkte, heb ik veel discussies gehad over dit onderwerp met Fons omdat ik vond dat het bijklussen niet samengaat met je journalistieke onafhankelijkheid.
‘Sinds de crisis in 2008 is het toch onmogelijk om congressen te leiden voor banken terwijl je een dag later aan bankdirecteuren moet vragen of ze niet teveel verdienen?’
Zijn journalistieke rol is destijds een tijdje iets minder prominent geweest, maar blijkbaar had de nieuwe creatieve directie geen moeite met die activiteiten van Fons. Hij heeft in die periode nadrukkelijk gekozen voor zijn zakelijke loopbaan en niet voor de journalistiek. Blijkbaar heeft de leiding daar nooit moeite mee gehad, maar nu komt het opeens allemaal naar buiten.”
Verlind vindt het maar vreemd dat de publieke omroep zo gemakkelijk tolereert dat verslaggevers en journalisten hun geld ook buiten de journalistiek verdienen. “Ik ben daar misschien een beetje puriteins in, maar ik vind dat je een duidelijke keuze moet maken. Of je kijkt kritisch naar banken en verzekeringsmaatschappijen of je gaat voor hen werken en kiest voor het geld. Het is nu eenmaal zo dat als je aan bekendheid via tv wint dat je gevraagd wordt voor zulke gelegenheden waar veel geld te verdienen is. Sinds de crisis in 2008 is het toch onmogelijk om congressen te leiden voor banken terwijl je een dag later aan bankdirecteuren moet vragen of ze niet teveel verdienen?”
Toevallig vertelde Journalistiek Hoogleraar Jeroen Smit – naar eigen zeggen ook een enthousiast spreker/dagvoorzitter op congressen van banken – een half uur voor De Poels vertrek in het Mediaforum van Radio 1 dat hij wel wat verzachtende omstandigheden kan aandragen. De geplaagde anchorman is immers niet in vaste dienst bij de KRO-NCRV, maar werkzaam als freelancer met een vaste aanstelling.
Verlind: “Dat vind ik echt onzin want dan moet de publieke omroep zo iemand niet neerzetten als een onafhankelijke duider van het nieuws. Kijk, de journalistiek is zo’n beetje het laatste instituut dat misstanden aan de kaart kan brengen en de publieke omroep vind ik daar helemaal leidend in. Helder toch? Er is belastinggeld beschikbaar en in ruil daarvoor controleren journalisten de machtstructuren met al hun vakkennis. Dat is een overzichtelijk gegeven waar mensen iets van begrijpen.
“Niemand snapt het dat De Poel wél kan bijkussen omdat hij in vaste dienst is en een ander niet. Ik denk dat het hoogste tijd is dat de omroep weer kijkt naar de ethiek van het vak. De omroepen hebben de discussie over bijklussende journalisten laten versloffen.”
Verlind zegt dat notabene het KRO-programma Reporter in 2004 al lijsten openbaarde met bijklussende journalisten en presentatoren van de publieke omroep. “Blijkbaar is er daarna niets veranderd en het wordt de hoogste tijd dat er weer eens iets gebeurt. Ik weet nog goed dat de makers Marc Josten en Bart Nijpels [check dit, BH] destijds echt verketterd werden door collega’s dat ze dit durfden maken. Die zou je eens moeten vragen wat ze toen allemaal te horen kregen. Misschien had de KRO-directie daar toch eens naar moeten kijken.”
Overigens gaat De Poel nu ‘journalistieke documentaires’ maken. Is dat een beetje een handige oplossing, volgens Verlind? “Dan hou je toch hetzelfde probleem? Hij zal vast geen documentaires gaan maken over de natuur in Het Gooi. Het gaat er gewoon om dat Fons een keuze moet maken voor het zakenleven of voor de onafhankelijke journalistiek. Ik snap ook niet dat de collega’s van Fons dit allemaal getolereerd hebben want dat dit allemaal gaande was, was volkomen duidelijk.”
Foto, van links af: Ton Verlind, Wilfred Kemp, Paul van Soest, Fons de Poel, Frank Jansen (ANP/Kippa).