Een paar weken geleden kondigde Wilders aan dat hij in 2018 gaat meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam. Een opmerkelijke keuze, want de PVV is op lokaal niveau lang niet altijd een succes. Toch meent Wilders dat dit nodig is omdat de voormalige partij van Pim Fortuyn, Leefbaar Rotterdam, “te ver is afgedreven van waar Pim Fortuyn voor stond.” Nu we enkele weken verder zijn, wordt duidelijk hoe problematisch het plan is. Het werkt niet alleen in het voordeel van de PvdA, maar het is ook een potentiele splijtzwam binnen de PVV zelf.
Gisterenavond vond in Arminius in Rotterdam een discussie plaats over rechtse politieke partijen. De grote verrassing van de PVV-kandidatenlijst voor de Eerste Kamer uit 2011, Ronald Sørensen, sprak over de partij die hij oprichtte – Leefbaar Rotterdam – en de partij waar hij senator voor is geworden: de PVV. Sørensen is de tweede politicus van Leefbaar die die overstap maakte: Tweede Kamerlid Barry Madlener ging hem in 2006 voor. De overstap van Sørensen was interessant, aangezien de PVV nauwelijks uit andere partijen rekruteert.
Voordat hij op de lijst kwam had Sørensen een gesprek met Geert Wilders en Fleur Agema. Hij kreeg toen al de vraag voorgelegd wat hij vindt van deelname van de PVV aan de Rotterdamse gemeenteraadsverkiezingen. Sørensen meldde direct dat hij dan bij de PVV zou opstappen. Dat antwoord bleek geen beletsel om hem op de kandidatenlijst te plaatsen. Sinds 2011 zit hij ook daadwerkelijk voor de PVV in de Eerste Kamer.
Verandert er iets nu Wilders heeft aangekondigd dat de PVV een concurrent van Leefbaar Rotterdam wordt? Sørensen blijkt opmerkelijk pragmatisch. Hij zit “nog maar een maand in de senaat”, dit is zijn laatste periode in de Eerste Kamer.
De tweede reden is nog pragmatischer: Sørensen gelooft niet dat de PVV echt mee gaat doen in Rotterdam. Het is immers weinig kansrijk. En als de PVV het toch doet, denkt Sørensen niet dat Leefbaar Rotterdam er veel last van zal ondervinden. Leefbaar is immers een goed geoliede machine en dat blijft bij een Rotterdamse PVV maar afwachten.
Zo werpt zich de vraag op wie er iets te winnen heeft bij een Rotterdamse PVV. Wilders krijgt er ongetwijfeld een fractie bij, maar vervreemdt zich ook van allerlei mensen. Dat kunnen politici als Sørensen zijn, maar ook kiezers die in Rotterdam op Leefbaar stemmen. Het is niet gegarandeerd dat de lokale Leefbaar-kiezers massaal de overstap naar de PVV maken. De PVV krijgt het in Rotterdam veel moeilijker dan in de gemeenteraden van Den Haag en Almere: daar is immers geen serieuze rechtse concurrent. Daar komt het probleem bij dat botsende loyaliteiten de PVV een slechte pers kunnen bezorgen.
Er is zeker overlap tussen de kiezers van Leefbaar en de PVV. De kans is dan ook groot dat Leefbaar last van de PVV krijgt. Het zetelverschil tussen de PvdA en Leefbaar Rotterdam is in de havenstad immers al lange tijd minimaal. En dus hoeft de PVV maar een of twee zetels van Leefbaar af te snoepen en de PvdA wordt standaard de grootste partij.
Wat zullen de sociaaldemocraten zich verheugen op Wilders’ komst.