Mehmet K. heet de hoofdverdachte van de Bulgarenfraude. Hij heeft de Nederlandse en Turkse nationaliteit. Na zijn arrestatie in 2013 wordt hij begin 2014 uit voorlopige hechtenis ontslagen. Wel moet hij zijn paspoort inleveren in afwachting van de rechtszaak. In de ochtend na de beslissing van de rechtbank is bij de penitentiaire inrichting waar hij verbleef het Nederlandse paspoort ingenomen. En – like magic – weg was K.. In april dit jaar – op de dag van het proces – vertelt zijn advocaat aan RTL Nieuws dat zijn cliënt vermoedelijk in Turkije zit.
Kamervragen natuurlijk. Minister van Veiligheid en Justitie Ard van der Steur (VVD) stuurde donderdagavond een brief aan de Tweede Kamer. Wat blijkt?
“In de schriftelijke beschikking is niet opgenomen dat sprake was van zowel een Nederlands als een Turks identiteitsbewijs. Dit is in de tenuitvoerlegging ook niet opgemerkt. Deze samenloop van omstandigheden heeft ertoe geleid dat de betreffende voorwaarde bij de penitentiaire inrichting is geëffectueerd door inname van alleen het Nederlandse paspoort, waardoor verdachte waarschijnlijk nog steeds over zijn Turkse reisdocument kon beschikken.”
Pijnlijk detail: Tijdens de zitting over de voorlopige invrijheidstelling van K . is volgens Van der Steur wel degelijk ‘aan de orde gekomen dat sprake was van een dubbele nationaliteit en dat bij schorsing van de verdachte beide paspoorten ingeleverd moesten worden’.
Dus zowel de rechtbank als het Openbaar Ministerie blunderden.
K. kreeg in mei van de Rotterdamse rechtbank vier jaar cel. Turkije levert haar onderdanen niet uit, wel hoopt Van der Steur dat de Turkse autoriteiten aldaar K. de straf zullen laten uitzetten. Van der Steur: “Dat neemt niet weg dat ik de gang van zaken in deze zaak zeer onwenselijk acht.”
Het Openbaar Ministerie en de Raad voor de Rechtspraak hebben de minister beterschap beloofd en komen met maatregelen.
In Bulgarije werden mensen geronseld, met busjes naar ons land gebracht en vervolgens ingeschreven op een adres in Nederland. Daarna werd een burgerservicenummer aangevraagd en een bankrekening. De verdachten beschikten volgens justitie over de bankpassen. Zo konden ze het geld van de toeslagen incasseren. ‘Aanvragers’ kregen 500 euro contant en gingen daarna terug naar Bulgarije. Toen de ‘Bulgarenfraude’ in 2013 aan het licht kwam, leidde dat tot behoorlijke ophef. De later afgetreden staatssecretaris Frans Weekers (Financiën) kwam er flink door onder vuur te liggen in de Tweede Kamer. Volgens het OM is voor ongeveer 10 miljoen euro aan valse aanvragen ingediend. De fiscus heeft voor ongeveer 5,6 miljoen euro aan toeslagen uitgekeerd.
