Het interdepartementaal beleidsonderzoek naar zzp’ers is klaar, maar de resultaten worden nog even niet openbaar gemaakt. Eerst moet het kabinet zich erover buigen en bedenken welke conclusies het eraan verbindt. Pas dan stuurt de minister van Financiën het lang verwachte rapport naar de Tweede Kamer.
Het onderzoek van de Ambtelijke Werkgroep IBO-zzp moest antwoord geven op twee vragen. Een: moeten zzp’ers worden gedwongen zich aan te passen aan het sociale stelsel zoals het is, of moet het sociale stelsel zo worden aangepast dat het recht doet aan de eigen positie van zzp’ers? En twee: hoe, in vredesnaam?
De werkgroep bestaat uit ambtenaren van de drie meest betrokken ministeries: Financiën, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Economische Zaken. Omdat die niet allemaal dezelfde belangen hebben en dezelfde visie, werd er een onafhankelijke voorzitter aan toegevoegd in de persoon van Pieter Hasekamp, destijds algemeen directeur van Zorgverzekeraars Nederland.
De werkgroep heeft vorig jaar alles en iedereen die ook maar iets over zzp’ers vindt ontvangen in een serie hoorzittingen. Van VNO-NCW en MKB Nederland tot de belangenorganisaties van zzp’ers. Het Centraal Planbureau, het Sociaal en Cultureel Planbureau en het Centraal Bureau voor de Statistiek voorzagen de werkgroep van informatie en adviezen.
Eind vorig jaar bleek dat de werkgroep meer tijd nodig had om al die input te verwerken. Ook moesten de gevolgen worden doorgerekend van beleidsvarianten die ter sprake waren gekomen. Daarop verleende het kabinet de werkgroep uitstel tot in het tweede kwartaal. Zo werd dit gevoelige dossier ook over de statenverkiezingen van 18 maart heen getild, waar de coalitie van VVD en PvdA weinig vertrouwen in had.
Terwijl de werkgroep alles op alles zette om de nieuwe deadline wel te halen, deed zich nog een bedrijfsongevalletje voor. De onafhankelijke voorzitter bleek een baan hebben gekregen als topambtenaar op het Ministerie van Financiën. Als directeur-generaal Fiscale Zaken wordt hij daar mede verantwoordelijk voor de uitvoering van zijn eigen advies.
Steven van Weyenberg, de fractiespecialist van D66 in de Tweede Kamer stelde nog schriftelijke vragen over die opmerkelijke move, maar werd door minister Dijsselbloem met een kluitje in het riet gestuurd.
Het rapport van de werkgroep is inmiddels aangeboden aan de ministers Dijsselbloem van Financiën, Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, en Kamp van Economische Zaken, alsmede aan staatssecretaris Wiebes die op Financiën verantwoordelijk is voor de Belastingdienst.
Bronnen rond de werkgroep gaan ervan uit dat het kabinet het rapport nog voor de zomer aan de Tweede Kamer stuurt. Dan wordt het samen met het kabinetsstandpunt openbaar gemaakt.
De Tweede Kamer gaat van 3 juli tot en met 31 augustus met reces, zodat er op zijn vroegst in september over gedebatteerd kan worden. De coalitie zal dat nieuwe uitstel niet ongelegen komen.
Ondertussen zitten ZZP’ers en hun opdrachtgevers met de gebakken peren. Er hangt van alles boven de markt, maar niemand weet wat. Hoe eerder aan die onzekerheid een eind komt, hoe beter.
Journalisten van TPO Magazine deden afgelopen maanden onderzoek naar de standpunten die belanghebbenden innemen in het debat over zzp’ers. Deze week verscheen hun e-boek ZZP’ers: marktvernieuwers of marktverziekers. Het ebook is hier verkrijgbaar via uitgeverij Fosfor.
