Net als in Nederland zorgt een hervorming van het belastingstelsel in Belgische politiek voor marathonvergaderingen. In België gebeurt dit in een kasteel. Ondertussen is de politieke zomervakantie al aangebroken.
De Belgische nationale feestdag –21 juli – lijkt op die van Frankrijk. Na een te-deum in de Sint-Goedele en Sint-Michielskathedraal in Brussel staat de middag compleet in het teken van het leger. Honderden militairen lopen in een defilé door het centrum van Brussel, waar koning Filip hen samen met de politieke top van het land en de gewesten aanschouwt. De ceremonie wordt ieder jaar omlijst door een fly-over van Belgische gevechtsvliegtuigen die de driekleur in de lucht vormen. Een paar duizend Belgen slaan de optocht gade en de rest van de bevolking geniet van een dagje vrij. Voor de meesten begint de zomervakantie nu echt.
Voor de Belgische regering breekt de vakantie voorlopig nog niet aan vanwege onderhandelingen over extra bezuinigingen. Traditioneel is de nationale feestdag het startpunt van een politieke pauze van een kleine twee maanden, maar morgen gaan de gesprekken weer verder. Wat speelt er? Begin juli ontdekte minister Johan van Overtveldt (N-VA) van Financiën een gat in de begroting van 1,7 miljard euro. Het tekort zou mede zijn ontstaan door een verlaging van de BTW op energie die het vorige kabinet Di Rupo heeft doorgevoerd. België moet nu 1,7 miljard euro vinden om het gat te dichten. Na de komst van het slechte nieuws verzandde rechtse coalitie van premier Charles Michel (MR) in discussie. De bijnaam ‘kibbelkabinet’ bleek weer eens terecht te zijn. Liberalen en christendemocraten buitelden in de media over elkaar heen met stokpaardjes, zonder eerst achter de schermen te zoeken naar een gezamenlijke oplossing:
[jwplayer mediaid=”668359″]
Video via vtmnieuws op nieuws.vtm.be
Om escalatie te voorkomen besloot premier Michel om op een geheime plek in conclaaf te gaan. Na een paar dagen lekte die plaats uit: kasteel Hertoginnedal in Brussel. Geen onbekende plek, want in het verleden vergaderden Belgische politici hier soms wekenlang om regeringen te vormen of communautaire knopen door te hakken. Niet gek. In een kasteel heb je namelijk veel kamers, een ongedwongen sfeer, stoelen bij het haardvuur en kun je lange wandelingen door het park maken. Ook kan er goed gedineerd worden – iets wat in de Belgische vergadercultuur van groot belang is. Toch schiet het dit keer maar niet op. Zo is er nog onenigheid over de BTW op energie, want die moet misschien weer omhoog. Maar de grootste splijtzwam is de zogenoemde tax-shift. Dit is een belastingmaatregel die de christendemocratische coalitiepartij CD&V heeft afgedwongen en die ervoor moet zorgen dat de hoge inkomens meer belasting gaan betalen. Maar bij coalitiepartners N-VA (rechts-nationalistisch) Open VLD en MR (rechts-liberaal) ligt de shift erg moeilijk. Zij geloven er in dat hogere inkomens zorgen voor meer investeringen in de economie en vinden dat de hoge middenklasse en rijken daarom buiten schot moeten blijven. Het CD&V staat, zoals wel vaker in deze federale regering, in haar eentje:
[jwplayer mediaid=”668360″]
Video via vtmnieuws op nieuws.vtm.be
Voor vicepremier Kris Peeters (CD&V) wordt de shift misschien minder groot dan gewenst, maar voorlopig haalt hij hem niet van tafel. Dit komt door de druk van zijn achterban en de christelijke vakbond ACV. Beide groepen stellen dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen. Hoe dan ook zorgt dit voor veel intern gedoe tussen partijleden en dat is nooit goed. Het CD&V heeft het moeilijk. Als eerste ontbreken de Franstalige christendemocraten in deze regering, waardoor de Vlaamse christendemocraten in deze rechtse regering vaak alleen staan. Daarnaast moet het CD&V zich publiekelijk onderscheiden om nieuw electoraal verlies bij de verkiezingen in 2019 te voorkomen. Dit probeert de partij door haar sociale gezicht te laten zien. Het christendom is ten slotte een geloof met een sociale kant waarin zorg voor de zwakkeren voorop staat. Eerder al bepleitte Peeters dat extra bezuinigingen op uitkeringen wat hem betreft uit den boze zijn. De Rijksdienst Voor Arbeidsvoorziening (RVA) moet bespaard blijven:
[jwplayer mediaid=”668363″]
Video via vtmnieuws op nieuws.vtm.be
De impasse rond de begroting blijft en voorlopig ziet het er dus niet naar uit dat de regering op zomervakantie kan. Tijdens de nationale feestdag zijn alle rijen even gesloten. Wanneer koning Filip het defilé afneemt zullen de ministers alleen nog in hun hoofd nog bezig zijn met de zoveelste brand in hun regering. De regering Michel I kan terecht een vechtregering worden genoemd. Na de valse start in het najaar rond de regeringsverklaring regende het alleen maar ruzies en incidenten. De sociale onrust en stakingen van november en december hielpen niet mee, onder meer omdat het hele land plat ging op 15 december 2014. Het dieptepunt was de affaire rond de Facebook-actie van het CD&V, afgelopen februari, die een georkestreerd geluid moest laten horen tegen de militairen in de winkelgebieden van Antwerpen. Daarnaast gooit ‘schaduwpremier’ Bart de Weever (N-VA) geregeld roet in het eten van premier Michel. Tussen al deze onrust is er nog koning Filip. Sinds zijn aantreden in 2013 werkt hij gestaag aan een imago van een modern monarch. Zijn jaarlijkse speech, voorafgaand aan de nationale feestdag, was dit jaar niet zo origineel. Zo waarschuwde hij voor de asociale gevaren van de social media. De Nederlandse en Deense koningin gingen hem hierin al vooraf. De laatste toespraak van Filip is daardoor politiek gezien ‘veilig’ en zal weinig debat veroorzaken. Het is een steuntje in de rug die de regering van Charles Michel goed kan gebruiken.
[jwplayer mediaid=”668366″]
Video via vtmnieuws op nieuws.vtm.be