Hans van Baalen, Louis Bontes en Michiel Servaes mogen Rusland niet in. Maar ze zijn bij lange na niet de prominentste figuren aan wie Moskou voorlopig geen visa meer verstrekt. 89 man en vrouw staat er op deze zwarte lijst (PDF). Van oud-premiers tot ministers, en van oud-eurocommissarissen tot de baas van de Britse geheime dienst.
“We laten in BLOKLETTERS aan Moskou weten dat we hier niet van gediend zijn”, aldus premier Mark Rutte. Het was Nederland dat als eerste de namen van deze Russische zwarte lijst bekendmaakte. Plots was de naam van Bontes bekend tot in Vladivostok. Ook de Russische media waren verrast door deze tsjorni spisok. Daarna volgde Guy Verhofstadt, leider van de Europese Liberalen en oud-premier van België, en zijn landgenoot Mark Demesmaeker. Maar daar blijft het niet bij.
Nick Clegg. John Sawers. Stefan Füle. Bernard-Henri Levy. Rebecca Harms. Michael Fuchs. Mannen en vrouwen met een staat van dienst in eigen land. Als premier, vicepremier, baas van de veiligheidsdienst, filosoof, europarlementariër, eurocommissaris of nog huidig minister. In de ogen van Moskou zijn het echter ‘haviken’. En die mogen de vlucht naar Rusland niet meer maken.
De lijst van 89 namen is eerder deze week opgesteld en op 26 mei in Duitse handen gekomen. Daarna is de ‘Visasperrliste’ onder meer in handen van het Finse medium YLE gekomen, dat een PDF online zette. Het resultaat? Drie Nederlands, twee Belgen, zeven Duitsers, acht Britten, negentien Polen, twintig Balten, een paar Tsjechen, een bekende Franse filosoof, een Tsjechische edelman en ga zo maar door.
Wat opvalt is dat het Kremlin namen op de zwarte lijst heeft gezet die schreeuwen om een reactie van Europese leiders. Wat te denken van Nick Clegg, tot voor kort vicepremier van David Cameron? En met de verbanning van Michael Fuchs, vicefractievoorzitter van Angela Merkels CDU, moet ook de Bondskanselier van zich laten horen.
De hele lijst kunt U zelf bekijken, maar om u enige duiding te verschaffen: de elf prominentste Europeanen die in de ogen van het Kremlin een toontje lager moeten zingen.
Nick Clegg. Tot deze maand vicepremier van Groot-Brittannië. Heeft trouwens naast een Nederlandse moeder ook een half-Russische vader. Zijn oma was barones Kira von Engelhardt Freiin von Smolensk, waarmee Clegg officieel een nazaat is van de Russische ‘oud-tsaristische adel’. Clegg heeft daarnaast in de jaren negentig voor de Europese Unie gewerkt in Oost-Europa en Centraal-Azië. Maar onder meer tijdens dit debat met de toenmalige Ukip-leider Nigel Farage ging Clegg tekeer tegen Poetin. Voor de liefhebbers is dit artikel van The Guardian van afgelopen april nog heerlijk leesvoer.
Andrew Parker en Sir John Sawers. Respectievelijk de directeur-generaal van MI5 en de voormalige baas van MI6. Laatstgenoemde zei onlangs nog dat we Rusland, het Kremlin en Poetin niet moeten provoceren. Een machtswisseling in het Kremlin zou zelfs slecht voor de wereld zijn, benadrukte Sawers. Toch vindt Poetin dat Sawers zijn evangelie niet binnen de Russische landsgrenzen hoeft te verkondigen.
Stefan Füle. Deze Tsjechische diplomaat was tot vorig jaar Eurocommissaris voor Uitbreiding en Europees Buurtschapbeleid – een functie die nu wordt beoefend door Johannes Hahn. Füle deed hard zijn best om de landen Armenië, Azerbeidzjan, Wit-Rusland, Georgië, Moldavië en Oekraïne bij de Europese Unie te betrekken. Rusland ziet dit als onderdeel van het ‘NAVO-gevaar’. Het EU-associatieverdrag met Oekraïne waar Füle hard voor streed wordt door kenners gezien als één van de factoren die heeft geleid tot deze nieuwe Koude Oorlog. Ook prins Karel Johannes Nepomuk Josef Norbert Friedrich Antonius Wratislaw Mena von Schwarzenberg (mensen met blauw bloed hebben lange namen) staat op de lijst. Schwarzenberg is voormalig minister van Buitenlandse Zaken en was één van de belangrijkste politieke vrienden van wijlen Vaclav Havel.
Bernard-Henri Lévy. De Franse media noemen hem vaak BHL. Filosoof, journalist en activist. Het Kremlin neemt zijn opiniestukken zoals deze niet in dank af.
Rebecca Harms. Voorzitter van De Groenen in het Europees Parlement. Deze Duitse politica werd vorig jaar al eens de toegang tot Rusland geweigerd. Harms reisde naar Moskou af om het onderzoek naar de vastgehouden Oekraïense pilote Nadezjda Savtsjenko te bekijken.
Michael Fuchs. Deze vicefractievoorzitter van Merkels CDU ging volgens Poetin waarschijnlijk buiten zijn boekje toen hij zei dat het WK 2018 niet in Rusland zou mogen plaatsvinden. “Dat is pas een sanctie die Poetin echt zou treffen.”
Guy Verhofstadt. Leider van de Europese Liberalen. Reisde vorig jaar naar Kiev af om de Oekraïeners op onafhankelijkheidsplein Majdan een hart onder de riem te steken met een toespraak die werd gefilmd door de Oekraïense zender Espreso.tv. Een kopje koffie in Sint Petersburg zit er helaas voorlopig niet meer in voor Verhofstadt. Zijn woordvoerder Jeroen Reijnen vermoedt echter dat Verhofstadt ook gestraft wordt voor het feit dat hij zich inzet voor de Russische oppositie. Onder meer de moord op Boris Nemtsov moest volgens Verhofstadt aan internationaal onderzoek worden onderworpen. Verhofstadt is trouwens zijn gevoel voor humor niet verloren door dit inreisverbod. Hij twittert:
Sepp #Blatter & Marine #LePen are more welcome than me in #Russia
— Guy Verhofstadt (@GuyVerhofstadt) May 29, 2015
Hans van Baalen. Waar Verhofstadt gaat, gaat Van Baalen. Twee handen op één buik.
Jerzy Buzek. Oud-premier van Polen en voormalig voorzitter van het Europees Parlement. Eén van de liefst negentien Polen die Moskou even niet hoeft te zien.
