“De politieke controle op de drie grote zorghervormingen van begin dit jaar faalt, omdat gemeenteraadsleden te weinig worden geïnformeerd om hun democratische rol goed te kunnen vervullen”, concludeerde NRC Handelsblad onlangs op basis van een enquête onder ruim 700 raadsleden. “De raadsleden worden regelmatig slecht geïnformeerd door het college”. Er zou sprake zijn van een ‘democratisch gat’. Dat zijn zorgelijke constateringen, waar terecht veel aandacht voor is. Er zijn zelfs Kamervragen gesteld. Zonder iets af te willen doen aan de plicht van het college van B&W om de gemeenteraad goed te informeren, vind ik de houding van gemeenteraadsleden die hierover in de media aan het woord komen ronduit onthutsend.
Veel gemeenteraadsleden zitten blijkbaar te wachten op kwartaalrapportages, cijfers en rapporten, die de wethouder aan moet leveren. Als ze die niet krijgen, dan leunen ze achterover en mopperen ze over de gebrekkige informatievoorziening. Een goed raadslid gaat echter zelf op zoek naar informatie. Ga eens praten met de zorgaanbieders in je gemeente, met cliëntenraden, met huisartsen, loop een dag mee met een wijkteam, organiseer een hoorzitting, verdiep je in goede voorbeelden uit andere gemeenten: doe iets! Uiteraard moet een raadslid ook inzicht krijgen in de financiële stand van zaken, maar veel belangrijker (of minstens even belangrijk) is toch of de inwoners in hun gemeente de juiste zorg krijgen. Om daar achter te komen, moeten raadsleden het stadhuis uit en niet blijven wachten op rapporten van de wethouder.
De informatie die een raadslid van het college van B&W krijgt is heel belangrijk. Deze informatie moet zo compleet mogelijk zijn en tijdig worden aangeleverd. De democratische controle op de zorg-decentralisaties wordt ernstig bedreigd door alle regionale samenwerkingsverbanden. Het is voor een gemeenteraad heel moeilijk om een eigen stempel te drukken op beleid dat met tien andere gemeenten samen gemaakt wordt. Een levensgroot risico is dat al die gemeenteraden de besluiten van het samenwerkingsverband als ‘voldongen feiten’ zien en niemand zich meer echt verantwoordelijk voelt.
Een gemeenteraadslid dat de democratische controle op de zorg-decentralisaties wil herstellen, moet zich activistisch opstellen. Een raadslid dat alleen maar de stukken van het college leest en daar vervolgens iets van vindt, is niet uit het juiste hout gesneden. En u als inwoner moet goed opletten welke raadsleden zelf op onderzoek uitgaan en knelpunten agenderen. Zij verdienen bij de volgende gemeenteraadsverkiezingen uw stem.
