Ze zijn er nog wel, maar die er zijn, zijn oud en grijs, of vrij klein. Of klein in aantal. Toch waren het eens de koninginnen van de lucht. Hun gloriejaren, de twintiger en dertiger jaren van de vorige eeuw, liggen echter grotendeels ‘vergeeld’ achter hen. Het op stand vervoeren van rijke stinkerds doen de overgebleven exemplaren ook al decennia niet meer. De talrijkste onder hen, de tweemotorige Bombardier CL-415 turboprop, dropt water. Laat dit nou net het laatste zijn waar zij die in de Middellandse Zee ronddobberen behoefte aan hebben. Zij zien liever dat ze naast hen op het water landen om ze op te pikken. Hoewel de ‘hele wereld’ mediaal tot tranen toe bewogen is om hen, komen er geen vliegboten van heinde en verre voor hen.
Toegegeven, van de meeste hebben we alleen de foto’s nog. Zoals van de Caproni Ca.60, waar sommigen bovendien niet dood in gevonden willen worden. Bij leven, en bovenal welzijn, kon een verblijf aan boord van een Dornier X Flugschiff in de vroege jaren dertig van de vorige eeuw een aangename manier van de Atlantische oceaan oversteken worden, maar dit duurde in de praktijk langer dan Columbus nodig had. Dus bleef het bij drie exemplaren, ondanks dat de twaalfmotorige Dornier X in 1929 de grootste was.
Dornier X (foto: wiki-Bundesarchiv)
Niet de grootste, eerder de kleinste, was de dappere eenmotorige Vought OS2U Kingfisher. De ruim 1500 gebouwde exemplaren deden fantastische dingen in WOII, zoals het uit zee vissen van mensen. Helaas met slechts een of twee tegelijk, want meer ruimte was er niet.
Een ander toestel, de machtige Boeing 314 Clipper, bestaat naast op glorieuze foto’s alleen als replica. Van de haast even oude en hier wat op lijkende Martin Mars zouden eigenlijk alleen nog plaatjes moeten zijn, maar dat verdommen ze. Ze werken door. Andere museumstukken willen eveneens nog wel eens opstijgen, zoals de ‘PBY’, de Catalina, waar er dik drieduizend van werden gebouwd, inclusief tientallen voor Nederland.
Boeing 314 Clipper (foto: wiki-Library of Congress)
Met een levensreddende, maar helaas nimmer gebouwde échte Sea Hercules, vergeelde plaatjes of museumstukken trek je echter geen mensen in nood uit zee. Ook al vindt u misschien net als ik dat als ze geen echte vluchtelingen zijn, ze terug naar hun eigen land moeten, de bonte mix van vluchtelingen en migranten laten verzuipen in de Middellandse Zee vindt vrijwel iedereen inhumaan.
Boven die Middellandse Zee is het verblijf van het ene Nederlandse Dornier-228 kustwachtvliegtuig door onze edelmoedige regering verlengd. In vergelijking tot de P-3C Orions die we hadden, een nogal lullig kleintje. Met twee stuks, ook aangeschaft in inmiddels overbekende Hollandse aantallen. De bemanning van zo’n Dornier kan echter hooguit een klein reddingsvlot afwerpen, en verder alleen waarnemen dat mensen verzuipen. Ongeacht hoe kalm de zee is, ze kunnen niemand oppikken.
ShinMaywa US-2 (foto: wiki, upload van Mamo)
Bombardier CL-415 (foto: wiki, upload van Maarten Visser)
Iets wat de paar operationele Russische Beriev Be-12s en Be-200s wel kunnen. De Japanse ShinMaywa US-1 en US-2s ook. Net als het handvol Chinese Harbin SH-5s. De tientallen Bombardier CL-415 blusvliegtuigen zoals in gebruik bij onder andere Frankrijk, Griekenland, Italië en Spanje zijn weliswaar niet standaard ingericht voor reddingsoperaties, maar kunnen elk wel wat mensen uit zee trekken bij kalm weer. Hebt u uit de lijst van meer-of-minder geschikte kandidaten er al eentje dit zien doen?
ShinMaywa US-1 en US-2
Beriev Be-12
(Titelfoto: Beriev Be-12P. Foto: wiki, upload van Yevgeny Pashnin)