In de complexe wereld met de enorme toevlucht van vluchtelingen naar het Europese continent ontbreekt er een duidelijke visie die er voor kan zorgen dat vluchtelingen niet als zielig of als gevaar, maar als potentiële aanwinst gezien worden. Bezorgde burgers schreeuwen moord en brand, dat Nederland vol is. Er worden op sociale media zelfs gejubeld wanneer duizenden bootvluchtelingen in de Middellandse zee verdrinken. Niet verrassend dat een politieke beweging die de grens wil sluiten voor niet-westerse immigranten alle politieke peilingen de baas is.
Laten we in het Nederland van Rita Verdonk en Geert Wilders de knop doorhakken en het discours radicaal veranderen. Het behandelen van vluchtelingen als zzp’ers zal een stap in de goede richting zijn. Dit is een veel positiever benadering die zowel Nederland als de vluchtelingen in staat stelt om vooruit te kijken, mogelijkheden te zoeken in plaats van te stranden in een ouderwets verhaal dat vluchtelingen per definitie als zielig, armzalig en gevaarlijk bestempelt.
Laat mij u voorstellen aan Malewa. Hij is een van de 23.000 vluchtelingen die vorige jaar in Nederland asiel hebben aangevraagd. Los van zijn motief om in Nederland asiel aan te vragen is hij op dit moment in zijn bestaan grotendeels afhankelijk van de Nederlandse staatszorg. Dat een fatsoenlijk en rijk land als Nederland bed, brood en bad aan asielzoekers zoals Malewa realiseert is meer dan logisch. Malewa is daarom ook meer dan dankbaar dat hij hier in veiligheid mag ademhalen.
Maar, wat is ons motief om asielzoekers zoals Malewa op te vangen? Helpen wij Malewa omdat internationale verdragen daar ons toe verplichten of doen we dat vanuit een intrinsieke motivatie? Het publieke discours demoniseert asielzoekers zoals Malewa. Ons beleid plaatst asielzoekers onder het departement ‘veiligheid en justitie’. Impliceren we daarmee niet dat asielzoekers een gevaar vormen?
Want hoe stom het ook mag klinken Malewa is geen zielig mens en hij zal zichzelf nooit als een zielig mens beschouwen. Als leraar Wiskunde was hij in zijn geboortestad een gerespecteerd man. Net als velen is hij genoodzaakt om zijn land te verlaten. Over de motieven kunnen we nog eindeloos speculeren en debatten voeren.
Wat wij wel weten is dat Malewa ondanks alle beperkingen en tegenslagen op zoek ging naar plek om zijn overlevingskans te vergroten. En ja; hij kwam naar Europa, naar Nederland. Hij leeft met de hoop hier veiligheid, welvaart en vrijheid te mogen vinden. Wie wil dat niet?
Asielzoekers zoals Malewa dienen niet als zielig te worden bestempeld. Zij beschikken over doorzettingsvermogen om in nieuwe omstandigheden een beter leven op te bouwen. Hun competenties dienen optimaal te worden ingezet voor de Nederlandse samenleving. De Nederlandse overheid moet daarom stoppen met het classificeren van migranten zoals Malewa onder het departement ‘Veiligheid en Justitie’. Verplaatsen Malewa naar een departement ‘Migratie en ontwikkeling’ zodat hij zijn talenten en doorzettingsvermogen kan inzetten voor Nederland.
Laten we de kracht en de hoop die asielzoekers zoals Malewa beschikken inzetten in Nederland. Een positieve benadering die vluchtelingen niet als gevaar ziet maar als potentiële aanwinst van Nederland. Te beginnen met een zzp-status voor iedere asielzoekers.
Ik pleit niet voor een technische discussie over hoe asielzoekers ingeschreven kunnen worden bij de Kamer van Koophandel. Ik pleit voor een discoursverandering die asielzoekers als individuen ziet die op basis van hun verleden en hun visie op de toekomst een potentie hebben die ingezet kan worden ín en vóor Nederland. Ik pleit voor een discoursverandering die mensen als capabel beschouwt en niet als zielig of gevaarlijk.
Al jaren wordt de indruk gewekt dat asielzoekers zielig zijn, en hier alleen maar komen om hun hele leven afhankelijk van ons te zijn. Wie veel asielzoekers spreekt komt snel er achter dat het competente mensen zijn die niet willen stil staan en graag iets van hun leven willen maken.
Laten we iedere asielzoeker een zzp-status verlenen om meteen in de Nederlandse samenleving aan de slag te gaan. In de schoonmaakbranche, in de kennis-sector, in de agrarische sector maar ook in de zorg. Het is aan ons de keuzen om te denken dat dit onmogelijk is, of we kunnen de discours radicaal veranderen. Asielzoekers zijn hier niet alleen om te janken. Ze zijn hier om te leven. Benut hun talenten en laat hun hoop niet verloren gaan.
Dit artikel verscheen eerder op de website van Kiza Magendane