D66 organiseerde donderdag in Utrecht een avond over vluchtelingen. De precieze aanleiding is aanvankelijk onduidelijk, maar aan het einde komt de aap uit de mouw: D66 wil haar leden oproepen om in actie te komen voor een meer Europees migratiebeleid. Eerst komt Dorine Manson aan het woord. Zij is directeur van Vluchtelingenwerk Nederland en heeft een lange wensenlijst meegenomen. Vluchtelingenwerk wil meer acties om bootvluchtelingen te redden en wil 20.000 mensen uitnodigen om naar Europa te komen om asiel aan te vragen. Ook zou er meer gezinshereniging moeten komen. Vrijwillige terugkeer naar het land van herkomst is ook een punt van aandacht.
Manson praat de aanwezigen bij over de asielprocedure. Vluchtelingen komen tijdens die procedure meerdere keren met vrijwilligers van Vluchtelingenwerk in aanraking. Zo organiseerde Vluchtelingenwerk onlangs nog muziekonderwijs voor kinderen in asielzoekerscentra. Verplichte terugkeer naar het land van herkomst komt vanavond niet aan bod. Wel een probleem van vluchtelingen die mogen blijven: er zijn te weinig huizen.
Voor vluchtelingen zouden er sociale huurwoningen moeten zijn, maar er is een tekort. Manson suggereert dat dit “een probleem van Nederland” is en dat er meer sociale huurwoningen moeten komen. Hier ontvouwt zich het perspectief van Vluchtelingenwerk Nederland: er is ontegenzeggelijk sprake van een afweging waarbij vluchtelingen in huizen terecht komen die anders door niet-vluchtelingen bewoond zouden worden.
Het is prima om die voorkeur te hebben, maar het is wel eerlijk om dat er even bij te zeggen: Nederlanders die aangewezen zijn op sociale huurwoningen moeten langer wachten. Gelukkig is D66 een partij met ideeën: in krimpgebieden zijn wel voldoende sociale huurwoningen. Maar dit idee botst met de idealen van gastvrijheid en vrije keuze die ook voor vluchtelingen gelden. Het is onredelijk om een vluchteling een huis te geven in een gebied waar hij nog nooit is geweest.
Het belangrijkste probleem is volgens Manson het draagvlak. “Draagvlakbevordering” moet meer aandacht krijgen. De zaal stemt massaal in met het idee dat “politici” verantwoordelijk zijn voor het draagvlak. Het is moeilijk dit niet op te vatten als een manier om de vluchtelingenproblematiek niet-politiek te laten lijken terwijl er wel degelijk net een politieke keuze is voorgesteld.
De tweede spreker is Flip van Dyke. Hij verzamelt cijfers over migratie. Bij D66 wil men die cijfers graag hebben. De directeur van Vluchtelingenwerk heeft ons net al verteld dat er veel ‘fact free politics’ wordt bedreven over de rug van vluchtelingen. Daar heeft iedereen hier een grondige hekel aan. Van Dyke toont aan dat werkelijk alle migratiecijfers waarvan wij dachten dat ze juist waren niet kloppen. Alle cijfers over het aantal vluchtelingen en de toename ervan zijn overdreven!
De derde spreker citeert Mark Rutte die de vluchtelingenproblematiek “ontwrichtend” noemde. De directeur van Vluchtelingenwerk lacht minachtend. In deze zaal vol hoger opgeleiden weet men zelf wel of er ontwrichting is of niet.
Zouden D66’ers ervaring hebben met die “ontwrichting”? Ik word expliciet gewezen op een D66’er die in een achterstandswijk woont. Het illustreert deze unieke combinatie. De meeste aanwezigen kennen de problemen die migratie kan opleveren niet uit eigen ervaring. En dus vraagt geen enkele aanwezige zich af hoe het komt dat er geen ontwrichting is, terwijl de vluchtelingen kennelijk ook slecht te huisvesten zijn.
Aan het einde van de avond spreekt Bengt Beier. Hij is een campagne begonnen met de naam Common Borders. Beier doet het verhaal van Vluchtelingenwerk dunnetjes over met een Europees sausje. Common Borders wil Europese in plaats van nationale grenzen, legale procedures – buiten asiel om – om te migreren naar de EU, meer solidariteit en minder soevereiniteit.
Common Borders is een Europees burgerinitiatief waarvoor een miljoen handtekeningen en vrijwilligers nodig zijn. Beier hoopt dat de aanwezigen zich aanmelden. Als er een miljoen mensen het initiatief ondersteunen, wordt het heel moeilijk voor regeringsleiders om gezamenlijk asielbeleid af te wijzen, zegt Beier. Een miljoen handtekeningen laat bovendien zien dat veel meer mensen voor zijn, houdt hij het publiek voor. Deze wonderlijke rekenmethode roept geen kritiek op.
Er stemmen meer dan een miljoen Europeanen op een eurosceptische partij. Willekeurig dus te pretenderen dat een burgerinitiatief met een miljoen handtekeningen “de stem van het Europese volk” is. Dat weet eigenlijk iedereen ook wel, behalve als je je blik vernauwt tot EU-procedures. Dat is wat hier dan ook gebeurt.
De actie maakt al direct een zinloze indruk: het Europees Parlement en de Europese Commissie zijn sowieso voor dit burgerinitiatief want het gaat om een EU-machtsuitbreiding, maar de regeringsleiders houden dit tegen. Zij zijn immers bang voor hun nationale electoraat. Dat zal na dit burgerinitiatief niet veranderen. De PVV-aanhang is dan niet opeens verdwenen.
Spreker Kiza Magendane doorbreekt de consensus met zijn voorstel dat Nederlanders hoogstpersoonlijk een vluchteling in huis kunnen nemen. Zijn suggestie wordt niet begrepen. D66 regelt solidariteit liever via een anoniem politiek systeem waar critici zo min mogelijk invloed op kunnen uitoefenen.
Want draagvlak moet hoognodig bevorderd worden.
In de maand juli organiseert ThePostOnline een crowdfunding-actie: stuur Chris Aalberts vanaf september naar Brussel om twee keer per week verslag te doen van Europese politiek. Je kunt ook bijdragen aan deze actie. Lees hier meer.