Als jong en fris gezicht van GroenLinks zijn de verwachtingen voor Jesse Klaver (29) hooggespannen. Het ‘politieke wonderkind’ maakte gisteren bekend de nieuwe fractievoorzitter te worden voor zijn partij. Hij volgt Bram van Ojik (60) op. ‘s Avonds schoof Klaver aan bij DeWereldDraaitDoor, eerder die dag gaf hij een speech vol ‘grote woorden’, zoals de jonge politicus het zelf aangaf. Rob Oudkerk en Jack de Vries laten hun licht schijnen over de nieuwe leider van GroenLinks.
Oud-CDA-Kamerlid en voormalig partijstrateeg Jack de Vries vond dat Klaver het erg goed deed tijdens zijn optreden bij DWDD. “Zo’n eerste optreden bij DeWereldDraaitDoor is nogal bepalend voor je positie. Kijk naar hoe het met Martijn van Dam van de PvdA afliep. Maar Jesse deed het bijzonder goed, ontspannen en met humor. Zelfrelativering en humor zijn een krachtig wapen als je er toe in staat bent.”
Het was goed, maar niet vlekkeloos. De Vries daarover: “Hij noemde geen concrete voorbeelden over wát hij nu wilde veranderen. In plaats daarvan hield hij een algemene beschouwing over een duurzame economie en na de nodige zinnen viel het woord ‘windmolens’. Dat is een gemiste kans. We zien daar de nieuwe fractieleider, fris en fruitig, dan moet je ook meteen 1, 2, 3 concrete voorbeelden hebben en geen maatschappijanalyse geven. Dit was electoraal een kans om meteen luisteraars te verrassen met aansprekende zaken.”
De Vries noemt de nieuwe koers die Klaver kan gaan varen, maar dat brengt wel een moeilijkheid met zich mee: “Onder Halsema werd GroenLinks meer een sociaal-liberale partij, terwijl Klaver sociaaleconomisch veel meer aan de linkse Piketty-kant zit. Dat maakt D66-jongeren lastiger te bereiken. Zijn duurzaamheidsvisie kan snel worden afgedaan als niet-realistisch of naïef. De spagaat waarin hij straks terechtkomt, is die tussen de doorgaans oudere GroenLinks-achterban die hij niet van zich moet vervreemden en de kans die hij heeft als jonge lijsttrekker thema’s op te werpen die jongeren aanspreken.”
“Tot nog toe was Klaver de belofte en kon hij zich in de luwte ophouden, nu zal hij met een andere maat gemeten worden. Hij ligt onder een vergrootglas. Dat is echt een andere wedstrijd die je gaat spelen. Bij GroenLinks dachten ze daarom ook na over het moment waarop je hem naar voren schuift. Is het te vroeg, dan kan hij voordat de verkiezingen aanbreken nog schade berokkenen als fractievoorzitter, ben je te laat dan heb je misschien niet genoeg tijd om hem te positioneren. Maar nu zijn verkiezingen wellicht niet al te ver meer verwijderd en was het dus de juiste tijd”, aldus De Vries.
Voormalig PvdA’er Rob Oudkerk noemt het terugtreden van Bram van Ojik ‘bijzonder moedig’, maar hij heeft ook lichte vrees voor de toekomst: “Jesse Klaver is bijna 30. Laten we hopen dat hij dat altijd blijft, qua uitstraling. Hij moet jong blijven en misschien kan hij zo de gezapigheid in de politiek wegnemen. Maar GroenLinks staat op de lijst om gedoogpartner te worden in de Eerste Kamer en dus ook in de Tweede Kamer.” Die gedoogconstructie kan voor de partij van Klaver weleens slecht uitpakken, denkt Oudkerk.
“Klaver moet vooral authentiek blijven, dan heeft ‘ie best een aardig kans. Hij zei in zijn speech: ‘Nederland wordt al te lang geregeerd door dezelfde partijen’. Zo’n uitspraak is natuurlijk wel gemarket maar hij heeft de feiten in ieder geval aan zijn zijde. Dat is interessant voor de kiezer. Laten we hem dus niet meteen affakkelen. Ik las op Twitter al dat hij er uitzag als René Froger, ik bedoel: wat maakt het nou uit hoe iemand er uitziet?
“Geef hem minimaal eens een jaar de tijd. Klaver is als leider niet ervaren, daar moet hij dus eerst nog inkomen. Je moet dat als partij maar durven. Aan de andere kant: Femke Halsema was meer de liberaal en Bram van Ojik was nogal ambivalent. Misschien kiest Jesse Klaver een nieuwe koers? Ik juich het toe.”
