Weten & Tech

Mans’ Brulding: links of rechts?

20-06-2015 18:00

worldleftright
 
In Groot-Brittannië heerst links. Eén straatje in Londen blijft echter dapper weerstand bieden. Door rechts rijden voor te schrijven. Het moedige straatje heet ‘Savoy Court’. Een Act of Parliament uit 1902 maakte het rechtse wet. Bij now-hear-this leggen ze uit waarom ze in dit straatje hardnekkig rechts opzoeken, terwijl de rest van het land links blijft. Wat historisch en biologisch ook ‘natuurlijker’ is. De Egyptenaren waren al links georiënteerd. De Grieken en Romeinen ook, en middeleeuwse ridders al helemaal. Daar ook zij voor zo’n negentig procent rechtshandig waren, was links houden om rechts je zwaard te kunnen hanteren het meest efficiënt.

Hoewel het verhaal iets complexer is, hebben we het grotendeels aan die linkshandige houwdegen Napoleon te danken dat we ons op het Europese vasteland naar rechts gingen richten. Wat we onze kolonies meestal eveneens opdrongen. Daar de Britten vrij bleven van Frans rechts, zijn zij en een aantal van hun voormalige kolonies links gebleven.

Hardnekkig rechtse Savoy Court (foto: wiki-Hodder, upload van Nicholas Hodder)
Savoycourtdriverightwiki

Links kolonialisme (foto: wiki-Aldrich, upload van Joshua Aldrich)
DriveOnLeftLasseterHighway

 

Op het vasteland bleven sommigen wel lang twijfelen, zoals Zweden. Andere landen hielden het graag bij gepuzzel. Vooral in België. Voor hen bleef het links of rechts rijden plaatsgebonden tot er in 1899 besloten werd om rechts te houden. Nederland lag eveneens dwars. Bij ons bleef met name Rotterdam lang opstandig, en zocht men pas in 1917 de kant van Napoleon op. Waar ze bij engelfriet.net van vertellen. Daar ook een verhaal over Paus Bonifatius VIII (1293-1303). Hij zou lang voor Napoleon de Roomse kudde al naar rechts hebben willen dwingen.

Hoewel inmiddels driekwart van de wereld rechts rijdt, zijn er aanwijzingen dat links houden iets veiliger is. Toeristen in bussen krijgen al te horen dat “if you look left, you won’t see anything right”, wat aansluit bij de oculaire dominantie van je ogen. Zij het iets minder dan rechtshandigheid, is bij zo’n 60-70 procent van de mensen het rechteroog oculair dominant, wat dit het primaire oog voor dieptezicht maakt.

Het betekent dat de meeste mensen links rijdend hun meest geschikte rechteroog dominerend gebruiken om de snelheid en afstand van tegenliggers in te schatten. Al rechts rijdend doet het hiervoor iets belazerdere linkeroog het meeste werk. Kortom, de Britten zijn zo dom nog niet. Behalve die lui in Savoy Court dan.

 
(Ref: wiki-left/right traffic en linkse safety, wiki-visuele cortex, Loumanmuseum)
 
Titelfoto: map van mondiaal links-rechts rijden. Foto: wiki- Benjamin D)