Kunst

Muziekonderwijs van DJ D-Rok

15-05-2015 14:00

Een dansvloer in beweging houden als dj is een interessant spel. Een balans tussen geven en nemen, opvoeden of klakkeloos de hits draaien. Maar waar ga je muzikaal gezien naar toe, nadat je eenmaal de grote hit van dit moment hebt gedraaid. Of die ene knaller van vroeger natuurlijk. In beide opzichten kan het soms betekenen dat muziek die eigenlijk gedraaid zou moeten worden een beetje vergeten kan worden. Of omdat het te obscuur (lees: moeilijk) is, of omdat de hit simpelweg te groot is. Dit laatste is vooral heel erg zonde, want de populariteit zou de kwaliteit van de muziek niet naar beneden mogen halen.

‘Dat kennen we nu wel’

Geijkte tracks van dit soort zijn bijvoorbeeld Sex Machine van James Brown, Billie Jean van Michael Jackson en September van Earth Wind & Fire. Stuk voor stuk briljante tracks die helaas te bekend zijn om tijdens een mooie verhaallijn in een club te draaien. Op de een of andere manier wordt iedereen in zijn leven wel eens geconfronteerd met een van deze nummers. Of het nou via de radio of YouTube is, de gabbers, rappers en death metal rockers kennen deze liedjes ook. De nummers worden in de categorie ‘dat kennen we nu wel’ geschoven waardoor soms de importantie van de artiest of de track een beetje vergeten wordt. Omdat we in een wereld leven waar muziek ontzettend toegankelijk is, en omdat de meeste artiesten al heel land op deze wereld rondlopen, denkt men er vaak niet over na hoe speciaal de kunde van iemand eigenlijk kan zijn. Jackson is hier het grootste voorbeeld van. Tegen het einde van zijn carrière en leven stonden vooral zijn rare fratsen in de spotlights, en niet meer de briljante man die hij ooit was.

Hetzelfde dreigt te gaan gebeuren met Stevie Wonder. Mede doordat hij al een tijd geen nieuw album heeft gemaakt, maar vooral doordat hij net zo hard blijft toeren als in zijn jonge jaren. Stevie wordt gezien als een blinde knuffelbeer, die op pensioengerechtigde leeftijd maar blijft rondtrekken. Het is niet meer bijzonder om een concert van Stevie gezien te hebben, aangezien er volgend jaar weer meerdere kansen zijn om hem in actie te zien. De mythe is langzaam aan het verdwijnen, daarom ga ik deze vandaar weer enigszins herstellen.

Echte innovator

Natuurlijk is het levensverhaal van Wonder in grote lijnen bekend maar de details zijn een beetje troebel bij velen. Steveland Morris Judkins werd zes weken te vroeg geboren, en verloor door te weinig zuurstof in de couveuse zijn zicht. Dit hield hem niet tegen, en zijn familie ook niet. Zijn broers behandelden hem alsof er niets aan de hand was, en klommen samen met Stevie in bomen en leerden hem fietsen. Stevie trapte terwijl zijn broer achterop zat en stuurde onder toejuichingen van de buurt. Mede daarom heeft Wonder nooit moeite met zijn handicap gehad, aangezien hij niet als een gehandicapt persoon werd aangesproken. Op z’n vierde speelde hij al piano en harmonica, en door inzamelingen van de buurt kon er later een drumstel gekocht worden en werd een piano aan de familie gedoneerd. Het begin van een muzikaal genie. Op dertien jarige leeftijd kwam zijn eerste hit, met Marvin Gaye op drums, Fingertips pt 2 en een glansrijke carrière was het gevolg. Ik wil het echter niet hebben over zijn oeuvre, daar is online immers genoeg over te vinden, maar over iets totaal anders. Wonder is niet alleen een muzikaal zwaargewicht, maar liep op vele vlakken jaren voor op anderen. Wonder is een echte innovator.

Zo was daar de eerste grote confrontatie met Motown baas Berry Gordy. Motown was een label dat alleen singles uitbracht, maar Wonder dacht daar anders over. Hij wilde tenslotte albums maken, en niet een serie van losse nummers. Hoewel er een flinke botsing volgde ging Gordy toch overstag, en het resultaat mocht er wezen. In 1972 bracht hij twee albums uit. Music Of My Mind en Talking Box zagen het licht. Tussen de releases zat slechts een maand, tot grote irritatie van Gordy. Het werden echter twee enorme hits, en het label transformeerde en groeide naar de legendarische status die het nu heeft. Ook is Stevie de uitvinder van concept-albums, platen waarvan de tracks met een gedachte geschreven zijn, met bovendien dezelfde sound en vooruitstrevend artwork. Waar Nederland patent heeft op het totaalvoetbal, is Wonder de vader van de albums zoals we die vandaag de dag kennen. Madonna en Lady Gaga mogen hem dankbaar zijn.

In-ear technologie

Ook is Wonder altijd begaan geweest met technologie. Zo brak hij weg van Motown om zijn eigen studio (Wonderland) te beginnen en was hij een van de eerste die experimenteerde met synthesizers. Moog’s, samplers en andere nieuwigheden stonden meteen in de studio zodra ze uitkwamen, waardoor zijn sound in de jaren meegroeide met wat populair was en bleef. Ook stelde de nieuwe apparatuur Wonder in staat om op het podium meer zelf te doen, door pre-sets en de toegankelijke instellingen. Wonder mag ook gezien worden als een uitvinder. Zo kwam hij namelijk als eerste op de proppen met een in-ear systeem dat hem in staat stelde om een persoonlijke mix in zijn oren te horen met bovendien minder beschadiging aan zijn gehoor als gevolg. Bijna iedere professionele muzikant heeft wel een setje in-ears. Ik ook en ik ben Stevie er nog steeds dankbaar voor, en mijn gehoor is dat al helemaal.

Zo simpel als het nu is, was het vroeger echter niet. Dit was compleet nieuwe technologie, dus zenders etc waren nog niet aanwezig. Maar wat deed Wonder? Hij kocht een eigen FM-frequentie en een installatie om deze uit te zenden, en had op het podium een radio naast zich staan waarin zijn in-ears geplugd waren. Zijn monitor man kon zo alle inkomende instrumenten doorsturen naar de FM-frequentie, waar Stevie naar kon luisteren. Vervolgens kon hij zijn eigen mix maken, en de in-ear technologie was geboren.

Woensdag was Wonder jarig. Met zijn 65 jaar zou hij nu met pensioen kunnen en mogen gaan. Hoewel ik denk dat het nooit zal gebeuren (volgens mij valt Wonder op een dag om op het podium), zou het misschien eigenlijk niet zo’n gek idee zijn. Misschien geven we Wonder dan weer de credits die hij hoort te krijgen, omdat we minder met hem in aanraking komen. Hij zou het in ieder geval meer dan ooit verdienen.